Doğum parası, yeni doğan bebekleri olan ailelere devlet tarafından sağlanan bir maddi yardımdır. Annelere her doğumda en yüksek katkıyı, izinli olduğu dönemi kapsayan doğum parası (çocuk yardımı, süt parası) sağlıyor. En düşük tutar ise asgari ücrete endeksli. 2024 yılı net asgari ücret 17 bin 2 TL oldu. Asgari ücrete yapılan zam sonrası doğum yardımında tutar da arttı. Peki 2024'te aile destek programı çocuk parası ne kadar oldu? Çocuk parası nasıl alınır, nereye başvurulur, şartları neler? Doğum yapan annelere çocuk başına ne kadar para veriliyor? İşte detaylar.
Doğum Parası Başvurusu Nasıl Yapılır?
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerine veya Sosyal Hizmet Merkezlerine giderek başvuru yapabilirsiniz. Başvuru yapmadan öncelikle nüfus müdürlüğüne giderek yeni doğan çocuğunuzun geçici kimlik belgesini almanız gerekir. Başvuru esnasında dünyaya yeni gelen çocuğunuzun TC kimlik numarası istenecektir.
Doğum yapan anne çocuk parasını ne zaman alır, doğumdan kaç gün sonra doğum parası verilir?
Doğum parası için yapılan başvurunun ardından bu tutarın ne kadar süre sonra yatacağı da merak edilen konulardandır. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerine veya Sosyal Hizmet Merkezlerine yapılan başvurudan yaklaşık iki ay sonra ödemeler yapılır.
Doğum parası ne kadar?
Geçtiğimiz yıl doğum parası taban 4365 TL, tavan tutarı ise 10.731 TL olmuştu. Asgari ücrete gelen yüzde 49 oranında zam sonras doğum parası 2024 yılında taban 7993 TL, tavan 15.989 TL'ye yükseldi.
Süt parası ne kadar, emzirme ödeneği başvurusu nereye yapılıyor?
Tüm bunlara ilave olarak SGK’nın yılda bir belirlediği ve bu yıl 316 lira olarak uygulanan süt parası (emzirme ödeneği) de bulunuyor. Bundan hem SGK’lı hem de Bağkur’lu anneler yararlanabiliyor. Süt parasını almak için başvuru SGK il müdürlüğüne, sosyal güvenlik merkezine yapılıyor. Ücret ve çalışma saatleri dışında hamile ve doğum yapmış işçilere süt izni hakkı da tanınıyor. İşçi bebeğini emzirebilmek için günde 1.5 saat süt izni kullanabilir. Memur annelerde bu süre ilk 6 ayda 3 saat, ikinci 6 ayda günde 1.5 saat şeklinde.
Doğum yapmış anne ne kadar izne ayrılır?
Kadın işçilerin ücretli iznin yanı sıra yine doğum sebebiyle ücretsiz izin hakkı da var. Eğer kadın işçi doğum izninin ardından çocuğu ile daha fazla ilgilenmek isterse, doğum izninin bitiminin ardından 6 ay daha izin kullanabiliyor. Ancak bu süre içinde ücret alamıyor.
Doğum parası alma şartları neler?
- Doğum izni başlamadan önce işten ayrılanlar bu ödeneği alamıyor. Kadının işyerindeki sigortalılık halinin devam etmesi gerekiyor
- Rapor süresince yani 112 gün içinde iş yerinde çalışmıyor olmak gerekiyor.
- Doğum parasının alınabilmesi için doğumun gerçekleşmiş olması ve bebeğin sağ olması isteniyor.
- Kadın çalışan doktordan alacağı raporu işyerine teslim etmekle mükellef. Diğer işlemler işyeri tarafından yapılıyor.
Doğum yardımı nedir?
Annelere çalışıp çalışmadığına bakılmaksızın doğum parası da veriliyor. İlk çocuk için 300, ikinci için 400, üçüncü ve sonrakilere de 600 lira ödeniyor. Bunun için en yakın kaymakamlığa başvurmak yeterli, Çocuğun doğum belgelerini de yanınızda götürmeyi unutmayın.
Emzirme ödeneği nedir?
Emzirme ödeneği almak için de kadının çalışıyor olması ya da kendi işini yapması veya eşinin kendi işini yapıyor ya da bir yerde çalışıyor olması yeterli oluyor. Her yıl bu ödenek yeniden belirleniyor. 2018'de tutar 149 liraydı. Bu yıl 180 lira ödeniyor. Kadın çalışmıyorsa sigortalı eşine bu para ödeniyor.
Doğum yardımından kimler faydalanabilir?
Doğum Yardımı, Türk vatandaşları ile Mavi kart sahiplerine verilir. Annenin veya babanın veyahut her ikisinin de Türk vatandaşı ya da Mavi kart sahibi olması gerekmektedir. Doğum Yardımı, 15.05.2015 tarihinde ve sonrasında gerçekleşen canlı doğumlar için verilir. Bu tarihten önce doğan çocuklar için Doğum Yardımı verilmez. Ancak ödeme miktarına esas çocuk sırasının tespitinde, diğer bir deyişle yeni doğan çocuğun kaçıncı çocuk olduğunun belirlenmesinde 15.05.2015 tarihinden önce doğmuş olan çocuklar da sayılır.
Doğum yardımından faydalanmak için ne yapılması gerekir?
Doğum Yardımı başvurusu, canlı doğumun gerçekleşmesinin ardından ilgili nüfus müdürlüğünde çocuğun Kimlik Paylaşım Sisteminde (KPS) kayıt işlemi yapıldıktan sonra "Doğum Yardımı Başvuru Dilekçesinin” eksiksiz olarak doldurulması ve imzalanmasının ardından şahsen, iadeli taahhütlü posta veya kargo yoluyla yapılır.
