Kamudaki mühendisler toplu sözleşmede hak ettikleri iyileştirmeleri alabilecekler mi?

Daha önceki yazımızda işçilere verilen yüksek oranlı zamlar sonrasında kamuda çalışan mühendislerin aldıkları ücretle yaptıkları iş arasında dengesizlikten bahsederek seslerini duyurmak istediklerinden bahsetmiştik. Bu yazımızda 2024 ve 2025 yıllarını kapsayan 7. Dönem toplu sözleşme tekliflerinde kamu mühendislerine yönelik tekliflerden bahsedeceğiz.

Kamu mühendislerinin hazırlamış oldukları ve internette yer alan notlarda talepleri yer almaktadır. Bu notlarda şu ifadelere yer verilmiştir: Ülkemizin gelişmesinde büyük rol oynayan, Türkiye’yi cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına hazırlayan eserlerin yapımı, kamu mühendislerinin öncülüğünde ve sorumluluğunda gerçekleştirilmektedir. Yapılan ve yapımı devam eden yüzlerce proje vardır. 2022 yılı fiyatlarıyla milyarlarca liralık eserlerin Ar-Ge süreçlerinde, projelendirme aşamasında, ihale süreçlerinde, yapım süreçlerinde (kontrollük ve kabul işlemleri), bakım ve işletme süreçlerinde kamu mühendisleri yer almaktadır.

Kamu mühendisleri tüm altyapı, üstyapı, kamu yapıları, otoyol, köprü, tünel, baraj, hastane, okul, demiryolu, tarım ve ormancılık, TOKİ, havaalanları, tersane ve atölyeler, tren projeleri, bilişim sistemleri, savunma sanayii ve enerji santralleri gibi tesislerin; Ar-Ge, teknik şartname ve projelendirme, ihale, yapım, kontrollük ve kabul işlemleri, işletme ve bakım aşamalarında aktif görev almaktadırlar. Söz konusu işlerin teknik olarak tasarlanması, yapılması, bakımı ve işletilmesiyle ilgili birinci derecede sorumluluk almaktadırlar. Bu sorumluluk neticesinde mahkemelerde yargılanma dahi söz konusu olabilmektedir. Yapılan hatalar anında kendini gösterdiği için çok titiz bir çalışma yapıyoruz.

Kamuda çalışan mühendislerin özlük haklarının yıllar içinde dengi olan birçok kamu görevlisinin çok gerisinde kaldığı görülmektedir. Son zamanlarda birçok kamu görevlisine çeşitli düzenlemelerle iyileştirmeler yapılmıştır. Ancak bu iyileştirmeler yapılırken kamudaki mühendislerin göz ardı edilmesi mühendislerin çalışma huzuru ve barışını bozmuştur.

Sonuç olarak; cumhuriyetimizin 100. yılına yakışır bir şekilde, mühendislik mesleğinin ileriye taşınması, mesleki gelişimin teşvik edilmesi, bilgi ve tecrübenin ödüllendirilmesi ve övünülecek projelerin katlanarak devam etmesi ile çalışma barışının sağlanabilmesi için kamu mühendisleri olarak aşağıda yer alan hususlarda iyileştirmeler yapılmasını talep ediyoruz.

1- Kamuda çalışan tüm mühendisler için “Teknik Sorumluluk Tazminatı” adı altında diğer meslek gruplarına yapıldığı gibi yeni bir ödeme kaleminin oluşturulması,

2- Kamu mühendisi gelirinin; yakın zamana kadar benzer gelire sahip olan ve kamuda mühendise denk kabul edilen mesleklerin gelir seviyesine çıkarılması,

3- “Mühendislik Meslek Kanunu” çıkartılarak mesleki gelişimin teşvik edilmesi, bilgi ve tecrübenin ödüllendirilmesi,

4- Tüm kazanımların emekliliğe de yansıtılması ve emekli mühendisler içinde ilave emeklilik ödeneği gibi bir düzenlemenin yapılması gerekmektedir.

Memur-Sen Konfederasyonu tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na teslim edilen 7. Dönem toplu sözleşme teklifleri içerisinde kamu mühendisleri ile ilgili birçok iyileştirmeye yer verilmiştir. Bunlardan bir tanesi de teklifin mühendis, mimar ve şehir plancılarına yönelik müstakil 132’nci maddesidir.

