20 yıllık işgalin sonunda Washington Taliban’la masaya oturmak zorunda kaldı.
Afganistan’da ABD işgali, 11 Eylül saldırılarının 20. yıl dönümüne sayılı günler kala, Taliban güçlerinin başkent Kabil’e dün girmesiyle resmen sona erdi. 20 yıllık işgalin sonunda Washington Taliban’la masaya oturmak zorunda kaldı.
Afganistan’da ABD işgali, 11 Eylül saldırılarının 20. yıl dönümüne sayılı günler kala, Taliban güçlerinin başkent Kabil’e dün girmesiyle resmen sona erdi. 20 yıllık işgalin sonunda Washington Taliban’la masaya oturmak zorunda kaldı.
ABD Başkanı Joe Biden’ın Nisan 2021’de Afganistan’dan ABD askerlerinin 11 Eylül tarihine kadar çekileceğini ilan etmesiyle Beyaz Saray, Irak’tan sonra ikinci yenilgisini de kabul etmişti. Biden’ın açıklamasının hemen ardından ABD ordusu ülkedeki önemli üsleri gece vakti boşaltarak ülkeden çıkmaya ve Afgan ordusuna teslim etmeye başladı.
ABD ordusu Afganistan’dan kaçarken, güç boşluğunu değerlendiren Taliban güçleri, başta ülkenin kuzeyi olmak üzere tüm sınır kapılarında hakimiyeti bir bir sağladı.
Taliban’ın ilerleyişi sürerken ülkeyi 20 yıldır işgal altında tutan ABD ise Kabil’deki büyükelçiliğini tahliye etmenin çabası içine girdi. Washington’ın, elçilik personeli ve askerlerinin güvenli tahliyesi için Taliban’la pazarlık yaptığı Amerikan basını tarafından aktarıldı.
Washington’ın uluslararası tanıma karşılığında Kabil’den güvenli tahliye teklifinde bulunduğu belirtildi. Tahliye kararı alınan büyükelçilik yerleşkesinden dumanlar yükseldiği görüldü. Dumanın sebebinin yakılarak imha edilen gizli belgeler olduğu kaydedildi. Amerikan basınında ABD yönetiminin 1975’teki Saygon ya da 1979’daki Tahran büyükelçiliği baskını gibi bir skandalla karşı karşıya kalmamak için acil tahliye operasyonunu başlattığı iddiaları yer aldı.
Dün başkent Kabil’de ABD Büyükelçilik personelini havalimanına taşıyan birçok helikopterin iniş kalkış yaptığı belirtilirken, diplomatik faaliyetlerin de havalimanı yakınlarında süreceği açıklandı.
On binlerce sivil hayatını kaybetti
2001’den sonraki dönemde Afganistan’da en kanlı çatışmaların yaşandığı yıl olan 2014’te, Afganistan’da sonsuza kadar bulunmak zorunda kalmaktan endişe eden uluslararası güçler, çatışmalardan çekilmeye karar verdi ve Taliban’la çatışma görevini Afgan ordusuna devretti.
Afganistan’da 2 bin 300 ABD askeri öldü, 20 binden fazlası da yaralandı. Diğer ülkelerden de yüzlerce asker hayatını kaybetti veya yaralandı. Fakat çatışmaların en büyük etkisini Afganlar yaşadı. Afgan kolluk kuvvetlerinden 60 bin kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor.
2009’da Birleşmiş Milletler hayatını kaybeden sivillerin sayısını düzenli bir şekilde tutmaya başladığından beri çatışmalarda 111 bin sivilin öldüğü ya da yaralandığı tespit edildi. ABD’nin Afganistan işgali için askeri harcamasının 1 trilyon dolardan fazla olduğu tahmin ediliyor.