Ukrayna savaşı ile birlikte artan enerji, gaz ve akaryakıt fiyatları tüketicileri olumsuz etkilemeye devam ediyor. Yılbaşı ile birlikte tuvalet ile mutfak kağıdı ve kağıt mendillerde görülen fiyat artışları sonrası şimdi de birçok markette buğday, un, süt, peynir, ekmek, makarna, yoğurt, sıvı ve işlenmiş yemeklik yağ ürünlerine ciddi oranda zam yapıldı. Ayçiçeği yağının fiyatı geçen yıllara göre iki katına çıktı.
Yapılan zamlar sonrası oluşan talep rafları boşalttı. Tüketici talebinin mevcut arzı geçtiğinden dolayı Almanya’da (Edeka, Rewe, Real, Kaufland vb.) büyük süpermarketlerin yanı sıra (Aldi, Lidl, Netto, Penny vb.) indirimli market zincirlerinin stoklarında temel ihtiyaç ürünleri tükendi. Korona pandemisinin başında yaşanan tuvalet kağıdı stoklarının yetersizliği Ukrayna savaşının devam etmesiyle gıda ürünlerine de sıçramış oldu. Bazı indirimli marketler, birçok üründe yüzde 50-70 arasında zam yapacağını duyurdu. Bu kararın ülkede domino etkisi oluşturacağı ifade ediliyor.
Birçok markette yemeklik yağ, un ve makarna ürünlerinin tamamının bitmesi insanlarda endişeye sebep oldu. Ayçiçeği yağı, bitki yağı, mısır yağı ve koza yağı gibi yemeklik yağlarda tedarik sıkıntısı yaşanması tüketicilere olumsuz yansıdı. Marketlerin ürünlerde müşteri başına sınırlandırma getirmesi de stokların boşalmasına fayda sağlamadı.
Ukrayna‘nın en önemli buğday ve ayçiçeği üreticilerinden biri olması yaşanan sorunların daha da büyümesine neden oldu. Un, yağ, tuvalet kağıdı, makarna gibi ürünler bulmakta zorlanan tüketiciler marketlerin raflarının boş olduğunu görünce panikledi. Almanya Yemeklik Yağ Üretimi Endüstirisi Derneği’nin (OVİD) verdiği bilgilere göre, Almanya tükettiği yemeklik yağın sadece yüzde 6’sını kendi üretiyor. Kalan yüzde 94’lük bölüm ise ithal ediliyor. Almanya Ukrayna’dan yılda 300-500 bin ton arası ayçiçeği yağı ihraç ediyor. Ukrayna ayçiçeği yağında dünya piyasasının yüzde 51’ni elinde bulunduruyor, Rusya ise yüzde 27’sini.
Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), geçtiğimiz hafta enflasyon rakamlarını açıklamıştı. Buna göre, Almanya‘da Ocak ayında 4,9 olan yıllık enflasyon, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısıyla artan petrol ve gaz fiyatlarındaki son yükselişten önce Şubat‘ta yüzde 5,1’e ulaştı. Enerji fiyatlarının yıllık bazda yüzde 20,5 artması dikkati çekerken, yıllık artış gıda fiyatlarında yüzde 5,3 ve hizmetlerde yüzde 2,8 oldu. Şubat ayında 2021 yılın aynı ayına göre, doğal gaz fiyatları yüzde 35,7, elektrik fiyatları ise yüzde 13 artış gösterdi. Almanya‘nın önde gelen bankalarından biri olan Deutsche Bank, Mart ayının başlarında Alman ekonomisine ilişkin yayınladığı raporda, Ukrayna savaşı nedeniyle Almanya için iktisadi öngörülerini değiştirerek, daha fazla enflasyon ve daha az büyüme tahmininde bulunmuştu. Raporda, kötümser bir senaryo durumunda ülkedeki enflasyonun yüzde 7 gibi bir orana yükselebileceğine dikkat çekilmişti.