Avrupa, enerjide yaşadığı krizi Hazar gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyan TANAP’la çözmeyi planlıyor. AB ile Azerbaycan, yıllık 8 milyar metreküplük doğal gaz sevkiyatını, 2027 yılında 20 milyar metreküpe çıkarma konusunda anlaşmaya vardı. AB’nin TANAP’a yönelmesi, gelişmiş altyapısı ile ana güzergâh Türkiye’nin, enerji arzının güvenliği konusunda sahip olduğu kilit rolü bir kez daha tescilledi. q 17
Enerji arzında Rusya’ya bağımlı olan ve kaynaklarını çeşitlendirme amacıyla çalışmalar yürüten Avrupa hükümetleri, aradığı çözümü Hazar gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya aktaran Güney Gaz Koridoru’nu genişletmekte buldu. Reuters’in, Avrupa Komisyonu’na ait 11 Temmuz tarihli taslak belgeye dayandırdığı haberine göre, Azerbaycan gazını Avrupa’ya taşımak için çalışmalar yürüten Avrupa Komisyonu, Azerbaycan ile anlaşma aşamasına geldi. Mutabakat ile Güney Gaz Koridoru’nun kilit bir parçası olan TANAP’ın (Trans Anadolu Doğal gaz Boru Hattı) kilit rolü pekişecek.
12 MİLYAR METREKÜP ARTACAK
- Taslak metinde, Güney Gaz Koridoru üzerinden Avrupa’ya ihraç edilen yıllık 8 milyar metreküplük arzın, 2027’de 20 milyar metreküpe çıkarılmasının hedeflendiği belirtildi. Anlaşma ile birlikte, TANAP’ın da dahil olduğu GGK hattında kapasite artırma amaçlı ortak yatırımların yapılması da planlanıyor. Boru hattında yapılacak restorasyonla birlikte, düşük karbon oranında gaz ihracatının da önünün açılacağı kaydedildi. Söz konusu geliştirme, AB’nin 2030’a kadar taahhüt ettiği iklim değişikliği ile mücadele hedefleri ile uyumlu olacak.
ORTAK ENERJİ YATIRIMLARI
Taslak anlaşmada AB ve Azerbaycan’ın yenilenebilir enerjiyi teşvik etmek için çalışmalar yürüteceği de kaydedildi. Bu kapsamda yapılacak müzakerelerde, fosil yakıta alternatif olan yenilebilir hidrojen kaynaklarının transferi için, elektrik alt yapısını geliştirmenin yollarının aranacağı vurgulandı. Söz konusu projelerde Türkiye’nin de rol alabileceği ifade ediliyor.
TANAP’IN ÖNEMİ ARTTI
Anlaşma ile Türkiye’nin de içerisinde bulunduğu hat Avrupa’nın öncelikli tedarik rotalarından biri haline getirilmesi planlanıyor. AB’nin krizin çözümü için TANAP’a yönelmesi, gelişmiş altyapısı ile Hazar gazının Avrupa’ya iletilmesinde ana güzergâh olan Türkiye’nin, enerji arzının güvenliği konusunda sahip olduğu kilit rolü bir kez daha tescilledi.
Güney Gaz Koridoru nedir?
Güney Gaz Koridoru (GGK), 2008 yılında Avrupa Komisyonu’nun önerdiği, Hazar ve Orta Doğu bölgelerinden Avrupa’ya doğal gaz tedarik rotası oluşturma girişimidir. 45 milyar dolar değerindeki projenin amacı, Avrupa’nın Rus gazına olan bağımlılığını azaltmak ve enerji tedarik skalasını genişletmektir. Azerbaycan’dan Avrupa’ya uzanan güzergah, Güney Kafkasya (Bakü,
Tiflis Erzurum) Boru Hattı, Trans-Anadolu Boru Hattı (TANAP) ve Trans-Adriyatik Boru Hattı’ndan (Türkiye, Yunanistan ve Arnavutluk üzerinden Adriyatik Denizi’ne, oradan İtalya’nın güneyine ve Avrupa’ya) oluşmaktadır. Avrupa’nın enerji güvenliğinin Türkiye üzerinden sağlanacağı yatırımın ana tedarik kaynağı Hazar Denizi’nde bulunan Şah Deniz gaz sahasıdır.
Macaristan enerjide OHAL ilan etti
qMacaristan’da Devlet Bakanı Gergely Gulyas, Avrupa’daki arz kesintileri ve artan enerji fiyatları nedeniyle “enerji OHAL’i” ilan ettiklerini açıkladı. Budapeşte yönetimi, yeterli arzı sağlamak için yerli enerji üretim kapasitesini arttıracağını duyurdu. “Uzun süren savaş ve Brüksel’in yaptırımları, Avrupa genelinde enerji fiyatlarının yükselmesine neden oldu” diyen Gulyas, güncel duruma göre Avrupa’da sonbaharda ve kışın yeterli miktarda doğal gaz olmayacağını belirtti. Macar Bakan, bu kapsamda Ağustos’ta yürürlüğe girecek 7 maddelik eylem planı hazırladıklarını kaydetti. Tedbirler kapsamında doğal gaz üretim miktarının 1,5 milyardan 2 milyar metreküpe yükseltileceği ve kömür üretiminin artırılacağı ifade edildi.
