İçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Koronavirüs Bilim Kurulunun tavsiyeleri göz önünde bulundurularak Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nde alınan kararlar doğrultusunda, Kovid-19 tedbirleri kapsamında 81 il valiliğine "Haziran Ayı Normalleşme Tedbirleri" konulu genelge gönderdi.
Genelgeye göre, haziran ayı boyunca uygulanacak tedbirler, 1 Haziran Salı günü saat 05.00'ten itibaren hayata geçirilecek.
Kademeli normalleşme döneminin ikinci etabında; pazartesi, salı, çarşamba, perşembe, cuma ve cumartesi günleri 22.00-05.00 saatlerinde; pazar günleri ise cumartesi günü saat 22.00'den başlayıp pazar gününün tamamını kapsayacak ve pazartesi günü saat 05.00'te tamamlanacak şekilde sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak. Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak süre ve günlerde üretim, imalat, tedarik ve lojistik zincirlerinin aksamaması, sağlık, tarım ve orman faaliyetlerinin sürekliliğinin sağlanması amacıyla belirtilen yer ve kişiler kısıtlamadan muaf tutulacak.
Sokağa çıkma kısıtlamasına yönelik tanınan muafiyetlerin 14 Aralık 2020 tarihli genelgede belirtildiği şekilde muafiyet nedeni ve buna bağlı zaman ve güzergahla sınırlı olacağı, aksi durumların muafiyetlerin kötüye kullanımı olarak görülerek idari veya adli yaptırımlara konu edileceği bildirilen genelgede, şu ifadelere yer verildi:
Bakkal, market ve fırınlar, pazar günleri 10.00-17.00 saatlerinde açık olacak
Tam gün sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak pazar günlerinde bakkal, market, manav, kasap, kuruyemişçi ve tatlıcıların 10.00-17.00 saatlerinde faaliyet gösterebileceği, vatandaşların zorunlu ihtiyaçlarının karşılanmasıyla sınırlı olmak ve engelli vatandaşlar haricinde araç kullanmamak şartıyla ikametlerine en yakın bakkal, market, manav, kasap, kuruyemişçi ve tatlıcılara gidip gelebilecekleri aktarılan genelgede, sokağa çıkma kısıtlaması uygulanan süre ve günlerde ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamul ruhsatlı iş yerleriyle bu iş yerlerinin sadece ekmek satan bayilerinin açık olacağı aktarıldı.
65 yaş ve üzeri ile 18 yaş altındakiler toplu taşıma araçlarını kullanamayacak
Yabancılara yönelik sokağa çıkma kısıtlamasına dair muafiyetin sadece turistik faaliyetler kapsamında geçici veya kısa süre için Türkiye'de bulunan yabancıları kapsadığına işaret edilen genelgede, ikamet izinlilerin, geçici koruma statüsündekilerin veya uluslararası koruma başvuru ve statü sahipleri dahil olmak üzere turistik faaliyetler kapsamı dışında Türkiye'de bulunan yabancıların sokağa çıkma kısıtlamalarına tabi oldukları vurgulandı. Genelgede, şunlar kaydedildi:
Sokağa çıkma kısıtlamasında şehirler arası seyahat kısıtlaması uygulanacak
Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanan süre ve günlerde şehirler arası seyahat kısıtlamasının uygulanacağı, sokağa çıkma kısıtlaması uygulanmayan süre içerisinde ise şehirlerarası seyahate ilişkin herhangi bir kısıtlamaya gidilmeyeceğine dikkat çekilen genelgede, "Şehirlerarası seyahat kısıtlamasının istisnaları; sokağa çıkma kısıtlaması uygulanan süre ve günlerde vatandaşlarımızın uçak, tren, otobüs gibi toplu taşıma vasıtalarıyla yapacakları şehirlerarası seyahatler için ayrıca seyahat izni alması istenmeyecek, şehirlerarası seyahat edeceğini bilet, rezervasyon kodu vb. ile ibraz etmeleri yeterli olacaktır. Bu durumdaki kişilerin şehirlerarası toplu taşıma vasıtaları ile ikametleri arasındaki hareketlilikleri, kalkış-varış saatleriyle uyumlu olmak kalmak kaydıyla sokağa çıkma kısıtlamasından muaf olacaktır." bilgisine yer verildi.
Zorunlu bir kamusal görevin ifası kapsamında ilgili bakanlık ya da kamu kurum veya kuruluşu tarafından görevlendirilmiş kamu görevlilerinin (müfettiş, denetmen vb.) özel veya resmi araçlarla yapacakları şehirler arası seyahatlerine, kurum kimlik kartı ve görevlendirme belgesinin ibraz edilmesi kaydıyla izin verileceği vurgulanan genelgede, şunlar kaydedildi:
Genelgede belirtilen zorunlu hallerin varlığı durumunda, vatandaşların durumların belgelendirmek kaydıyla e-Devlet üzerinden İçişleri Bakanlığına ait e-Başvuru ve Alo 199 sistemlerinden, valilik veya kaymakamlık bünyesindeki Seyahat İzin Kurullarından izin almak kaydıyla özel araçlarıyla da seyahat edebilecekleri bildirildi.
Seyahat İzin Belgesi verilen kişilerin, seyahat süreleri boyunca sokağa çıkma kısıtlamasından muaf olacakları belirtilen genelgede, şu ifadeler yer aldı:
Alışveriş merkezleri pazar günleri hariç 07.00-21.00 saatlerinde faaliyet gösterebilecek
Genelgede, restoran, lokanta, kafeterya, pastane gibi yeme içme yerlerinin Sağlık Bakanlığı Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberinde belirtilen tüm kurallara uyulması, masalar arasında her yönden 2 metre, yan yana sandalyeler arasında 60 santimetre mesafe bırakılması, aynı anda aynı masada açık alanlarında üç, kapalı alanlarında ise ikiden fazla müşteri kabul edilmemesi kaydıyla pazartesi, salı, çarşamba, perşembe, cuma ve cumartesi günlerinde 07.00-21.00 saatlerinde masada servis, gel-al ve paket servis, 21.00-24.00 saatlerinde ise sadece paket servis, pazar günleri ise 07.00-24.00 saatlerinde sadece paket servis şeklinde faaliyet gösterebilecekleri belirtildi.
