Geçtiğimiz hafta faizler konusunda Beştepe’de önemli bir toplantı yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bankalara tepki göstererek çağrı yaptı. Bir bankanın bilançosunu açıkladığını ve faiz karının 6 milyar lira olduğuna işaret eden Erdoğan “Birileri hala görmezlikten geliyor. Geçenlerde bir banka karını açıklıyor, 6 küsur milyar TL. Biz bu faiz lobisine mi çalışacağız? Birinci derecede Merkez Bankası ve BDDK aktif rol almak zorunda. Siz aktif rol almadıktan sonra, öbürleri istediği gibi at oynatır. Kesinlikle faizde taviz vermeyeceğiz” açıklamasında bulundu.
ENDİŞEYE YOL AÇIYOR
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım’ın çağrılarına rağmen bir türlü indirilmeyen mevduat faizleri kredi faizlerini de yukarı çekiyor. Büyümenin lokomotifi inşaat sektörünü de etkileyen bu durum endişeye neden oluyor.
60 BİN TL DAHA FAZLA
Geçtiğimiz sene birçok banka yapılan çağrılara kulak vererek 10 yıllık konut kredisi faiz oranlarında indirime gitmiş, söz konusu oranlar aylık yüzde 0,92'ye kadar gerilemişti. Ancak Ocak 2018 itibarıyla 10 yıllık en düşük konut kredisi faizinin aylık oranı yüzde 1,15 seviyesine ulaştı. Bankalara göre değişiklik gösteren bu oran 1,59 seviyelerine kadar çıkıyor.
0,92’lik rakamlar ile konut kredisi kullanan vatandaş, 100 bin lira karşılığında yaklaşık 165 bin liralık ödeme yapıyordu. Ancak şu anda 10 yıllık konut kredisi için 1,59’luk faizle 100 bin lira alan kişi ortalama 225 bin liralık ödeme yapacak.
10 KREDİ BAŞVURUSUNDAN 6’SINA RET
Yurt dışındaki birçok ülkede konut kredisi faizi yok denecek kadar düşük seyrediyor. Bizde ise ekonomiye sürekli faizle baskı kurulmaya ve ket vurulmaya çalışılıyor. Ayrıca konut kredisi için bankalara başvuru yapıldığında, birçok banka farklı gerekçelerle konut kredi talebini ret ediyor. Kredi almak isteyen 10 vatandaştan 6’sı geri çevriliyor.
KREDİ FAİZLERİ 20 AYIN ZİRVESİNDE
En son 2016 Haziran'da yüzde 1,15 olan konut kredisi faiz oranları aradan geçen 20 ay sonrasında tekrardan bu rakama ulaştı.
Mart 2017'de yüzde 0,92'ye kadar düşen faiz oranları bu aydan itibaren son bir yılda sürekli yükseldi. Geçen yıl nisanda yüzde 0,94, mayısta yüzde 0,96, haziranda yüzde 0,98, temmuzda yüzde 1, ağustosta yüzde 1,04, eylülde yüzde 1,07, ekim ve kasımda yüzde 1,09, aralıkta yüzde 1,13'e çıktı. Geçtiğimiz ay ise bu rakam 1,15’e ulaştı. Söz konusu rakam son 20 ayın en yüksek konut kredisi faiz oranı olma özelliği taşıyor.
KONUT SEKTÖRÜ BANKALARDAN DERTLİ
Konut sektörü temsilcileri, konut kredi faizlerinin son dönemde önemli oranda yükselmesi nedeniyle sektörün olumsuz etkilendiğini belirtiyor. Bankalar kredi vermek istemiyor. Vatandaşlar da kredi almak için bankaya gittiklerini ancak bankanın oyaladığını veya vermediğini belirtiyor.
Konut almak isteyen vatandaşın kredi sorunu oluştuğu için müteahhitlerin de finansal arayışlara girdiğini belirten sektör temsilcileri, bu nedenle ‘seneye öde-5 ay sonra öde’ gibi kampanyalar yapıldığını vurguluyor.
10 YILLIK KONUT SATIŞLARI BİTEBİLİR
Bankalar bir yandan da kar oranlarını açıklıyor. Para açısından uzun vadeli yatırımcı istemiyor. Bunu nedenle umutsuz olduklarını söyleyen gayrimenkul firmaları, faizlerin indirilmesinin hayal olduğunu ama beklenti içerisinde olduklarını belirtiyor. Aksi takdirde 10 yıllık konut satışlarının olmayacağı söyleniyor.
HÜKÜMETE ÇAĞRI
Bu sene konut fiyatlarının ortalama yüzde 20 zamlandığını ama oranların daha yansıtılmadığını belirten müteahhitler, bankaların olumsuz davranışı nedeniyle zor durumda kaldıklarını dile getiriyor. Sektörde durgunluk olduğu, ev almak isteyen vatandaşın da satıcının da beklenti içerisinde olduğu söylenirken, hükümetin bir an önce duruma el atması bekleniyor.