Ezber bozan 2010

Müge Bezirci
00:001/01/2011, Cumartesi
G: 31/12/2010, Cuma
Yeni Şafak
Ezber bozan 2010
Ezber bozan 2010

Devlet Bakanı Babacan'ın da dediği gibi 'görülmemiş olayların yaşandığı' 2010 yılı geride kalırken, ekonomistler bile geçen yılı aklı zorlayan bir süreç olarak değerlendirdi 2010 yılını ezber bozan yıl olarak değerlendiren birçok kurum, yılın en çok konuşulan ülkesini ise, bütçede yaptıkları oynaklık ile tarihi krize giden Yunanistan olarak belirledi

Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Ali Babacan, geçtiğimiz günlerde 2010 yılını 'Görülmemiş olayların yaşandığı bir yıl' olarak değerlendirmişti. Geçen yılı böyle değerlendiren sadece Türkiye değil. 2010 yılını geleneksel aklı zorlayan bir yıl olarak gören Financial Times, geçen yıl etkili olan bazı gelişmeleri derledi.

EGEMEN DEVLETLER KRİZİ OLUŞTU

Gazetenin öne çıkardığı ilk gelişme, 2008 bankacılık krizinin, 2010'da Yunanistan, İrlanda gibi ülkelerin dış yardıma ihtiyaç duyacak noktaya gelmeleriyle artık egemen devletlerin krizine dönüşmüş olması. Bu krizler, para birimi olarak avro kullanan bölgeyi kontrol amacıyla getirilen kuralların yetersiz kaldığı bir noktaya ulaştı.

ÇİN'İN ATAĞI ABD'Yİ KORKUTTU

Diğer bir gelişme ise, Çin'in dünyanın en büyük ikinci ekonomisi ünvanını Japonya'dan almış olması. Çin'in yükselişi karşısında Amerika Birleşik Devletleri'nde ise ekonomik canlandırma politikaları umulan sonuçları tam olarak vermedi ve merkez bankası ikinci kez para basarak piyasaları rahatlatmaya yöneldi.

KIYAMET SENARYOSUNA RAĞMEN...

Bir başka alışılmadık gelişme ise, tüm kıyamet senaryolarına rağmen İngiltere'de savaş yıllarından bu yana ilk kez koalisyon hükümeti kurulmasının ekonomik ve siyasi açıdan beklenen kötü sonuçları vermemesi.

20 YIL 2 SENEDE ERİDİ GİTTİ

Küresel krizle ilgili oldukça karamsar bir tablo çizen AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, '20 yılda biriktirdiğimizi, kriz 2 yılda götürdü' tespitinde bulundu. Ayrıca da Yunanistan'daki kriz ertesi ölümlere neden olan dev protestolar gerçekleşti.

30 MİLYON KİŞİ İŞSİZ KALDI

Uluslararası para Fonu (IMF) Başkanı Dominique Strauss-Kahn, yeni küreselleşmenin önceliğinin istihdam yaratmak olduğunu söyledi. IMF Başkanı Strauss-Kahn, küresel krizin dünya genelinde 30 milyon istihdam kaybına yol açtığını belirtti. Kahn, dünyanın bir sonraki ekonomik krize hazırlanmaya ihtiyacı olduğunu söyledi.

DALGALI PİYASALARA ALTIN YIL

Dünyadaki haberlere hassasiyetinin arttığı bir yıl geçiren borsalar, iyimser ve kötümser gelişmeler karşısında sert inişler ve çıkışlar yaşadı. Altının ons fiyatı yıl içinde yüzde 30 değerlenirken, 9 Kasım'da bin 424 dolar ile rekor kırdı. Altının 2011 yılında bin 600 dolar olan tarihi zirveye gözünü dikmesi bekleniyor.


Türkiye'deki krizde sadece 3 kişiden 1'i borçlandı

2008'de ABD kaynaklı başlayan krizi iyi yöneterek dünyaya ibret olan Türkiye'de, 2010'da Yeni Türk Lirası (YTL) cinsinden banknot ve madeni paralar bugün itibariyle yürürlükten kaldırıldı ve parada TL'ye dönüldü. TÜİK verilerine göre, kriz sürecinde 3 kişiden 1'i borçlandı. Vatandaşın yüzde 60'ı 'daha ucuz ürün' tüketmeye başladı. Van, Fırat, Çamlıbel ve Uludağ Elektrik Dağıtım bölgelerinin ihalelerinde, toplam 1 milyar 528 milyon 850 bin dolar teklif verildi. Emlak fiyatlarına ilişkin 35 ülkede yapılan araştırmaya göre, yılın üçüncü çeyreğinde emlak fiyatları 17 ülkede arttı, 18 ülkede geriledi. Avrupa'da en yüksek artış yüzde 24,7 ile Letonya'da görüldü. İrlanda'da ise emlak fiyatları aynı dönemde yüzde 14,94 düştü. Raporda, Türkiye'nin Avrupa'nın en cazip emlak piyasasına sahip olduğu değerlendirmesi yapıldı. Merkez Bankası, kredi kartı işlemlerindeki aylık azami akdi faiz oranını, TL için yüzde 2,44'ten yüzde 2,26'ya indirildi. Söz konusu oran, ABD doları için yüzde 2,54 yerine yüzde 2,02, Avro için de yüzde 2,30 yerine yüzde 1,90 olarak belirlendi. İlgili tebliğ, 1 Ocak'ta yürürlüğe girecek. BDDK, kredi kartı borçlarında ödenmesi gereken asgari tutarları artırdı. Dönem borcunun yüzde 20'si olarak uygulanan asgari ödeme tutarı, limite göre yüzde 25-40 arasında değişecek.


İŞTE GEÇEN YILIN EKONOMİ EN'LERİ

* Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, IMF ile stand-by anlaşması yapılmayacağını bildirdi.

* Bir kilo etin fiyatı piyasada neredeyse 30 liraya kadar çıktı. Bakanlar Kurulu, et fiyatlarındaki artışın önüne geçebilmek amacıyla Et ve Balık Kurumuna (EBK) et ithalatı için tarife kontenjanı açtı.

* Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yerli ve yabancı bütün fonlara ve sermaye şirketlerine sıfır stopaj uygulayacaklarını bildirdi.

* İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım A.Ş'nin nihai pazarlık görüşmesinde en yüksek teklifi 1 milyar 813 milyon dolarla MMEKA A.Ş., Toroslar Elektrik Dağıtım'ınpazarlık görüşmesinde en yüksek teklifi 2 milyar 75 milyon dolar ile Yıldızlar SSS Holding A.Ş., Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş'nin nihai pazarlık görüşmesinde en yüksek teklifi 1 milyar 165 milyon dolarla Park Holding A.Ş. verdi.

* Altı aya kadar pasaport harcı 126 liradan 65 liraya, 1 yıllık pasaport harcı 180 liradan 95 liraya indirildi. 138 lira olan değerli kağıt bedeli de 50 liraya düşürüldü.

* Türk Patent Enstitüsü Kürtçe yapılan bazı marka başvurularını tescilledi. Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, 'Kürt Star, Tevnepîr Mirov (örümcek adam), Keçka Şîrîn (Şirin Kız), Maşin (Otomobil), Cengawer (Savaşçı), Roj, Rojin' gibi marka başvuruları yapılmış, bu tür marka başvuruları tescil edilmiştir' dedi.


Cari açık dünyada da Aşil'in topuğu

ABD'li ünlü ekonomist Nouriel Roubini, Türkiye'nin cari açık sorununun, enerjiye bağımlı ithalatından kaynaklandığını, yani yapısal olduğunu belirtti. 2010 yılının bitmesine günler kala ise Cumhuriyet tarihinin en büyük affı olan vergi ve prim borçlarıyla ilgili yeniden yapılandırma kararı alındığını açıklandı. 2011-2013 dönemine ilişkin Orta Vadeli Program ve Orta Vadeli Mali Plan, yayımlandı. IMF'nin 24 sandalyeli İcra Direktörleri Kurulu'nda 9 sadalyeye sahip Avrupa ülkelerinin 2 sandalyeyi gelişmekte olan ülkelere bırakacağı açıklanması üzerine, IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, 'Herkesin aklında icra direktörleri kurulu için iyi adayın Türkiye olduğu var, ki bence de bu makul' dedi. SGP'ye göre kişi başına milli gelir 15 bin 392 dolara, toplam milli gelir 1 trilyon 119 milyon dolara çıktı. Bu rakamlarla Türkiye, bir sıra yükselerek dünyanın 15. büyük ekonomisi oldu. Renault, 2011'de Clio'nun spotif modeli Clio RS'yi Bursa'da üretme kararı aldı.