Başvurular, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ya da Sosyal Hizmet Merkezlerine yapılır. Her ne statüde olursa olsun (hizmet alımı yoluyla istihdam edilenler dâhil) kamu kurum ve kuruluşlarınca istihdam edilen personel çalıştığı kuruma başvurur. Yurtdışında yaşayanların başvuruları ise Büyükelçilik ve Konsolosluklarca alınır. Yurtdışında yaşayanların Türkiye’de bulunmaları halinde ise herhangi bir Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ya da Sosyal Hizmet Merkezine başvurmaları mümkündür.
Sağlık Bakanlığında memur olarak çalışıyorum. Doğum Yardımı kapsamında hangi kuruma müracaat etmem gerekir?
Her ne statüde olursa olsun (hizmet alımı yoluyla istihdam edilenler dâhil) kamu kurum ve kuruluşlarınca istihdam edilen personel çalıştığı kuruma başvurur. Dolayısıyla çalıştığınız kuruma müracaat edebilirsiniz.
Babanın memur, annenin ev hanımı olması halinde doğum yardımı başvurusu hangi kuruma yapılır?
Kamu kurum ve kuruluşları tarafından alınacak başvurularda, eşlerden birinin kamu kurum veya kuruluşunda çalışıyor olması yeterlidir. Dolayısıyla başvuru, memur olan babanın çalıştığı kuruma yapılabilir.
Doğum Yardımı ödemeleri ne zaman ve nereden yapılır?
Doğum Yardımı ödemeleri yapılan başvurunun Doğum Yardımı Sistemine (DYS) girildiği ayı takip eden ay içerisinde hak sahiplerince PTT şubelerinden çekilebilmektedir
Doğumdan sonra çocuk sağ, ancak anne vefat etti. Doğum Yardımından baba yararlanabilir mi?
Doğum Yardımı başvurusu, hesaplaması ve ödemesi, anne ve babanın her ikisinin sağ ve Türk vatandaşı/Mavi kartlı olması halinde anne üzerinden yapılır. Annenin Türk vatandaşı/Mavi kartlı olmaması veya annenin vefat etmiş olması halinde söz konusu işlemler Türk vatandaşı/Mavi kartlı olan baba üzerinden yapılır.
Hamile olanlar doğum yardımı için başvuru yapabilir mi?
Hayır, Doğum Yardımı başvurusu canlı doğumlar için yapılabilir. Dolayısıyla canlı doğum gerçekleştirmeniz ve ilgili nüfus müdürlüğünde çocuğunuzun Kimlik Paylaşım Sisteminde (KPS) kayıt işleminin yapılmasının ardından başvuru yapabilirsiniz.
Doğum Yardımı kapsamında son başvuru tarihi gibi bir süre kısıtı bulunmakta mıdır?
Doğum Yardımı uygulaması 15.05.2015 tarihinde başlamış olup, ilgili mevzuatta yardım programının geçerlilik süresine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Ayrıca 15.05.2015 tarihinden sonra gerçekleşen canlı doğumlar için yapılacak doğum yardımı başvuruları için de herhangi bir son başvuru tarihi gibi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Doğum Yardımı sadece anneye mi ödeniyor?
Doğum Yardımı başvurusu, hesaplaması ve ödemesi, anne ve babanın her ikisinin sağ ve Türk vatandaşı/Mavi kartlı olması halinde anne üzerinden yapılır. Annenin Türk vatandaşı/Mavi kartlı olmaması veya annenin vefat etmiş olması halinde söz konusu işlemler Türk vatandaşı/Mavi kartlı olan baba üzerinden yapılır.
Doğum Yardımı her ay mı yapılacaktır?
Hayır. Doğum Yardımı tek seferlik bir yardımdır. 15.05.2015 tarihi sonrasında doğan/doğacak her bir çocuk için bir kereye mahsus ödeme yapılacaktır.
Annenin yabancı, babanın Türk vatandaşı olması halinde Doğum Yardımından anne yararlanabilir mi?
Doğum Yardımı başvurusu, hesaplaması ve ödemesi, anne ve babanın her ikisinin sağ ve Türk vatandaşı/Mavi kartlı olması halinde anne üzerinden yapılır. Annenin Türk vatandaşı/Mavi kartlı olmaması veya annenin vefat etmiş olması halinde söz konusu işlemler Türk vatandaşı/Mavi kartlı olan baba üzerinden yapılır.
Mavi kart sahibi kişiler Doğum Yardımından yararlanabilir mi?
Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız ve Mavi Kart sahipleri de bu uygulamadan aynı şartlarda faydalanabilir. Yurtdışında bulunan vatandaşlarımız ve Mavi Kartlılar başvurularını Büyükelçilik veya Konsolosluklara şahsen ya da iadeli taahhütlü posta veya kargo yoluyla yapabilirler. İlk evliliğinizden olan iki çocuğunuzdan sonra şu anki evliliğinizden doğacak olan çocuğunuz 3. çocuk olarak değerlendirilir. 600 TL ödeme yapılır.
Doğum yardımı ödemesinin PTT şubelerinden teslim alınmasına ilişkin bir süre sınırı var mıdır?
PTT aracılığıyla hak sahiplerinin TC kimlik numaraları ya da Mavi Kart numaraları üzerinden gerçekleştirilen ödemeler 1 (bir) yıl içinde teslim alınmalıdır. Aksi takdirde 1 (bir) yıl içerisinde teslim alınmayan ödemeler iade olmaktadır.
