2023 seçimi cumhurbaşkanı adayları kimler?

2023 seçimine sayılı günler kaldı. Kabine Toplantısı'nın ardından açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 10 Mart'a işaret ederek, "14 Mayıs tarihinde seçimin yapılmasının bize bu imkanı vereceğine inanıyoruz. Seçim sürecindeki gündemimiz de deprem olacak. Cuma günü alacağımız kararla süreci başlatıyoruz" dedi. Bu açıklama sonrası Yüksek Seçim Kurulu 2023 seçimleri için takvimi başlattı. Seçmenler tarafından cumhurbaşkanı adayı gösterilmek isteyen 18 kişi, Yüksek Seçim Kuruluna (YSK) başvurdu.YSK'nin 14 Mayıs'ta yapılacak Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'ne ilişkin takvimi kapsamında seçmenler tarafından cumhurbaşkanı adayı gösterilmek isteyenlerin, Kurula başvuruları 20 Mart’ta sona erdi. İşte 2023 seçimi cumhurbaşkanı adayları isim listesi.

2023 seçimi oy pusulasında yer alacak cumhurbaşkanı adayları hangileri?

Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) Cumhurbaşkanı seçimi kesin aday listesi yayımlandı.

Resmi Gazete'de yayımlanan YSK kararında, 14 Mayıs 2023 Pazar günü birlikte yapılacak olan Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'ne ilişkin Cumhurbaşkanı kesin aday listesi yer aldı.

2023 cumhurbaşkanlığı seçiminde adaylar kimler?

2023 seçimleri Cumhurbaşkanı adayı: Recep Tayyip Erdoğan

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhur İttifakı’nın ortak adayı olarak cumhurbaşkanlığı için yarışacak. Erdoğan’ı destekleyeceğini açıklayan partiler arasında AK Parti, MHP, BBP ve HÜDA-PAR yer alıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan 2014’teki cumhurbaşkanlığı seçiminde yüzde 51,79, 2018’deki seçimdeyse yüzde 52,59 oy almıştı.

AK Parti ve MHP TBMM grupları, 16 Mart'ta ayrı ayrı düzenledikleri kapalı grup toplantılarında, Recep Tayyip Erdoğan'ın cumhurbaşkanı adayı olarak gösterilmesine ilişkin grup kararı almıştı.

AK Parti ve MHP heyetleri 21 Mart'ta AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın adaylığı için YSK'ye resmi başvuruda bulundu. Başvuruyu, AK Parti Grup Başkanı İsmet Yılmaz, MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ali İhsan Yavuz ve MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız yaptı. Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanlığı seçimi oy pusulasında 1. sırada yer aldı.

Kemal Kılıçdaroğlu

Millet İttifakı’nın ortak adayı olan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, ilk defa cumhurbaşkanlığı için yarışacak. Kılıçdaroğlu’nu destekleyeceğini açıklayan partiler arasında CHP, İYİ Parti, DEVA Partisi, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, Demokrat Parti, Halkın Kurtuluş Partisi, Türkiye Değişim Partisi ve Türkiye Komünist Partisi yer alıyor.

CHP ve İYİ Parti TBMM Grupları, cumhurbaşkanı adayı olarak Kemal Kılıçdaroğlu'nun gösterilmesi için karar aldı.

Kılıçdaroğlu 22 Mart'ta YSK'ye başvuru yapacak. HDP’nin öncülüğündeki Emek ve Özgürlük İttifakı’nda yer alan partiler ise seçimlerde adayların Kılıçdaroğlu olduğunu duyurdu. Kılıçdaroğlu Cumhurbaşkanlığı seçimi oy pusulasında 3. sırada yer aldı.

Muharrem İnce ince

CHP’nin 2018’deki cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce, aradan geçen sürede CHP’den ayrılarak Memleket Partisi’ni kurdu.

İnce, parti üyelerinin yaptığı oylamada 105 bin 326 oy alarak Memleket Partisi’nin adayı olmaya hak kazandı. İnce adaylık için YSK’ye başvurdu. 2018’deki seçimde yüzde 30,64 oy alan İnce, YSK önündeki açıklamasında “Bugün oylarımız yüzde 19-20’lerde” dedi.

Memleket Partisi dışında İnce’nin adaylığını destekleyeceğini açıklayan başka bir parti olmadı.

İnce katıldığı bir televizyon programında, seçimin ikinci turuna Kılıçdaroğlu ve Erdoğan’ın kalması durumunda Kılıçdaroğlu’nu destekleyeceğini söylemişti. İnce’nin aday olabilmek için 100 bin imza topladı. İnce seçimlere üç gün kala adaylıktan çekildiğini duyurdu.

Sinan Oğan

Ata İttifakı’nın adayı, eski MHP’li siyasetçi Sinan Oğan oldu. Iğdırlı Oğan 2011-15 yılları arasında Iğdır milletvekiliydi.

