Eskişehir’in Alpu ilçesinde Anadolu Üniversitesi tarafından yapımına başlanan ve birçok ülke tarafından tamamlanması merakla beklenen URAYSİM projesinde, başta milli Yüksek Hızlı Tren (YHT) olmak üzere Balkanlar’dan Avrupa ülkelerine kadar buradaki trenler test edilecek. Türkiye’yi raylı sistemler konusunda yurt dışına bağlılıktan kurtaracak olan ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Eskişehir’de duyurulan URAYSİM’de çalışmalar da devam ediyor. Bağımsız bir yapı tesis edilerek ilgili enstitü ve araştırma merkezlerinin de içinde bulunduğu işletim modelinin hayata geçirileceği tesis, Erdoğan’ın iradesi ve Anadolu Üniversitesi yönetiminin çabaları sonucunda On Birinci Kalkınma Planı’na (2019-2023) dahil edildi. Zaman zaman tartışmalara neden olan proje, bu kapsamda kısa süre içerisinde tamamlanacak.
Yurt dışı pazar ve ihracat imkânları geliştirilecek
TBMM Başkanlığına sunulan On Birinci Kalkınma Planı’na (2019-2023) göre, raylı sistem araçları ile kritik bileşenlerinin yerli imkânlarla üretilmesine yönelik yerli sanayinin Ar-Ge, tasarım ve üretim kabiliyetlerinin geliştirilmesi ve bu alanda milli markanın oluşturulması amaçlanıyor. Bu kapsamda üniversitelerle ortak çalışmalar yapılarak raylı sistem aracı ve yedek parçaları üreten kamu ve özel sektör kuruluşlarının kurumsal kapasiteleri artırılacak; satış, pazarlama ve markalaşma stratejileri oluşturularak yurt dışı pazar ve ihracat imkânları geliştirilecek. Raylı sistem araçlarının tasarım, geliştirme, üretim ile test ve sertifikasyonu süreçlerinde yer alacak proje yöneticisi, sistem yöneticisi, sistem mühendisi ve tasarım mühendisi ihtiyacını karşılamaya yönelik eğitim programları da oluşturulacak. Türkiye’de üretilen yerli raylı sistem araçlarının kalite ve güvenilirlik düzeyinin sürekliliğinin sağlanabilmesi amacıyla ulusal ve uluslararası düzeyde hizmet verebilecek Eskişehir’deki Ulusal Raylı Sistemler Test ve Araştırma Merkezi tamamlanacak, bağımsız bir yapı tesis edilerek ilgili enstitü ve araştırma merkezlerinin de içinde bulunduğu işletim modeli hayata geçirilecek.
Yurt dışına döviz çıkışının önüne geçilecek
Bu projenin tamamlanmasıyla birlikte Türkiye’de tasarlanacak ve üretilecek raylı sistemler çeken ve çekilen araçlarının uluslararası standartlarda test ve sertifikasyonu tamamen yurt içinde gerçekleştirilebilecek ve Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlüğünün faaliyetleri desteklenerek yurt dışına döviz çıkışının önüne geçilebilecek. Ayrıca merkez kuruluşun tamamlanmasıyla, demiryollarındaki özelleştirme hamlesiyle yurt dışından ithal edilen çeken ve çekilen araçların, vatandaşların can ve mal güvenliği bakımından uluslararası standartlara uygunluk kontrolleri ve yola elverişlilikleri de yurt içinde test edilecek. Öte yandan URAYSİM, dünyadaki saatte 400 kilometre hıza erişilebilen tek test merkezi olması nedeniyle, özellikle Avrupa’da üretilen yüksek hızlı trenlerin aktif yol yerine, test yolunda daha detaylı testlerine imkân sağlayacağından, yabancı üreticilere test hizmeti yoluyla hizmet ihracatı da gerçekleştirilebilecek.