Türkiye'nin Doğu Akdeniz'de gerçekleştireceği sondaj faaliyetleri kapsamında Meis adasının güneyi ve doğusunda Navtex ilan etmesi bölgede tansiyonun yükselmesi ile sonuçlandı. Peki Navtex ilan etmek ne anlama geliyor? Türkiye hangi amaçla Navtex ilan etti? Navtex ilan etmek, bir ülkenin tatbikat ya da sondaj faaliyeti gerçekleştireceği sahalara girilmemesi konusunda yaptığı bir ön uyarı anlamı taşıyor. Navtex sistemi ise denizcilere çalışma yapan sahalar hakkında bilgi veren bir haberleşme cihazı olarak tanımlanıyor.
Türkiye'nin Oruç Reis sismik araştırma gemisinin gerçekleştireceği faaliyetler için Navtex ilan etmesi Yunanistan'da büyük paniğe yol açtı.
Navtex, denizcilikte sıklıkla kullanılan elektronik haberleşme cihazına verilen bir isim. Navtex sistemleri ile çok farklı faaliyetler gerçekleştirilebiliyor. Denizcilere, meteoroloji tahminleri, seyir bilgileri, aciliyet, emniyet ve denizde çalışma yapılan sahalar hakkında bilgi verilebiliyor.
NAVTEX NEDİR, NE AMAÇLA KULLANILIYOR?
- Ülkelerin deniz kuvvetleri, yapacağı eğitim ve tatbikatların bilgisini önceden duyurarak bu sahalara girilmemesi konusunda uyarılarda bulunuyor.
NAVTEX CİHAZI NASIL ÇALIŞIYOR?
Navtex cihazı, bir kıyı istasyonu tarafından yapılan yayını anten vasıtası ile alarak kullanıcıya gösteren bir sistemdir. İletişim uydular yerine radyo frekansları kullanılarak yapılır. Yani Navtex bir uydu sistemi değil, yersel sistemdir.Navtex Hangi Frekansları Kullanır?Daha önce bahsettiğimiz gibi Navtex radyo frekanslarını kullanarak yayım yapan bir sistemdir. Dolayısı ile kullanılan frekanslar önemlidir. Navtex sisteminde yayımlar İngilizce ve yerel dil olmak üzere iki dilde yapılır İngilizce yayınlar 518 kHz bandından yapılır. Yerel dildeki yayımlarsa 490 kHz ve 4209,5 kHz frekansları kullanılarak yapılır. Yerel dil denilirken kastedilen yayımın yapıldığı bölgedir. Navtex yayım bölgelerine NAVAREA denir.
NAVTEX İLANI BİR ÖN UYARI ANLAMINA GELİYOR
Deniz alanlarına ayrılmıştır ve her bölge içerisinde istasyonlar harfler ile kodlanmıştır. Bu alanlara Navarea denir. Navtex istasyonlarının erişim mesafeleri yaklaşık olarak 400 nM’dir. Tabii bu mesafe istasyona, hava şartlarına ve alıcının anten özelliklerine göre değişiklik gösterebilir.
NAVTEX SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIYOR?
"Her Navarea’nın bir koordinatör ülkesi vardır. Seyir uyarıları, SAR ve Meteorolojik uyarılar NAVTEX koordinatörüne gönderilir. Sahil güvenlik komutanlıkları, meteorolojik istasyonlar, şamandıralar, buz izleme istasyonları ve Navarea koordinatöründen alınan haberler ve uyarılar derlenerek ilgili bölgedeki Navtex istasyonlarına yayımlanmak üzere Navarea koordinatörüne gönderilir. Navarea koordinatörüne gönderilen uyarılar Navtex istasyonları vasıtası ile yayımlanır.
- Bu yayınlar belirli zaman aralıklarında yayımlanır. Bu zaman aralıkları, hangi istasyonun ne zaman, hangi dilde yayım yapacağı gemilerde bulunan ALRS (Admiralty List of Radio Signals) kitaplarında veya dijital versiyonu olan ADP’lerde (Admiralty Digital Publications) yer alır. Bu zamanlara ek olarak SAR operasyonları, önemli fırtına uyarıları gibi olaylar zaman aralıkları beklenmeden, hemen yayımlanır. Gemi ise sefer bölgesine uygun olarak ve sefer planınında belirlediği şekilde Navtex cihazının alım yapacağı istasyon listesini ayarlar. Gemi limanda ise gemi sefere başlamadan en az 8 saat öncesinde Navtex cihazının ayarlarını yaparak açmalıdır. İstasyon ayarlarının yapılmasının sebebi bulunulan bölgenin dışındaki yayımların alınmamasıdır."