Mühendis, Mimar ve Şehir Plancısı İstihdamına İlişkin Çalışma başlıklı bu maddede; “Kamu kurum ve kuruluşlarının görüşü alınarak, mühendis, mimar ve şehir plancısı istihdamına yönelik mevzuatta düzenleme yapılması suretiyle mali, özlük ve emeklilik haklarına ilişkin düzenlemeler yetkili konfederasyonun katkı ve katılımıyla 2024 yılı içerisinde tamamlanır.” ifadelerini görüyoruz.

Bu ifadeler somut bir teklif içermemekle birlikte mühendis, mimar ve şehir plancılarının mali, özlük ve emeklilik haklarına ilişkin sorun olduğunu ortaya koyarak kanuni düzenleme yapılması gerektiğini ifade etmektedir. Mali haklarının düzeltilmesine ilişkin talebin yanında emeklilik haklarının düzeltilmesine yönelik talebin de olması oldukça önemlidir.

Keşke bu konuda daha somut taleplere yer verilseydi de kamu mühendisleri biraz olsun sevinselerdi. Ancak teklifte yer alan müstakil bir maddenin olumlu bir gelişme olduğunu belirtmemiz gerekiyor. Ümit ederiz ki teklif kabul edilerek gerekli çalışmalar kısa sürede başlatılır.

Teklifin KİT’lerde Görev Yapan Bazı Personelin Ek Ödemesi başlıklı 22’nci maddesinde; “KİT’lerde 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında görev yapan teknik şef, atölye şefi, teknik amir, teknik uzman, grup başmühendisi, başmühendis, başmimar, mühendis, mimar, şehir plancısı, veteriner, biyolog, kimyager, fizikçi, istatistikçi ve matematikçi pozisyonlarında bulunan sözleşmeli personelin, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye ekli (I) Sayılı Cetvel’e göre yararlanmakta oldukları ek ödeme oranlarına 15 puan ilave edilir.

KİT’lerde Teknik Hizmetler Sınıfı ve Sağlık Hizmetleri Sınıfı’nda yer alan unvanlardaki personelden müdür veya müdür yardımcısı kadrolarında bulunan personelin 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye ekli (I) Sayılı Cetvel’e göre yararlanmakta oldukları ek ödeme oranına 15 puan ilave edilir.” ifadesine yer verilmiştir. Daha önceki toplu sözleşme metninde bu oran % 12 olarak bağıtlanmıştı. Bu ödemenin parasal tutarı ise 9500 x 0,509796 x % 15 = 726,45 TL’dir

Yine teklifin Sözleşmeli Personel Olarak İstihdam Edilen Teknik Personele İlave Ücret başlıklı 25’inci maddesinde; KİT’lerde 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında sözleşmeli personel olarak istihdam edilen ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar’a ekli (II) Sayılı Cetvel’in “E- Teknik Hizmetler” bölümünün 6’ncı sırasında ek özel hizmet tazminatı ödenmesi öngörülen yerlerde fiilen çalışanlardan; Grup başmühendisi, başmühendis, başmimar, mühendis, mimar, şehir plancısı, jeolog, hidrolog, hidrojeolog, fizikçi, jeofizikçi, kimyager, biyolog, teknik amir, teknik şef, atölye şefi, teknik uzman ve jeomorfolog pozisyonlarında bulunanlara en yüksek devlet memuru aylığının %5, oranında çalıştıkları her gün için ilave ücret ödeneceği belirtilmiştir. Daha önceki toplu sözleşme metninde bu oran % 3 olarak bağıtlanmıştı. Bu ödemenin parasal tutarı ise 9500 x 0,509796 x %5

= 242,15 TL’dir.

Ayrıca, teklifin Teknik Sorumluluk İlave Ödemesi başlıklı 131’inci maddesinde; Teknik şef, atölye şefi, teknik amir, teknik uzman, grup başmühendisi, başmühendis, başmimar, mühendis, mimar ve şehir plancısı, kadro ve pozisyonlarında bulunanlara memur aylık katsayısının yirmi beş bin (25.000) ile çarpılması sonucunda bulunan tutarda teknik sorumluluk ilave ödemesi verilmesi önerilmektedir. Daha önceki toplu sözleşme metninde böyle bir düzenleme yoktu.

Bu ödemenin parasal tutarı ise 25.000 x 0,509796 = 12.744,9 TL’dir.

Hizmet kollarına ait tekliflerde de mühendislere ilişkin ilave ödemelere yer verildiğini görüyoruz. Bunlar elbette mühendisler açısından olumlu gelişmelerdir. Olumlu olmakla birlikte yeterli olduğunu söyleyemiyoruz. Ümit ederiz ki mühendisler de diğer çalışanlar gibi hak ettikleri ödemeleri bu toplu sözleşmede alırlar.