Türkiye'nin en büyük entegre kalkınma projelerinden GAP'ın uygulandığı bölge, su ve enerji kaynaklarıyla olduğu kadar kültür varlıkları ve turizm potansiyeliyle de dikkati çekiyor. Bölgede tescilli birçok tarihi yapı tarihe ışık tutuyor.
Başbakanlık GAP Bölge Kalkınma İdaresi verilerine göre, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın bölgede tescilli 2 bin 996 sivil ve askeri mimarlık örneği bulunuyor. Tarih öncesi çağlardan günümüze kadar ulaşmış birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Şanlıurfa, Adıyaman, Gaziantep, Şırnak ve Mardin gibi kentler kültür mozaiğinin merkezini oluşturuyor. Tarihsel süreç içinde günümüze kadar özelliğini kaybetmeden kalan mimarlık örnekleri, sit alanları, ticaret yolları ve mimari varlıklarla öne çıkan bölge, Anadolu'nun önemli tarihsel mekanları arasında yer alıyor.
GAP kapsamında bulunan Şanlıurfa, Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt ve Şırnak'ta toplam bin 880 tescilli konut, 11 konak, 9 kabaltı ve 5 konak kabaltı tarzı tarihi yapı yer alıyor. Ayrıca 206 cami, 20 mescit, 129 türbe, 4 tekke, 21 medrese, 2 mevlevihane, 5 külliye ve 57 kilise de kültür mirası eserlerin arasında yer alıyor. GAP kapsamındaki iller arasında en çok arkeolojik sit alanı ve höyüğe sahip kentlerin başında ise Şanlıurfa geliyor. 139 höyük, 16 arkeolojik, 3 kentsel ve 2 doğal sit alanının bulunduğu kent, ayrıca 12 tescilli ticari yapıya da ev sahipliği yapıyor.
Her yıl bölgedeki illerde bulunan tarihi yapıları ziyarete gelen turistler, ülke mirasının tanıtımının yanında bölgeye döviz kazandırıyor.
