ABD Başkanı Donald Trump, dün Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıdığını açıkladı. Trump'ın açıklaması tüm dünyada öfkeyle karşılanırken, skandal açıklamadan bu zamana kadar yaşananları özetledik...
ABD Başkanı Donald Trump, dün akşam saatlerinde Kudüs'ü İsrail'in 'başkenti' olarak tanıdığını açıkladı. Trump'ın bu açıklaması 1995'te ABD Kongresi'nde alınan bir karara dayanıyor. O zamandan beri tüm ABD Başkanları kararı 6 aylık periyotlarla erteliyordu. Trump ise, bu skandal kararnameyi imzalayarak Ortadoğu'da yeni bir krizin kapısını araladı.
Kararın hemen ardından açıklama yapan Filistin Devleti Lideri Mahmud Abbas şu ifadeleri kullandı:
Filistin İslami Direniş Hareketi Hamas ise "ABD aldığı bu kararla cehennemin kapılarını açtı"açıklamasını yaptı.
ABD Başkanı Trump'ın Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıdıklarını açıklamasının ardından ABD Dışişleri'nden flaş bir açıklama yayınlandı. ABD vatandaşlarına 20 Aralık'a kadar Kudüs'e gitmemeleri konusunda çağrıda bulundu.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump'a, "Kudüs'ü resmen İsrail'in başkenti olarak tanıma kararından" dolayı teşekkür etti.
Avrupa Birliği'nden ABD'nin Kudüs kararıyla ilgili açıklamasında "AB, bugün ABD Başkanı Donald Trump'un Kudüs'e ilişkin açıklamasından dolayı ciddi endişe duyuyor" denildi.
Türk hükümeti ABD'nin Kudüs kararına sert tepki gösterdi. Yapılan açıklamada, "Trump'ın kararı Türkiye için yok hükmündedir, tanımıyoruz" denildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
ABD başkanı, BM'nin 1980 Kudüs kararını adeta hiçe saydı. Trump'ın neye yaranmak istediğini anlamak mümkün değil.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD'nin Kudüs kararından endişe duyduğunu ifade ederek"Kudüs, BMGK ve BM Genel Kurul kararları temel alınarak, iki taraf arasında doğrudan görüşmeler yoluyla en son çözülmesi gereken bir konudur." değerlendirmesinde bulundu.
Filistin Alimler Birliği, ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıyan kararına tepki olarak İslam ümmetine intifada çağrısında bulundu.
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, ABD Başkanı Donald Trump'ı, "ülkesinin büyükelçiliğini Kudüs'e taşımasının tehlikeli yansımaları olacağı" yönünde uyardı.
Rusya Dışişleri'nden Kudüs kararıyla ilgili yapılan açıklamada da "Endişe duyuyoruz" ifadelerine yer verildi.
Irak yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs kararını reddettiğini belirterek, bunun tehlikeli yansımaları olacağı uyarısında bulundu.
Başbakanlık basın ofisinden yapılan yazılı açıklamada, "Irak Başbakanlığı, Kudüs'ün işgalci İsrail'in başkenti olduğu yönündeki Amerikan kararını reddediyor. Bunun bölge ve dünya istikrarına yönelik olumsuz yansımaları olacağı konusunda uyarıyoruz." ifadeleri yer aldı.
Endonezya, Malezya ve Singapur da ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma kararına tepki gösterdi.
Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo, Bogor’daki Başkanlık Sarayı’nda yaptığı açıklamada, ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımasını güçlü bir şekilde kınadıklarını belirtti ve Washington'a kararını gözden geçirmesi çağrısında bulundu.
Malezya Başbakanı Necip Rezak da karara tepki göstererek, şu açıklamayı yaptı:
Singapur Dışişleri Bakanlığı, Kudüs konusunda alınan tek taraflı kararların Ortadoğu ve Filistin sorununun barışçıl yollarla çözülmesini engelleyeceğini bildirdi.
İsveç Dışişleri Bakanı Margot Wallström basına verdiği mülakatta "Trump’ın bu gece yaptığı açıklamadan İsveç hükümeti olarak üzüntü duyduk Kudüs ulurlararası bir statüye bağlıdır. Bu açıklama Ortadoğu’da tepkilere sebep olacaktır.İsveç hükümeti özel statüden yanadır.Biz bugünkü iki devletli çözümü destekliyoruz "dedi.
