Depremin olacağını hayvanlar önceden bilir mi?

Türkiye bulunduğu coğrafi konumu sebebiyle şiddetli depremlere maruz kalmıştır. 1939 Erzincan, 1992 Erzurum, 1999 Düzce, Gölcük, 2003 Bingöl ve 6 Şubat Kahramanmaraş depremi. Kahramanmaraş depremi 10 ilde ekili olduğundan yıkımı büyük oldu. AFAD, Kahramanmaraş merkezli depremlerde 42 bin 310 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Türkiye’yi yasa boğan bu deprem akıllara depremin olacağı önceden bilinebilir mi, hayvanlar depremi önceden hisseder mi? sorularını getirdi. Bilim insanları hayvanların depremin öncül sarsıntılarını önceden hissedebileceğini belirtiyor. Peki kedi, köpek, kuşlar deprem olacağını ne kadar önceden hissedebilir? İşte sorunun cevabı.

Hayvanlar depremi önceden bilir, hissedebilir mi?

Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası, sarsıntılardan önce hayvanların garip davranışlar sergilediği iddiaları yeniden gündeme geldi. Dünyanın önde gelen jeolojik araştırma kurumlarından ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS), Türkiye ve Suriye'yi vuran depremlerden sonra kamuoyunun depremlere ilişkin merak ettiği soruları cevaplandırmak üzere çevrimiçi bir sayfa hazırladı. Hayvanlar depremi tahmin edebilir mi? İşte depremlere ilişkin merak edilen bu soruların yanıtları...

Depremler önceden tahmin edilebilir mi?

Hayır. Ne "biz" ne de diğer bilim insanları bir depremi tahmin edemedi. Bunun bir yolu yok. Öngörülebilir gelecekte "depremlerin önceden tahmin edilmesini" de beklemiyoruz.

Kedi, köpek, kuşlar deprem olacağını anlar mı?

Hayvanlar depremi tahmin edebilir mi?

Bilim insanları hayvanların depremin öncül sarsıntılarını saniyeler veya dakikalar önce hissedebileceğini belirtiyor. Depremin merkezindeki sarsıntılar etrafa şok dalgaları olarak yayılırken insanlar genelde ilk dalgaları hissetmezken hayvanların bunları hissetmesi daha mümkün görünüyor. Örneğin filler ve kuşlar çok düşük frekanstaki sesleri ve sarsıntıları duyabilirken kemirgenler de insan kulağının algılayamayacağı parçalanan kayalardan çıkan yüksek frekans dalgaları duyabiliyor.

Önemli bir depremden önceki olağan dışı hayvan davranışlarına dair elimizdeki en eski referans, MÖ 373 yılında Yunanistan'da yaşanan bir deprem hakkındadır. Hayvanların yıkıcı bir depremden önce garip davranışlar sergilediğine dair çok sayıda anekdot bulunmaktadır. Fakat bunlar bilimsel yöntemlerle kanıtlanamamıştır.

Güneş patlaması depreme yol açar mı?

Güneş patlamaları veya manyetik fırtınalar depremelere neden olur mu?

Modern uygarlığın teknolojik sistemleri ve faaliyetleri değişen uzay-hava koşullarından etkilenebilmektedir. Ancak, "uzay havası" olarak tanımlanan bu tür olgularla depremler arasında "nedensel bir ilişki olduğu" hiçbir zaman kanıtlanamamıştır.

Depremde insan etkisi var mıdır?

İnsanlar deprem üretebilir mi? İnsanın doğrudan müdahalesiyle deprem üretmek mümkün mü?

Kimi uzmanlara göre, nükleer bombalarla üretilen sarsıntılar ya da derin madencilik faaliyetleri fay hatları üzerinde belirli etki yaratabilir. Ancak bunun yüksek sismik hareketlere dönüştüğü yönünde bugüne kadar kanıtlanmış bir bilgi yoktur. Bu sorular ve cevapları; dünyanın en itibarlı jeoloji kurumlarından olan ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu'nun internet sitesinde yer alıyor. Bilimsel düşünce biçimi ve olaylara yaklaşımla, akademik araştırma yöntemleri kullanılarak bugüne dek elde edilen bilginin ışığında veriliyor bu cevaplar. Depremlerin ne zaman gerçekleşeceğini tahmin etmek mümkün değil; ama onu üreten fay hatlarına yakın alanlarda yaşıyorsanız; size başka bir bilim dalı yardımcı olabilir.

ÖZGÜN
Kaç büyüklüğündeki deprem evlerin yıkılmasına neden olur?

ÖZGÜN
Fay hattındaki zemin sıvılaşması dehşete düşürdü: Zemin neden sıvılaşır?

ÖZGÜN
Deprem başladığında balkona çıkılır mı?

ÖZGÜN
Depremzedelere kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteği kararı