Maliye Bakanlığı'nın tespitlerine göre, ekonomide bir puanlık küçülme vergi gelirlerini dört ile beş puan düşürüyor. Diğer taraftan bir puanlık büyümenin ise gelirleri 1,5 puan artırdığı belirtiliyor
Ekonomideki küçülme, vergi gelirlerinde büyük kayba yol açıyor. Büyümenin getirisi ise küçülmenin götürüsünün çok altında kalıyor. Maliye Bakanlığı'nın ekonomik kriz dönemlerindeki tespitleri, ekonomideki büyüme ile küçülmenin vergi gelirlerine yansımasının oldukça farklı olduğunu ortaya koydu. Buna göre, ekonomideki 1 puanlık küçülme, vergi gelirlerini 4-5 puan düşürüyor. Buna karşılık, ekonomideki 1 puanlık büyüme, vergi gelirlerini 1,5 puan artırıyor.
Türkiye ekonomisinde son dönem yaşanan daralma da, vergi gelirlerinde ciddi bir erozyona yol açtı. Yılın ilk çeyreğinde, KDV gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,7 oranında geriledi. ÖTV gelirlerindeki düşüş de yüzde 7,6 oldu. Aynı şekilde kurumlar vergisinde yüzde 6, gümrük vergisinde yüzde 17,5, harçlarda da yüzde 8,4'lük bir azalma meydana geldi.
Vergi alt kalemlerinde en yüksek gerileme, motorlu taşıtlar ve dayanıklı tüketim mallarından alınan özel tüketim vergisi ile ithalde alınan katma değer vergisinde gözlendi. Motorlu taşıtlardan alınan ÖTV'deki düşüş yüzde 34,4'e ulaşırken, bu oran dayanıklı tüketim mallarında yüzde 32,2, ithalde alınan katma değer vergisinde ise yüzde 30,7 olarak gerçekleşti.
Maliye Bakanlığı ise dünya ekonomisindeki daralmayı takiben Türkiye ekonomisinde de başta büyüme, ihracat ve iç talep olmak üzere temel makro ekonomik parametreleri de olumsuz yönde etkileyeceği ve bu yüzden de vergi gibi bir çok gelirde düşüş olacağı belirtildi.
Bu arada 3 aylık tahsilatlar, çeşitli vergi kalemlerinde, yıllık hedefin oldukça gerisinde kalındığını da ortaya koydu. Hatta 2008'in tamamında 168 milyar TL olarak gerçekleşen vergi gelirleri, 2009'un ilk üç ayında sadece 38 milyar 114 milyonla sınırlı kaldı hedef ise, 202 milyar TL olarak belirlendi.
2008 yılının ikinci yarısından itibaren küresel ekonomide meydana gelen daralmaya bağlı olarak ekonomide gözlenen yavaşlamanın vergi gelirlerini de olumsuz etkiledi. Bu olumsuz etki 2009'da da sürerken, ilk üç aylık veriler durumu açıkça ortaya koyuyor. 2008 yılının tamamında 152 milyar 835 milyon lira olarak belirlenen vergi gelirleri, aynı ayın ilk üç ayında 40 milyar 256 liraydı. Ancak bu yılın aynı döneminde ise yüzde 5.2'lik düşüşle 38 milyar 144 milyon llira oldu. Geçen yılın üç aylık sürecinde 4 milyar 275 milyon lira olan kurumlar vergisi, 4 milyar 18 milyona, Özel İletişim Vergisi 9 milyar 457 milyon liradan 8 milyar 737 milyona geriledi. Ayrıca uluslarası ticaret vergisi de yüzde 26.5 azalarak 5 milyar 449 milyon lira oldu. Gelir vergisi ise 9 milyar 439 milyonla yüzde 10.4 artarak en fazla yükselen kalem oldu.
