İş umudu artıyor!

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), üçer aylık dönemler itibarıyla her ay kamuoyuna duyurduğu Hanehalkı İşgücü Anketi'nin 'Nisan-Mayıs-Haziran' dönemini kapsayan 'Mayıs 2009' sonuçlarını açıkladı. Anket sonuçlarına göre, geçen yılın Mayıs ayında yüzde 9,2 olan işsizlik oranı, bu yıl 4,4 puanlık artışla yüzde 13,6 seviyesinde gerçekleşti. Bu yıl Nisan'daki yüzde 14,9 orana göre işsizlik, Mayıs'ta 1,3 puan düşmüş oldu. Şubat ayında yüzde 16,1, Mart ayında yüzde 15,8 düzeyinde bulunan işsizlik oranı, Şubat-Mayıs döneminde 2,5 puan azalma kaydetti. Diğer taraftan, genelde yüzde 13,6 olan işsizlik oranı, kentsel yerlerde yüzde 16,5, kırsal yerlerde yüzde 7,8 düzeyinde hesaplandı.

Tarım dışı işsizlik oranı geçen yıl yüzde 11,5 iken, bu yıl Mayıs'ta yüzde 17'ye yükseldi. Genç nüfustaki işsizlik oranı ise 16,6'dan yüzde 24,9'a çıktı. Mayıs'ta istihdam edilenlerin sayısı, bir önceki yıla göre 387 bin kişi azalarak 21 milyon 455 bin kişiye düştü. Nisan'da, istihdam edilen kişi sayısı 20 milyon 698 bin kişi, geçen yılın Mayıs ayında ise 21 milyon 842 kişi düzeyindeydi. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışanların sayısı 69 bin kişi artarken, tarım dışı sektörlerde çalışanların sayısı 455 bin kişi azaldı. Aynı dönemler itibariyle istihdam oranı yüzde 43,1'den yüzde 41,6'ya geriledi. Bu oran, kentsel kesimde yüzde 38,3, kırsal kesimde yüzde 49,4 olarak hesaplandı. İşgücüne dahil olmayanların sayısı, 26 milyon 655 binden 26 milyon 738 bine çıktı. Kayıt dışı istihdamın oranı ise yüzde 0,6 puan artarak yüzde 44,6'ya ulaştı.

T-Bank Baş Ekonomisti Dr. M.Veyis Fertekligil, işsizlik rakamlarını şu şekilde yorumladı; "İşsizlikte yılın ikinci çeyreğinde kaydedilen hafif düşüş daha çok mevsimsel etkenlerden kaynaklanmakta ve geçmiş dönemlere bakıldığında da bu etki görülmekte. Ancak yapısal olarak bakıldığında ve ekonomide daralmanın da devam ettiği düşünüldüğünde bunun kalıcı bir düzelme olmadığı vurgulanmalı. İşsizliğin bundan sonraki yaz aylarında hafif artış kaydetse de göreli olarak bu seviyelerde devam etmesi, ancak sonbahardan itibaren yine rekor yüksek düzeylere çıkmasını beklemekteyiz. Ekonomide üçüncü çeyrek ve özellikle dördüncü çeyrekte oluşabilecek hafif toparlanmanın ise işsizligin daha da fazla artmasını önlemekle birlikte durumu fazla etkilemeyeceğini tahmin ediyoruz."

TÜİK verilerine göre Mayıs ayında işsizlik oranı yüzde 13.6 olurken; tarımdışı işsizlik yüzde 17 olarak gerçekleşti. Geçtiğimiz yılın aynı göre rakamların hala çok yüksek seviyelerde seyrettiği gözleniyor. Nisan ayında ise işsizlik yüzde 14.9 iken; tarımdışı işsizlik yüzde 18.2 seviyesindeydi. TSKB Uzmanı Başar Yıldırım, mayıs ayındaki işsizlik rakamlarına ilişkin şu yorumu yaptı; "Nisan ayındaki gerilemeden sonra işgücü istatistiklerinde iyileşme devam ediyor gibi görünse de, önceki yıllara baktığımızda bunun tamamen mevsimsel bir gelişme olduğunu görebiliriz. Buna göre işsizlik rakamlarında Haziran ayında yatay bir seyir beklenmekle birlikte, Temmuz ayından itibaren tekrar bir yükseliş ile karşı karşıya kalmamız en azından mevsimsel olarak hayli olası."

Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ve Araştırma Görevlisi Onur Altındağ tarafından hazırlanan Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) araştırmasında, tarım dışı istihdamda görünen artışın büyük oranda mevsimselliğe bağlı olduğu dile getirilerek, şunlar kaydedildi: “Mevsimsellikten arındırılmış veriler bize istihdamdaki düşüşün devam ettiğini göstermekte. Ama yine de TÜİK'in yayınladığı mayıs ayı işgücü verilerine bakarak iyimser olmak için henüz erken. Bununla birlikte, istihdamdaki düşüşün yavaşladığı ve buna paralel olarak işsizlik artışının zayıfladığı görülüyor.”

Kayıt dışı istihdam edilenlerin oranı, Mayıs 2009 döneminde, 2008 yılının aynı dönemine göre 0,6 puan artarak yüzde 44,6'ya yükseldi. Bu oran Nisan ayında yüzde 42,7 düzeyinde idi. Buna göre, Mayıs ayı itibariyle 5 milyon 99 bin erkek, 3 milyon 566 bin kadın olmak üzere toplam 9 milyon 565 bin kişi herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı olmadan çalışıyor.