2015’te MHP genel başkanlığına aday olan Oğan partisinden ihraç edilmiş, dava açarak aynı yıl partiye geri dönmüştü. Oğan 2017’de, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi referandumunda "Hayır" oyu kullanacağını açıklayınca, aynı açıklamayı yapan diğer MHP’li siyasetçilerle birlikte bir kere daha ihraç edilmişti.

Oğan’ı destekleyeceğini açıklayan partiler arasında Zafer Partisi, Ülkem Partisi ve Türkiye İttifakı Partisi yer alıyor. YSK’ye belgelerini teslim eden Oğan seçimin ikinci tura kalacağını düşündüklerini söyledi ve “İkinci turda bu seçimleri alacağımızı düşünüyoruz” dedi. Sinan Oğan aday olabilmek için 100 bin imza topladı. Böylece Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kemal Kılıçdaroğlu ve Muharrem İnce'den sonra cumhurbaşkanı adayı olmaya hak kazandı. Sinan Oğan Cumhurbaşkanlığı seçimi oy pusulasında 4. sırada yer aldı.

Doğu Perinçek

Listede daha önce cumhurbaşkanı adayı olmuş son isim, Vatan Partisi lideri Doğu Perinçek.

2018’deki seçime 100 bin imza toplayarak katılma hakkı kazanan Perinçek, seçimde 100 bin oya ulaşamayarak 98 bin 995 oyda kaldı, yüzde 0,2 oy aldı.

Bu seçimde Vatan Partisi dışında Perinçek’i destekleyeceğini açıklayan başka bir parti bulunmuyor.

YSK’ye giderek adaylık başvurusunu yapan Perinçek, seçimin ikinci tura kalması durumunda ne yapacakları sorusuna “Seçim ikinci tura kalırsa Doğu Perinçek ikinci tura kalacak. İkini turda biz olacağız” diye yanıt verdi. Perinçek’in aday olabilmek için 100 bin imzayı toplayamadı.

Ahmet Özal

8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın oğlu ve Tek Parti’nin lideri Ahmet Özal, Türkiye İttifakı’nın adayı oldu. Özal’ı destekleyecek Türkiye İttifakı’nda Anadolu Birliği Partisi, Bağımsız Cumhuriyet Partisi, Osmanlı Partisi, Teknoloji Kalkınma Partisi (Tek Parti), Vatanseverler Partisi, Yeniden Anavatan Partisi ve Yeni Yol Partisi yer alıyor.

Ahmet Özal daha önce anketlerde partisinin oy oranının yüzde 25 olduğunu söylemiş, Temmuz 2022’de verdiği bir söyleşide de “İkinci tura Erdoğan ve Kılıçdaroğlu kalırsa taraf olmam” demişti. Özal aday olabilmek için 100 bin imzayı toplayamadı.

İrfan Uzun

Adalet Birlik Partisi Genel Başkanı İrfan Uzun YSK’ye giderek adaylık başvurusunda bulundu. Uzun, başvurunun ardından yaptığı açıklamada, Türkiye'nin değişime ihtiyaç duyduğunu, gençlerin yönetime talip olması adına yola çıktığını ve en geç cumhurbaşkanı adayı olduğunu söyledi. Uzun’un aday olabilmek için 100 bin imza toplayamadı.

Hilmi Özden

Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anatomi Anabilim Dalı'ndan Prof. Hilmi Özden 185 bilimsel yayını bulunuyor. 1959 doğumlu Özden, kişisel internet sitesinde hedeflerini 25 maddede açıkladı.

Özden Twitter hesabından yaptığı paylaşımda da, karşılıklı anlayış ve hoş görünün bulunacağı bir ortamda, gelecek kuşaklara güzel bir Türkiye bırakmayı umduğunu söyledi. Hilmi Özden aday olabilmek için 100 bin imzayı toplayamadı.

Halil Murat Ünver

Kırıkkale Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Halil Murat Ünver de cumhurbaşkanı adaylığı için YSK’ye başvurdu.

Ünver adaylık başvurusundan önce Twitter hesabından yaptığı açıklamada “Devlette yeniden yapılanma ve yeniden düzenlemeler yapmak zorunlu. Şimdiki siyasetçilerle bunu gerçekleştirmek mümkün değil. Çare kısa süreli teknokrat yönetim. Sonrasında bilgeler yönetimi” demişti. Ünver’in de aday olabilmek için 100 bin imzayı toplayamadı.

Erkan Trükten

Twitter hesabında kendisini tarih felsefecisi, araştırmacı ve yazar olarak tanıtan Erkan Trükten'in 2005 yılında yayımladığı Deccal Derin Devleti adlı bir kitabı bulunuyor.

Covid-19 aşılarına karşı çıkan ve pandemiye "plandemi" diyen, Trükten Paris Anlaşması'na karşı olduğunu söylüyor ve Dünya Sağlık Örgütü'nü Türkiye'den kovacağı vaadini veriyor. Erkan Trükten aday olabilmesi için 100 bin imzayı toplayamadı.

Yakup Türkal

Türkal Şirketler Grubu kurucusu olan Yakup Türkal, kişisel internet sitesinden paylaştığı açıklamada "Tüm sorunların tek tek, kalem kalem çözümü bizde mevcut. Projelerimiz, planlarımız, yöntemlerimiz hazır" dedi. Türkal, cumhurbaşkanının partili olmaması gerektiğini düşünerek bağımsız aday olduğunu aktardı. Kayup Türkal aday olabilmek için 100 bin imzayı toplayamadı.

Davut Turan

Ajanslar Davut Turan hakkında henüz bir bilgi paylaşmasa da bu gelişme Batman Gazetesi tarafından "Batman'dan da cumhurbaşkanı adayı var" başlığıyla" duyuruldu.

Gazete Batmanlı inşaat mühendisi Turan'ın 45 yaşında ve dört çocuk sahibi olduğunu, adaylığı hakkında da "Seçilirsem Dünya Başkanı için mücadele edeceğim" dediğini yazdı:

"Amacım Cumhurbaşkanı seçilerek yurttaşlarıma her konuda yardımcı olmak, mutlu, huzurlu ve refah içinde yaşamalarını sağlamaktır. Eğer seçilirsem, bu kez Dünya başkanlığı için mücadele edip tüm ülkelerle diyalog içinde olacağım. Batmanlılardan ve herkesten imza bekliyorum." Davut Turan aday olabilmek için 100 bin imzayı toplayamadı.

2023 seçimi Cumhurbaşkanı adayları

Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) 14 Mayıs'ta yapılacak Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'ne ilişkin takvimi kapsamında seçmenler tarafından cumhurbaşkanı adayı gösterilmek istenenlerin başvuruları dün sona erdi.

Seçmenler tarafından aday gösterilmek istenen ve başvuru yapanlar şöyle:

"Selami Karagöz, Hilmi Özden, Handan Yalçıntaş, Levent Akyollu, Murat Hakan Uzan, Cem Cengiz Uzan, Erkan Trükten, Halil Murat Ünver, Yakup Türkal, Hürrem Ayaz, Tevkif Ahmet Özal, Sinan Oğan, Muharrem İnce, Doğu Perinçek, Duran Güveninir, Muhammed Ali Fatih Erbakan, İrfan Uzun, Davut Turan."

Kimler Cumhurbaşkanı olur?

Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilir. Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.

Cumhurbaşkanı adayı olma şartı nedir?

Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde beşini almış olan siyasi partiler ile en az yüz bin seçmen aday gösterebilir.
Cumhurbaşkanı seçilen milletvekilinin Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sona erer.
Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilir. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilir.
İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin herhangi bir nedenle seçime katılmaması halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde yapılır. Aday, geçerli oyların salt çoğunluğunu aldığı takdirde Cumhurbaşkanı seçilir. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması halinde, sadece Cumhurbaşkanı seçimi yenilenir.

Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri neler?

Cumhurbaşkanı Devletin başıdır. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanına aittir.
Cumhurbaşkanı, Devlet başkanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyetini ve Türk Milletinin birliğini temsil eder; Anayasanın uygulanmasını, Devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin eder.
Gerekli gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü Türkiye Büyük Millet Meclisinde açılış konuşmasını yapar.
Ülkenin iç ve dış siyaseti hakkında Meclise mesaj verir.
Kanunları yayımlar.
Kanunları tekrar görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisine geri gönderir.
Kanunların, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün tümünün veya belirli hükümlerinin Anayasaya şekil veya esas bakımından aykırı oldukları gerekçesiyle Anayasa Mahkemesinde iptal davası açar.
Cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atar ve görevlerine son verir.
Üst kademe kamu yöneticilerini atar, görevlerine son verir ve bunların atanmalarına ilişkin usul ve esasları Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenler.
Yabancı devletlere Türkiye Cumhuriyetinin temsilcilerini gönderir, Türkiye Cumhuriyetine gönderilecek yabancı devlet temsilcilerini kabul eder.
Milletlerarası andlaşmaları onaylar ve yayımlar.
Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları gerekli gördüğü takdirde halkoyuna sunar.
Milli güvenlik politikalarını belirler ve gerekli tedbirleri alır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin Başkomutanlığını temsil eder.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanılmasına karar verir.
Sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebiyle kişilerin cezalarını hafifletir veya kaldırır.
Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle dördüncü bölümde yer alan siyasi haklar ve ödevler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemez. Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kanunlarda farklı hükümler bulunması halinde, kanun hükümleri uygulanır. Türkiye Büyük Millet Meclisinin aynı konuda kanun çıkarması durumunda, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümsüz hale gelir.
Cumhurbaşkanı, kanunların uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilir.
Kararnameler ve yönetmelikler, yayımdan sonraki bir tarih belirlenmemişse, Resmî Gazetede yayımlandıkları gün yürürlüğe girer.
Cumhurbaşkanı, ayrıca Anayasada ve kanunlarda verilen seçme ve atama görevleri ile diğer görevleri yerine getirir ve yetkileri kullanır.