Mısır'da siyasi partiler ve hareketler de ABD'ye sert tepki gösterdi.
Mısır'da halk ve sivil toplum kuruluşları, hükümetten, ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıyan kararını protesto için Washington yönetimi ile ilişkilerini kesmesini istedi.
Suudi Arabistan, ABD'nin Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıma kararını şiddetle kınadı.
ABD'nin Kudüs kararının protesto eden Mısırlı gençler, İsrail bayrağını yaktı:
Suudi Arabistan Kraliyet Divanından yapılan yazılı açıklamada, "Suudi Arabistan hükümeti, ABD Başkan Donald Trump'ın Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma kararı ile İsrail'deki büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma açıklamasını esefle takip etti." ifadelerine yer verildi.
Türkiye de sokakta
ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü resmen İsrail’in başkenti olarak tanıdıklarını açıklamasının ardından Türkiye'nin pek çok yerinde gösteri düzenlendi.
Türkiye'de İstanbul, Ankara, İzmir, Elazığ, Gaziantep, Bursa ve pek çok şehirde ABD'nin Kudüs kararına karşı protesto gösterileri düzenlendi.
Ürdün, Bahreyn, Cezayir, Tunus ve Kuveyt, ABD'nin Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıma kararına tepki gösterdi.
Ürdün Hükümet Sözcüsü Muhammed el-Mumeni, yaptığı yazılı açıklamada, ABD'nin bu adımla uluslararası meşru kararları ihlal ettiğini belirterek, "Uluslararası meşruiyet, Kudüs'ün statüsüne müzakere ve anlaşma ile karar verileceğini vurguluyor." ifadesini kullandı.
Bahreyn Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, ABD'nin Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıma kararının Ortadoğu barış sürecini tehdit ettiği vurgulandı.
Cezayir Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada ise ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs kararı kınanarak, bu adımın tehlikeli olduğu uyarısında bulunuldu.
Tunus'ta Nahda Hareketinden yapılan yazılı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs kararının, uluslararası kararları ihlal olduğu vurgulandı.
Kuveyt Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, "Bu yanlı karar, Kudüs'ün statüsü konusundaki uluslararası kanunları açıkça ihlal ediyor. Ayrıca BM'nin bu yöndeki kararlarına aykırı." değerlendirmesi aktarıldı.
Hamas 'intifada'ya çağırdı
Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniye, ABD'nin Tel Aviv'deki büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma girişimine karşı İslam dünyası ve Arap ülkelerine, "üzerlerine düşen tarihi sorumluluğu yerine getirme ve İsrail yanlısı ABD yönetimine karşı tek yürek olma" çağrısında bulundu. Heniye, İsrail'e karşı intifada çağrısı yaptı.
İsrail Filistin'e asker yığıyor!
İsrail ordusu, Batı Şeria'daki asker sayısını artırdığını açıkladı.
İngiltere: Karara katılmıyoruz
İngiltere Başbakanı Theresa May, Trump'ın kararına katılmadıklarını resmen duyurdu. May'in açıklaması şöyle:
"ABD’nin, büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma ve bir nihai statü anlaşmasına varılmadan önce Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma kararına katılmıyoruz. Böyle bir adımın bölgedeki barış beklentilerine yardımcı olmayacağına inanıyoruz. Birleşik Krallık’ın İsrail’deki büyükelçiliği Tel Aviv’dedir ve büyükelçiliğimizi taşımak gibi bir planımız bulunmamaktadır.
Azerbaycan'dan açıklama
Azerbaycan, yazılı açıklamayla tepkisini gösterdi. Dışişleri Bakanlığı'ndan yayınlanan metinde, "Azerbaycan, İsrail-Filistin çatışmasının barış yoluyla çözülmesini destekliyor. Sorunun Doğu Kudüs'ün Filistin'in başkenti olacak şekilde çözülmesinden yanayız. Tüm taraflara, BMGK'nın kararlarına uyma çağrısında bulunuyoruz" denildi.