Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, 2018-2020 dönemini kapsayan Orta Vadeli Programı (OVP) açıkladı.
Açıklamadan öne çıkan başlıklar şöyle:
Tüm çalışanlarımıza, tüm ekibe teşekkür ediyorum. Bu süreçte bir ekip olarak çok yoğun bir şekilde çalıştık. Karşınıza özel sektör ve kamu için yol gösterici bir rehber ortaya çıkardık. Ayrıca bu süreçte desteklerini bizden esirgemeyen Sayın Cumhurbaşbakanımıza şükranlarımı sunuyorum.
Küresel ekonomi toparlanıyor
İlk olarak küresel ekonomiden başlayalım. Küresel ekonomi 2017'de tekrar hızlandı ve muhtemelen yüzde 3.5 civarında olacak. Göstergeler büyümenin bir miktar daha hızlanabileceğini gösteriyor. Küresel İmalat Sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi son 75 ayın en yüksek seviyesine ulaşmış durumda. Euro bölgesinde iktisadi faaliyet güçleniyor. Bu, ülkemizin ticareti için olumlu bir sinyal.
2017 yılında sanayi üretimi ve yatırımlarındaki artışta bir toparlanma gözlemliyoruz ve ortalama yüzde 3.9 ticaret hacmi artışı olacağını tahmin ediyoruz.
2010-2013 döneminde gelişmekte olan ülkelere toplamda 1.3 trilyon dolar net sermaye girişi gerçekleşirken, takip eden 4 yılda toplamda 1.5 trilyon dolarlık net sermaye çıkışı oldu. Özellikle 2017 yılında bu trend daha da güçlendi. Çin hariç gelişmekte olan ülkelere 138 milyar dolar net sermaye girişi olması bekleniyor.
Küresel risklere baktığımız zaman bu risklerden ilki, Amerikan Merkez Bankası FED'in beklenenden hızlı parasal sıkılaştırmaya gitmesidir. FED üyeleri bu yılın kalanında dahil 1, önümüzdeki yıl ise 3 faiz artışı beklediklerini açıkladılar. Piyasa fiyatlandırmaları 2018 sonuna kadar sadece 2 faiz artırımını yansıtıyor.
Türkiye ekonomisi
Büyüme performansımız son 15 yılda ciddi şekilde arttı.
2019 yılında işsizlik oranının yeniden tek haneye düşmesini ve 2020 yılında yüzde 9.6 oranında gerçekleşmesini öngörüyoruz.
2020 yılında enflasyonun yüzde 5'e, cari açığın milli gelire oranının yüzde 3.9'a gerileyeceğini tahmin ediyoruz. 2020 yılında kamu kesimi borçlanma gelirinin milli gelire oranının yüzde 1.3'e gerilemesini hedefliyoruz.
"Toptancı Hal Yasası çıkartılacak"
Fiyat istikrarı için sıkı para politikası sürdürülecektir. Gıda enflasyonundaki oynaklığın azaltılmasına yönelik olarak lisanslı depoculuk hizmetleri artırılacaktır. Toptancı Hal Yasası çıkartılacaktır. Taşıt kullanımında tasarrufa gidilecektir.
Alacak sigortası yaygınlaştırılacak, Bireysel Emeklilik Sistemi gözden geçirilecek.
Eğitimde özel sektörün payının artırılması için ilave tedbirler alınacak. Okul öncesi eğitim yaygınlaştırılacak.
Tematik meslek lisesi uygulamaları yaygınlaştırılacak.
BES'in kapsamı geliştirilecek
Alacak sigortası yaygınlaştırılacaktır. Altına dayalı tahvil kira sertifikası aracı gerçekleştirilecektir. BES gözden geçirilerek kapsamı geliştirilecektir.
Makro ihtiyati düzenlemeler yapılacaktır. İhracatı artıracağız. E-İhracat stratejisi uygulamaya geçilecektir. Turizmde dönüşüm sağlamak amacı ile stratejimiz yenilenecektir.
Finansman imkanlarının geliştirmesi amacı ile Eximbank'ın ödenmiş sermayesi artırılacaktır. Lojistik merkezler modern işletmecilik ile düzenlenerek ticaret hızlandırılacaktır.
Okul öncesi eğitim yaygınlaştırılacak
İşgücü piyasası etkinliğini artıracağız. İstihdam hizmetleri kişiye özel bir şekilde verilecektir. Özel politika gerektiren istihdamın artırılması için kadınların iş hayatına kazandırılması için çalışmalara devam edeceğiz.
Yüksek katma değerli üretimin yaygınlaştırılması amacı ile Ar-Ge ve yenilik kapasitemizi artıracağız. TÜBİTAK ev enstitüleri yeniden yapılandıracağız. Özel Ar-Ge ve tasarım merkezleri sayısını bine çıkaracağız.
