3N'de dört operatöre izin

Üçüncü nesil cep telefonu işletmeciliği için 6 ay içinde ihaleye çıkılacak. Dört işletmeye 20 yıl süreyle işletme yetkisi verilecek.

“IMT-2000/UMTS Hizmet ve Altyapılarına İlişkin Yetkilendirme Planı” ile “IMT-2000/UMTS Hizmet ve Altyapılarına İlişkin İmtiyaz Sözleşmelerinin (Lisansların) Asgari Değerlerinin Belirlenmesine İlişkin Karar”, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Üçüncü nesil mobil telekomünikasyon sistemi hizmet ve altyapılarına ilişkin yetkilendirme, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde Telekomünikasyon Kurumu tarafından tespit ve tahsis edilen frekanslarda yapılacak. Söz konusu yetkilendirme kapsamında işletmeci, IMT-2000/UMTS standartlarında veya bu standartlar temel alınarak geliştirilen standartlar çerçevesinde kuracağı ve işleteceği şebeke üzerinden; haberleşmenin gizliliği ilkesine, milli güvenliğe, kamu düzenine ve ilgili mevzuata aykırı davranışta bulunmamak kaydıyla, imzalayacağı imtiyaz sözleşmesi kapsamında her türlü telekomünikasyon hizmetini verebilecek.

İşletmeci adayları, yetkilendirme kapsamında, Türkiye'de kullanılan GSM şebekeleriyle tam dolaşım dahil kesintisiz ve birlikte çalışabilecek IMT-2000/UMTS standartlarından birini teklif etme hakkına sahip olacak. İşletmeciler, kurdukları ve işlettikleri IMT-2000/UMTS şebekelerinde, ETSI standartlarına, 1999/5/EC sayılı R&TTE direktifine ve ilgili kurum düzenlemelerine uygun cihazları kullanacak ve kullandıracak.

Planda, yetkilendirilecek işletmeci sayısı da dört olarak belirlendi. Ancak, Kurum gelecek talepler doğrultusunda yetkilendirilecek işletmeci sayısında değişikliğe gidebilecek.

3N (Üçüncü Nesil) ihalesinde, Devlet İhale Kanunu uyarınca kapalı teklif usulü uygulanacak.

IMT-2000/UMTS lisansı için başvuran şirketlerin, borsaya kote hisseler hariç olmak üzere, ortakları veya ortaklarının doğrudan veya dolaylı bir biçimde hisse sahibi oldukları ya da başka yollarla kontrolleri altında bulundurdukları şirketler ve iştirakleri ve bunların tamamının yöneticileri ile birinci ve ikinci dereceden kan ve kayın hısımları, hangi surette olursa olsun IMT-2000/UMTS lisansı için ihaleye katılamayacak. Birbiri ile bu yönde ortaklığı veya iştiraki tespit edilen şirketler ihaleye katılmaları halinde ihaleden elenecek, ihaleyi kazanmaları halinde bu şirketler ile imtiyaz sözleşmesi imzalanmayacak, imzalanmış ise feshedilecek, verilen teminatlar da irat kaydedilecek.

Yetkilendirme süresi ise imtiyaz sözleşmesinin taraflarca imzalanmasından itibaren yirmi yıl olacak. İhaleye ise altı ay içinde çıkılacak.İşletmeci, sözleşmenin imzalanmasını müteakip; üç yıl içerisinde büyükşehir belediyeleri sınırları içinde kalan nüfusu, altı yıl içinde tüm il ve ilçe belediye sınırları içinde kalan nüfusu, sekiz yıl içinde nüfusu 5 binin üzerinde olan tüm yerleşim alanları içinde kalan nüfusu, on yıl içinde nüfusu binin üzerinde olan tüm yerleşim alanları içinde kalan nüfusu kapsama alanı içine alacak. Bu alanlar, işletmecinin tek başına kapsaması gereken alanlar olup dolaşım (roaming) ile sağlanmayacak.

İşletmeci, kapsama alanında Kurum düzenlemelerine, ETSI standartlarına ve ITU standart, karar ve tavsiye kararlarına uygun hizmet kalitesini sağlamakla yükümlü olacak.

Kurumun istemi üzerine, yılda en fazla iki adet alan (yerleşim yeri) işletmeci tarafından öncelikli olarak kapsama alanı içine alınacak. İlgili mevzuat hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla; işletmeciler, kendi aralarında 3N-3N dolaşım anlaşmaları yapabilecek. 3N işletmecileri, 2N (İkinci Nesil) lisansına da sahip olmaları halinde;

2N lisansı olmayan 3N işletmecilerine 3N-2N dolaşımı sağlamakla yükümlü olacak. Bu yükümlülük, 2N lisansı olmayan 3N işletmecileriyle ulusal dolaşım anlaşması imzalanmasından itibaren üç yıl süreyle geçerli olacak. 3N işletmecisi, bu yetkilendirme kapsamında kendi hizmetlerinin yürütülmesinde kullandığı telekomünikasyon altyapısını talep etmeleri halinde, kendilerine ait olmayan mobil telekomünikasyon şebekelerini kullanarak hizmet vermeye yetkili diğer işletmecilerin kullanımına ilgili mevzuat çerçevesinde sunacak.

3N işletmecileri, sadece kendilerine imtiyaz sözleşmesi gereği tahsis edilmiş frekansları kullanmaları kaydıyla, 3N hizmetlerinin verilmesi için kurulacak olan telsiz erişim şebekesini diğer 3N işletmecileri ile birlikte kurup kullanabilecek, ayrıca telsiz erişim şebekesi içerisindeki bağlantıları gerçekleştirebilmek için gerekli iletim hatlarını bu konuda yetkilendirilmiş işletmecilerden kiralayabilecek.

