Afganistan savaşı ile ilgili Wikileaks sitesinin basına gönderdiği gizli belgeler, dünyayı ayağa kaldırdı. Raporlara göre, ülkede görev yapan koalisyon güçleri, şüpheli buldukları yüzlerce sivili öldürdü, Taliban liderlerinin yakalanması için özel timlerden oluşturulmuş gizli “siyah” birlikler görev aldı
Dünya, Afganistan'daki "kirli savaş"ı ortaya koyan bu belgeleri konuşuyor. Hükümetlerin ve diğer kuruluşların görev suistimallerine ilişkin sızan belgeleri kamuoyuna duyuran Wikileaks internet sitesi, ABD ordusunun Afganistan'daki savaş suçlarına dair yaklaşık 90 bin belgeyi yayımladı. Amerikan The New York Times gazetesi, İngiliz The Guardian gazetesi ve Alman Der Spiegel dergisine Wikileaks tarafından gönderilen belgelerde, ABD'li yetkililerin, Taliban'ın önde gelen isimlerini ve terör odakları olduğunu düşündüğü hedeflere özel operasyon birliği Görev Gücü 373'ün düzenlediği saldırıların ayrıntıları yer alıyor.
Belgelere göre, gizli operasyonlarda yüzlerce Afgan sivil hayatını kaybetti. Örnek olarak, El Kaide'nin önde gelen ismi Ebu Leyt el Libi'nin hedef alınması sırasında 6 kişinin yanısıra hepsi çocuk 7 sivil öldürüldü. Raporda, kaza olarak adlandırılan binlerce olayda, NATO güçlerinin şüpheli olarak gördükleri sivilleri sorgulamadan öldürdüklerine dikkat çekiliyor. Koalisyon güçlerine ait “siyah” birliklerin Taliban liderlerini yakalayarak sorgulamadan öldürdükleri; ABD'nin, Taliban'ın karadan havaya atılan füzeleri ele geçirdiği gerçeğini nasıl sakladığı ve sivilleri hedef alması muhtemel olan insansız hava uçaklarının merkezi ABD'nin Nevada eyaletinde bulunan bir üsten sıkça kullanmaya başlandığı anlatılıyor.
Raporda yine 195 sivilin bugüne kadar kaza ile öldürüldüğüne 174 sivilin ise yaralandığına vurgu yapılırken, kayıpların bundan çok daha fazla olabileceği de belirtiliyor. Sivillerin daha çok Fransız, ABD ve İngiliz askerlerince öldürüldüğü belirtiliyor. Belgelerde, ABD'nin, müttefiki Pakistan'ın istihbarat örgütünün, Afgan direnişine destek vermesinden endişe ettiği yer alıyor. Öte yandan belgelere göre, Afganistan'ın kuzeyinde etkili olan Özbek asıllı General Raşid Dostum'un partisinin, bölgedeki güç mücadelesinde Rus istihbaratı tarafından
desteklendiği öne sürülüyor.
Belgeleri yayımlayan WikiLeaks adlı internet sitesinin kurucusu Julian Assange, "savaş suçu kanıtı niteliğindeki bu belgelerin, suç olup olmadığına ancak mahkemenin karar verebileceğini" kaydetti. Gizli belgelerin yayınlanmasına Beyaz Saray'dan tepki geldi. Bunun Amerikalıların ve ortaklarının hayatlarını riske attığını savunan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Emekli Genaral Jim Jones, belgelerin Ocak 2004'ten Aralık 2009 kadarki sürece, eski Başkan George Bush dönemine, yani Başkan Barack Obama'nın yeni stratejisini açıklamasından önceki döneme ait olduğuna işaret etti.
Afganistan hükümeti, yayımlanan belgeler karşısında "şok olduğunu", ancak bunların çoğunun yeni olmadığını bildirdi. Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai'nin Sözcüsü Vahid Ömer, hükümet yetkililerinin, sivil kayıplar ve Pakistan istihbarat servisinin, Afganistan'daki istikrarsızlaştırma faaliyetlerindeki rolüyle ilgili olanlar başta olmak üzere sözkonusu belgeleri incelediklerini söyledi. Öte yandan geçen hafta Sangin bölgesinde düzenlenen roket saldırısında en az 45 sivilin öldüğü bildirildi.