Uzay ajansı kurulacak
Türkiye Uzay Ajansı kurulacaktır. Genç Girişimci Merkezleri yaygınlaştırılacaktır. Bilgi ve İletişim Teknolojilerini yaygınlaştıracağız.
Yeni nesil erişim şebekelerini yaygınlaştıracağız. Akıllı uygulamalara geçiş hızlandırılacaktır. Yeni teknoloji gelişmelerine hız verilecektir. Kamuda bilgi güvenliği ev tasarruflar artırılacaktır.
Yerli marka otomobil destek programı
Büyük OSB'lerde tasarım merkezleri kurulacaktır. İlaç ve tıbbi cihaz sanayi, savunma sistemleri, bilişim ve haberleşme alanlarına öncelik verilecektir. Petro kimya sektörünü destekleyeceğiz. Yerli marka otomobil destek programı hayata geçirilecektir. Madencilik arama yatırımları artırılacaktır.
Tarımsal üretimin desteklenmesi için verimlilik ve çiftçi geliri düzenlenerek yeniden düzenlenecektir. Su kullanımının etkinleştirilmesi için su kanunu çıkarılacaktır.
Hayvancılıkta üretimin artırılması için kaba yem üretimi ve işlenmesine yönelik altyapı geliştirilecek.
İş ve yatırım süreçlerini iyileştireceğiz. Onay ve işlemler elektronik ortamlara aktarılarak hızlandırılacak. ÇED kararı, yatırımcıların ÇED raporunu eksiksiz olarak tesliminin azami 2 ay içerisinde sonuçlandırılacaktır.
Yeni icra dairesi modeli yaygınlaştırılacak. Elektrik, su telefon gibi borçlar için icra dairesine gidilmeden daha az masrafla ödeme yapılabilmesi sağlanacaktır.
KOBİ'lerin finansmana erişimi kolay sağlamak için kefalet sigortasına imkan sağlamak için düzenlemeleri yapacağız.
Kamuda yeni kurumlara sınırlandırma
Kamuda yeni kurum kurulması sınırlandırılacaktır. Büyükşehir belediyelerinde personelin uzmanlaşmasına yönelik program olacaktır.
Kamuda insan kaynağının kalitesinin artırılması için taşradaki uygulama etkinliği geliştirilecektir. Performans değerlendirmesi yapılacak ve sonuçlar kamuoyuyla paylaşılacaktır.
Güvenlik güçlerinin teknik kabiliyet kapasitesi artırılacaktır.
İşsizlik ve cari açık
İşsizlik oranının bu yıl yüzde 10,8, gelecek yıl yüzde 10,5, 2019'da yüzde 9,9 ve 2020'de yüzde 9,6 olması bekleniyor.
Cari açık/GSYH'nin bu yıl yüzde 4,6, gelecek yıl yüzde 4,3, 2019'da yüzde 4,1, 2020'de yüzde 3,9 olacağı tahmin ediliyor.
Yeni Orta Vadeli Program
Yeni Orta Vadeli Program'a (2018-2020) göre, bu yıl sonunda ihracatın 156,5 milyar dolar, 2018'de 169 milyar dolar, 2019'da 182 milyar dolar, 2020'de 195 milyar dolar; ithalatın 2017'de 222 milyar dolar, 2018'de 237 milyar dolar, 2019'da 253 milyar dolar, 2020'de 272 milyar dolar olarak gerçekleşmesi bekleniyor.
Maliye Bakanı Naci Ağbal
"2018 yılına ilişkin olarak hedefimiz 65 milyar 924 milyon lira bütçe açığı olacak ve milli gelire oranı da yüzde 1.9 olacak. 2018 yılı bütçesi büyümeyi destekleyecek. 2018 yılı bütçesi Türkiye'nin karşı karşıya olduğu riskleri yönetecek bir görünüme sahip. İmalat sanayi sektöründe özel sektör yatırımlarını teşvik edecek çalışmalara devam edeceğiz. Esnafımıza, çiftçimize verdiğimzi kredi destekleri artarak devam edecek.
2018 yılı bütçesi kolay bir bütçe değil, 2016 yılında aldığımız kararların 2018 yılında yönetilmesi son derece önemli. 2018 yılında bizim 2017 yılına göre gelecek sene harcamalarımız 89 milyar lira artacak, faiz giderlerimiz de 14.2 milyar lira artacak. Dolayısıyla buradaki harcamalarımıza rağmen milli gelirin yüzde 1.9 seviyesinde tutmayı hedefliyoruz. Yukarı yönlü harcama baskılarını yönetebilmek için birtakım tedbirler aldık, alacağız."