Bu hak, işletmecilerin yetkilendirme kapsamındaki yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacak ve söz konusu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi için dayanak teşkil etmeyecek. İşletmeciler, altyapı paylaşımından kaynaklanan sorunlar sebebiyle yetkilendirme kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmekten kaçınamayacak. İşletmeciler, altyapı paylaşımı yapmaları halinde yetkilendirmeleri kapsamında verdikleri hizmetlerin kesintiye uğramaması için gerekli tüm tedbirleri almakla yükümlü olacak.

3N işletmecileri, diğer işletmecilerden talep gelmesi halinde, kullandıkları kuleler, direkler, borular, konteynırlar, kanallar, enerji nakil hatları ve benzeri altyapı niteliğindeki tesisler bakımından tesis paylaşımına yükümlü olacak. 3N işletmecilerinin yeni kuracakları kuleleri, direkleri, boruları, konteynırları, kanalları, enerji nakil hatlarını ve benzeri altyapı niteliğindeki tesisleri öncelikli olarak tesis paylaşımı yoluyla temin etmeleri esas olacak. Kurum, gerek görmesi halinde 3N işletmecilerine bu hususta zorunluluk getirebilecek.

İmtiyaz sözleşmesinin herhangi bir nedenle feshi veya sona ermesi durumunda işletmeci, sistemi oluşturan ve sistemin işleyişini etkileyen her türlü yazılımı, teçhizatı, bu teçhizatın kurulu bulunduğu işletmecinin kullanımında olan taşınmazları ve bunlarla ilgili her türlü bilgi ve belgeyi Kuruma veya Kurumun göstereceği kuruluşa, her türlü rehin, ipotek, haciz ve benzeri hukuki takyidattan ari, bedelsiz ve bütün fonksiyonları ile çalışır durumda devredecek.

Devir işlemiyle ilgili her türlü çalışmalar ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütülecek.

İşletmeci, her yıl yer kiralama, kule, direk, boru, konteynır, kanal, enerji nakil hatları ve benzeri altyapı niteliğindeki tesislere yaptıkları yatırımlar hariç olmak üzere, şebekeye ilişkin yatırımlarının (donanım, yazılım gibi); en az yüzde 40'ını, imtiyaz sözleşmesinin imzalanmasından itibaren birinci yıl içinde en az 200, ikinci yıl içinde en az 300 ve üçüncü yıl içinde en az 500 mühendisin çalıştığı bilgi ve iletişim teknolojileri alanında Ar-Ge projeleri geliştirmek üzere Türkiye'de kurulmuş Ar-Ge merkezi bulunan tedarikçi şirketlerden veya imtiyaz sözleşmesinin imzalanmasından itibaren; birinci yıl içinde en az 150, ikinci yıl içinde en az 250 ve üçüncü yıl içinde en az 350 mühendisin çalıştığı Ar-Ge merkezi ile birlikte ayrıca birinci yıl içinde en az 50, ikinci yıl içinde en az 100 ve üçüncü yıl içinde en az 150 mühendisin çalıştığı teknik destek merkezi bulunan tedarikçi şirketlerden sağlamakla yükümlü olacak.

Bir tedarikçi şirket, Ar-Ge ve teknik destek merkezlerini diğer tedarikçi şirketler hariç olmak üzere bilgi ve iletişim teknolojileri alanında faaliyet gösteren ve diğer tedarikçi şirketlerle birlikte kurduğu Ar-Ge ve teknik destek merkezleri bulunmayan, Türkiye'de yerleşik bir şirket, kurum veya kuruluşla beraber kurabilecek. Tedarikçi şirketlerin söz konusu merkezlerde en az yüzde 50 ortaklığının bulunması gerekecek.

İşletmeciler, en az yüzde 10'unu da Türkiye'de ürün veya sistem geliştirmek üzere kurulmuş olan KOBİ niteliğindeki tedarikçilerden sağlamakla yükümlü olacak.

Tedarikçi şirket tarafından çalıştırılacak mühendisler içerisinde mevzuat çerçevesinde kısmi zamanlı çalışacak üniversite öğretim elemanları da yer alabilecek. Öğretim elemanları sayısı, yukarıda belirtilen toplam çalışan mühendis sayısının yüzde 5'inden fazla olamayacak. İşletmecinin şebekesinde kullanacağı tüm bağımsız yazılım ve donanım birimleri, birbirleri ile açık arayüzler ile bağlantılı olacak. İşletmeci şebekeye ilişkin yatırımlarını (donanım, yazılım gibi), tedarikçi şirketlerin belirtilen şartları sağlayıp sağlamadıklarını kontrol ve tespit ederek gerçekleştirmekle yükümlü olacak. Kurum, söz konusu maddenin uygulanmasına yönelik, gerekli gördüğünde denetim yapabilecek veya uygun gördüğü kurum veya kuruluşa denetim yaptırabilecek. Bu konuda yapılacak denetimin masrafları işletmeciler tarafından karşılanacak.

İşletmecinin, bu hükümler dışında mal tedarik ettiğinin tespit edilmesi durumunda, işletmeciye bir önceki takvim yılındaki cirosunun yüzde 1'ine kadar idari para cezası uygulanacak Telekomünikasyon Kurumu, imtiyaz sözleşmesinde, kanunlarda meydana gelen değişikliklerle ilişkili olarak tek taraflı değişiklik yapmaya yetkili olacak.

IMT-2000/UMTS hizmet ve altyapılarına ilişkin imtiyaz sözleşmelerinin (lisansların) asgari değerleri, KDV hariç olmak üzere, A Lisans (40 MHz) için 285 milyon avro, B Lisans (35 MHz) için 250 milyon avro, C Lisans (30 MHz) için 214 milyon avro ve D Lisans (25 MHz) için 178 milyon avro olarak belirlendi.