2023 yılı NASA'nın bir asteroidin parçalarını Dünya'ya getirmesinden Hindistan'ın Ay'ın güney kutbuna inmesine kadar uzay görevleri için harika bir yıl oldu.
Çeşitli uzay ajansları ve milyar dolarlık özel firmalar 2024 yılının şimdiden daha da verimli olması için çalışıyor.
Bunların arasında 40 yıl sonra nihayet Ay'a dönen NASA ve tamamı kadınlardan oluşan bir mürettebatı yörüngeye gönderen Blue Origin de yer alıyor.
Aynı zamanda İngiltere'nin ilk uzay görevi ve SpaceX'in iddialı "Polaris Dawn" programının ilk aşamasının da bu yıl gerçekleştirilme şansı var.
İşte 2024'ün kaçırmak istemeyeceğiniz büyük uzay görevlerine bir bakış...
Artemıs II
NASA 40 yılı aşkın sürenin ardından nihayet aya geri dönüyor.
Artemis II, muhtemelen 2024'teki en büyük uzay görevi. Kasım ayında yapılması planlanan görev NASA'nın 1970'lerdeki Apollo programından bu yana Ay'a ilk yolculuğu.
Ancak Artemis II, Ay yüzeyine inmek yerine etrafında uçacak.
NASA'nın Orion uzay aracındaki dört astronot, Dünya'ya dönmeden önce Ay etrafında bir tur atacak.
Bunu yaparak, Artemis II'nin Artemis I tarafından 2022'de kırılan "insanların Dünya'dan kat ettiği en uzak mesafe" rekorunu kırması bekleniyor.
Artemis II, Aralık 2025'te gerçekleşecek olan Artemis III'e de zemin hazırlayacak.
Artemis III, 1972'deki Apollo 17'den bu yana ilk kez insanları aya gönderecek.
İlk Türk uzay yolcusu
Türk astronot Alper Gezeravcı'nın katılacağı Türkiye’nin ilk insanlı uzay misyonunun tarihi belli oldu. Misyon 9 Ocak 2024’te gerçekleşecek.
İlk Türk astronot Alper Gezeravcı Uluslararası Uzay İstasyonu’nda İspanyol, İtalyan ve İsveçli astronotlarla birlikte görev alacak.
Görev kapsamında Alper Gezeravcı, Ocak ayındaki fırlatmanın ardından Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 14 gün kalacak ve13 farklı bilimsel deneye imza atacak.
Blue Orıgın'in tamamı kadın ekibi
Tamamı kadınlardan oluşan bir mürettebat ilk kez 2024 yılında uzaya gönderilecek.
Görev Amazon'un kurucusu Jeff Bezos'un "Blue Origin" şirketi tarafından gerçekleştirilecek ancak ne kendisi ne de başka herhangi bir erkek uçuşta yer almayacak.
Bezos'un kız arkadaşı Lauren Sanchez, göreve liderlik edeceğini ve kendisine kimlikleri henüz açıklanmayan beş kadının daha eşlik edeceğini söyledi.
Sanchez'in astronot olarak hiçbir deneyimi yok ancak zaten Blue Origin'in amacı sivilleri uzaya göndermek.
Bezos, ticarileştirilmiş bir uzay yolculuğu çağına öncülük etmek istiyor ancak Blue Origin müşterileri şu anda bu deneyim için birkaç milyon dolar ödemek zorunda.
New Glenn
Blue Origin 97 metre uzunluğunda ve 45 metrik tonluk yük taşıyabilen bir roket olan "New Glenn" üzerinde çalışıyor.
Bu SpaceX'in Falcon 9'unun iki katından daha büyük. Ancak yine de rakibinin 63,8 metrik ton kapasiteli Falcon Heavy'sinden küçük.
Blue Origin'den New Glenn sözcüsü 2024'te uçmayı bekliyoruz ifadelerini kullandı.
Galactıc 06
Yılın ilk uzay görevlerinden biri Blue Origin'in rakibi "Virgin Galactic'in" bir sonraki ticari görevi olan "Galactic 06" olacak.
Benzer şekilde Virgin Galactic, küçük bir grup turisti "Unity" uzay aracıyla hayatlarının yolculuğu için uzaya gönderiyor. Ancak bu turistlerin bu zevk için milyonlarca dolar harcaması gerekiyor.
Virgin Galactic, yaptığı açıklamada Ocak 2024'te gerçekleşmesi beklenen "Galactic 06" misyonunun ilk kez dört ücretli özel astronotu taşıyacağını doğruladı.
Şirket, uçağa fazladan bir koltuk eklemenin uçuş başına geliri 1,8 milyon ABD Doları ile 2,4 milyon ABD Doları arasında artıracağını umuyor.
Polarıs Dawn
SpaceX, "türünün ilk" özel astronotlu uzay görevi olan "Polaris Dawn" ile meşgul.
Dört ABD'li mühendis ve pilottan oluşan bir ekip, 2002 yılında kurulan Elon Musk firması "SpaceX" tarafından tasarlanan yeniden kullanılabilir bir uçak olan "Crew Dragon" ile uçacak.
Ekip yörüngede 5 güne kadar vakit geçirecek, bugüne kadarki tüm Dragon görevlerinden daha yükseğe çıkacak ve aynı zamanda Dünya yörüngesinin şimdiye kadar çıkılan en yüksek noktasına ulaşmaya çalışacak.
Gaganyaan
Hindistan Uzay Ajansı, 2024 yılı boyunca gerçekleşmesi planlanan Gaganyaan I, II ve III ile Satish Dhawan Uzay Merkezi'nden yörüngeye mürettebatsız bir uzay aracı gönderecek.
Her şeyin planlandığı gibi gitmesi durumunda yılın dördüncü çeyreğinde gerçekleşmesi beklenen "Gaganyaan IV", üç kişilik bir mürettebat ile 400 kilometrelik bir yörüngede üç gün geçirecek. Görev sonunda araç Hint Okyanusu'na inecek.
Hindistan'ın uzay ajansı ISRO, Gaganyaan görevleri tamamlandıktan sonra "uzayda sürekli insan varlığını" sağlamanın yollarını araştıracağını söyledi.
Chang'e 6
Çin, Ay keşif uzay aracı "Chang'e 6'yı" bu yıl Ay'a gönderecek.
Mayıs ayında araç, ayın uzak tarafından ilk toprak ve kaya örneklerini alıp Dünya'ya getirmeye çalışacak.
Çin 2026 yılında yapılması planlanan bir sonraki görev "Chang'e 7" ile Ay'ın güney kutbuna inmeyi planlıyor.
Bu görev Kasım 2020 yılında 45 yıl aradan sonra ilk ay örneklerini toplayıp geri getiren "Chang'e-5" görevinin devamı.
Daha sonra yapılan analizler Chang'e-5'in 2 milyar yıl öncesine ait ay kaya örneklerini Dünya'ya geri getirdiğini ortaya çıkardı.
İngiltere uzay görevi
İngiliz Uzay Ajansı 2024 yılında tamamı İngilizlerin katılımıyla gerçekleştirilecek ilk uzay görevini gerçekleştirecek.
Dört kişilik görevin komutanının bir yıl önce astronotluktan emekli olduğunu açıklayan Binbaşı Time Peake olması bekleniyor.
Daha önce hiçbir zaman tamamen İngilizlerden oluşan bir grup astronot uzaya gitmemişti.
Arıane 6
Yıllar süren gecikmelerden sonra, Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Ariane 6 roketini nihayet 2024'te, 15 Haziran ile 31 Temmuz arasında fırlatıyor.
ESA'nın Ariane programı, uydular da dahil olmak üzere ağır yükleri uzaya taşımak için tasarlanmış bir dizi nakliye roketinden oluşuyor.
"Ariane 6", tam yük ile fırlatıldığında neredeyse 900 ton ağırlığa sahip olacak. Bu da kabaca bir buçuk Airbus A380 yolcu uçağına eşdeğer.