Kademeli normalleşme sürecinin ikinci etabına, 14 Nisan 2021 tarihinden bu yana faaliyetlerine ara verilmiş durumda olan sinema salonları, kahvehane, kıraathane, kafe, dernek lokali, çay bahçesi gibi yerler, internet kafe/salonu, elektronik oyun yerleri, bilardo salonları, halı sahalar, spor salonları, açık yüzme havuzları, lunaparklar ve tematik parklara ilişkin de genelgede şunlar kaydedildi:
Pazar günleri marketlerde zorunlu temel ihtiyaç haricinde ürün satılamayacak
Bu işyerlerinin dışında kalan perakende ve hizmet sektöründeki giyim, tuhafiye, züccaciye, hırdavat, terzi, berber gibi dükkanlar, büro, ofisler ve benzeri işyerleri ile alışveriş merkezlerinin Sağlık Bakanlığı Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberinde içerisinde bulunduğu işkolu için belirlenen tüm salgınla mücadele tedbirlerine riayet etmek kaydıyla pazar günleri hariç 07.00-21.00 saatlerinde faaliyet gösterebileceği belirtilen genelgede, şu bilgilere yer verildi:
Sağlık Bakanlığı Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberinde belirlenen kurallara uymak kaydıyla pazar yerlerinin pazar günleri hariç 07.00-20.00 saatlerinde faaliyet gösterebilecekleri, online market ve yemek sipariş firmalarının hafta içi ve hafta sonu 07.00-00.00 saatlerinde evlere veya adrese servis şeklinde çalışabilecekleri aktarılan genelge şöyle devam etti:
Nikah törenleri ve düğünlerde uygulanacak kurallar
Genelgede, nikah törenleri ile nikah merasimi şeklindeki düğünlerin; açık alanlarda Sağlık Bakanlığı Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberinde nikah törenleri ve düğünlerle ilgili belirlenen tüm kurallara eksiksiz riayet edilmesi, masa ve sandalyeler arasında gerekli mesafenin bırakılması ile temizlik, maske, mesafe kurallarına uyulması, yiyecek-içecek ikramının yapılmaması, kapalı alanlarda ise bu kurallara ilave olarak kişi başı asgari 6 metrekare alan bırakılması, azami 100 davetli ile sınırlandırılması kaydıyla 1 Haziran Salı gününden itibaren yapılabileceği belirtildi.
Huzurevi, yaşlı bakımevi, rehabilitasyon merkezi, çocuk evleri gibi sosyal koruma/bakım merkezlerinde kalanlara yönelik ziyaretlere bu yerlerde kalan her kişi için haftada en fazla bir ziyaret olacak şekilde izin verileceği ifade edilen genelgede, şunlar kaydedildi.
Şehirlerarası karayolları üzerinde bulunan dinlenme tesisleri (yerleşim sahası içerisinde bulunanlar hariç) ile konaklama tesislerinin (otel, motel, apart otel, pansiyon vb.) içerisinde bulunan yeme-içme yerleri (sadece konaklamalı müşterilerle sınırlı olacak şekilde); aynı masada aynı anda açık alanlarında üç, kapalı alanlarında ise ikiden fazla müşteri kabul edilmemek kaydıyla hizmet verebileceklerdir. Konaklama tesislerinin kapalı alanlarında bulunan eğlence merkezleri kapalı tutulacak ve bu alanlarda müşteri kabul edilmeyecektir. Konaklama tesislerinin açık alanlarında toplu eğlence şeklinde etkinliklere kesinlikle izin verilmeyecek, bu yerlerde yoğunlaşmanın önüne geçilebilmek adına fiziksel mesafe kurallarına azami özen gösterilecektir. Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak olan süre ve günlerde konaklama tesislerinde rezervasyonunun bulunması (bedelinin tamamı ödenmiş olmak kaydıyla) vatandaşlarımız açısından sokağa çıkma ve/veya şehirlerarası seyahat kısıtlamasından muafiyet sağlayacak olup bu amaçla seyahat edecek vatandaşlarımızın denetimlerde rezervasyon ve ödeme belgelerini ibraz etmeleri yeterli olacaktır."
Konaklama tesislerinin denetimlerinin etkin şekilde sürdürüleceği belirtilen genelgede, sahte rezervasyon başta olmak üzere her türlü kötüye kullanımın önüne geçileceği aktarıldı.
Yürütülecek her türlü denetim faaliyetinde, işyeri sahipleri ve çalışanları ile vatandaşların kurallara uymaya, sorumlu davranmaya nezaketle davet eden, rehberlik edici bir yaklaşımın sergilenmesi istenilen genelgede, kurallara aykırılıklarda ısrar, tekerrür, kuralların esaslı ihlali gibi suiistimal edici tutum ve davranışlarla karşılaşılması halinde gerekli idari ve adli işlem yapılmasından imtina edilmeyeceğinin altı çizildi.
Sokağa çıkma kısıtlamasından muaf yerler ve kişiler
Bakanlığın genelgesinde sokağa çıkma kısıtlamasından muaf olan yerler ve kişilerin listesine de yer verildi. Buna göre, sokağa çıkma kısıtlamasından muaf yerler ve kişiler, şu şekilde belirlendi: