MEF Üniversitesi’nden, Yükseköğretimde Yapay Zekanın Uygulamalarıyla ilgili Yazılan ilk Kitaplardan olan “ChatGPT’nin Yükseköğretime Etkisi: Yapay Zeka Devrimini Keşfetmek” Kitabı
MEF Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Muhammed Şahin ve Rektör Danışmanı Dr. Caroline Fell Kurban tarafından hazırlanan ve Amerikan Eğitim Konseyi Başkanı Ted Mitchell’in ön sözünü yazdığı "The Impact of ChatGPT on Higher Education: Exploring the AI Revolution" (ChatGPT’nin Yükseköğretime Etkisi: Yapay Zeka Devrimini Keşfetmek) adlı kitap, Yapay Zekanın yükseköğretimdeki uygulamalarına dayalı olarak analiz ve sonuçlar sunuyor. Yeni kuşağın eğitiminde alanlarında uzman iki önemli lider tarafından hazırlanan kitap 1950'lerden bu yana yapay zekanın yolculuğunu anlatıyor ve aynı zamanda OpenAI tarafından geliştirilen ChatGPT'nin öğrenme ve öğretme yöntemlerini nasıl devrimleştirdiğini derinlemesine inceliyor.
Kitapta, öğretimde yapay zeka entegrasyonunun etik, pratik ve pedagojik sonuçlarını ele alınıyor. Yapılan derinlemesine analizler ile eğitimciler, politika yapıcılar ve öğrenciler için dikkat çekici detaylar paylaşılıyor. Yapay Zekanın eğitimde sunduğu fırsatları keşfetmeleri ve kullanmak için bir yol haritası sunan kitapta eğitimcilere, öğretim pratiklerine yapay zekayı entegre etmek için değerli stratejiler sunuluyor. Eğitimcilerin ve öğrencilerin ChatGPT gibi yapay zeka araçları ile öğrenme deneyimlerini nasıl geliştirebileceklerini keşfetmeleri hedefleniyor.
Kitap Çinceye çevrilecek
Eğitimde bu dönüştürücü teknoloji olan yapay zekayı, öğrenmeyi kolaylaştırmak ve teşvik edici bir araç olarak kullanmak için dünyada yükseköğretim alanında yazılmış ilk kitaplardan biri olma özelliği taşıyan kitap, uluslararası yükseköğretimde de büyük ilgi uyandırdı. Kitabın Çinceye çevrilmesi için Çin’in önemli editör ajansı olan Bigg Apple – Chine’ya telif hakkı verildi.
MEF Üniversitesi’nden, Türkiye yükseköğretiminde yayımlanan ilk yapay zeka politika belgesi
Son 1,5 yıldır başta eğitim olmak üzere birçok sektörde devrim yaratan yapay zeka teknolojisi tartışmalara da neden oldu. Öğrencilerin öğrenme ve çalışma biçiminde devrim yaratan yenilikçi bir teknoloji olan ChatGPT ve benzer yapılar öğrencilere kişiselleştirilmiş destek ve rehberlik sağlayarak, akademik performansı artırmaya ve eğitimi her zamankinden daha erişilebilir hale getirmeye yardımcı olsa da dünyada birçok eğitim kurumu tarafından yasaklandı. İşte tam bu noktada eğitimde bu dönüştürücü teknoloji olan yapay zekayı, öğrenmeyi kolaylaştırmak ve teşvik edici bir araç olarak kullanmak için MEF Üniversitesi Yapay Zeka Politika Belgesi eğitim-öğretim, araştırma ve idari süreçler anlamında nasıl kullanılacağına yönelik yayımlandı. AB Yapay Zeka Yasası, T.C. Cumhurbaşkanlığı Ulusal Yapay Zeka Stratejisi, AB Yapay Zeka Etik Kılavuzu, AB Yapay Zeka Tanımı, AB Yapay Zeka ve Eğitim çalışmaları dikkate alınarak oluşturulan MEF Üniversitesi Yapay Zeka Politika Belgesi’nin en çarpıcı yanı Yapay Zekanın kullanımını desteklemesi.
MEF Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Muhammed Şahin: Bizde yapay zekanın kullanılmasını yasaklamak yasak
Yapay Zeka Politika Belgesi ile ilgili konuşan Rektör Prof. Dr. Muhammed Şahin “Diğer eğitim kurumları yapay zekayı nasıl yasaklayacaklarını düşünürken biz yapay zekayı nasıl eğitime entegre edeceğimizi politika belgemizde yazdık. Türkiye’de yükseköğretim alanında ilk Yapay Zeka Politika Belgesini yayımlayan üniversite olmaktan gurur duyuyoruz” dedi.
MEF Üniversitesi’nden, yapay zeka odaklı teknoloji merkezi
MEF Üniversitesi Maslak Kampüsü yanında Uniq İstanbul içinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı KOSGEB destekli MEF Üniversitesi Teknoloji Merkezi MEFTek hayata geçirildi. Yapay Zeka, Genişletilmiş Gerçeklik ve Yazılım alanlarında, Oyun Teknolojileri ve Eğitim Teknolojileri dikeylerinde hizmet veren MEFTek, Makine Öğrenmesi, Nesnelerin İnterneti, Legaltech/Regtech, Robotik Süreç Optimizasyonu, 3D Modelleme, Sanal Gerçeklik, Animasyon ve Simülasyon Tasarlama, Oyun Geliştirme gibi yeni nesil teknoloji alanlarından girişimcileri kabul ediyor. MEFTek ile sadece ülkemizin değil dünyanın ihtiyacı olan farklı bir ekosistem yaratılması, MEF Üniversitesi paydaşlarının ve aday girişimcilerin ar-ge ve inovasyona yönelik çalışmaları MEFTek aracılığıyla destekleniyor.
MEF Üniversitesi AI Café ile kesintisiz yapay zeka alanlarına erişim
MEF Üniversitesi, öğrenci, akademisyen ve idari personelin en güncel yapay zeka araçlarına erişimini sağlamak amacıyla Türkiye’de ve dünyada ilk örneği olan AI Café'yi hayata geçirdi. Öğrencilerin oylarıyla belirlenen son teknoloji yapay zeka araçlarıyla donatılan bu özel alan, tüm MEF Ailesine kesintisiz erişim ile hafta içi ve hafta sonu 08:00-20:00 saatleri arasında yüz yüze hizmet sunuyor. AI Café, yenilikçi bir öğrenme deneyimi sunarak, MEFlileri geleceğe hazırlıyor. Bu vizyon doğrultusunda MEF, teknolojik gelişmeleri entegre etmekte öncü olarak eğitim alanında liderliğini pekiştirmekte ve sektöre yön vermeye devam ediyor.
MEF’te eğitim- öğretimde AI uygulama çalışmaları 2017’den bu yana devam ediyor
Dünyadaki değişimleri yönetecek profesyonellerin yetişmesi için yüksek öğretimde öncü olan MEF Üniversitesi, kurulduğundan bu yana başardıklarıyla dünya yükseköğretiminde yenilikçi eğitim-öğretim uygulamaları ve dijitalleşmede önemli bir konumda yer alıyor.
MEF Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Muhammed Şahin; “Biz 2017’den itibaren 3 prestijli uluslararası yayınevi tarafından hazırlanan yapay zeka destekli uyarlanabilir öğrenme platformlarındaki tüm ders kitaplarını satın alıp öğrencilerimize ücretsiz sunmaya başladık. 2019’dan itibaren her MEF öğrencisine LinkedIn Learning, edX ve Coursera’dan güncel yapay zeka dersleri ile birlikte yılda 400 derse ücretsiz erişim sağlıyoruz. 2021 yılında her bölüme uygun Yapay Zeka Yan Dal programı açtık. Tüm bölümlere Ekim 2023’te lisanslı ChatGPT-4 hesabı satın alındı, kullanım oranları Öğrenme ve Öğretme Uygulama ve Araştırma Merkezimiz (CELT) tarafından takip edilmekte ve ölçülmektedir. Her dönem başında verilen Flipped Learning (tersyüz öğrenme) eğitimine yapay zeka entegre edildi. Her dönem başında ChatGPT-4 kullanarak ders tasarımı ve materyal geliştirme çalıştayı düzenlenmektedir. 2023 bahar yarıyılında Mastering AI Chatbots (YZ bot uzmanlığı) dersini açtık. 2024 yılından itibaren AI-driven Design Innovation: From Concept to Implementation (YZ destekli yenilikçi tasarım: Kavramlardan Uygulamaya) dersini açtık. Dönem içinde Akademisyenler için YZ’ya Giriş, Araştırma ve Ders Asistanı Botu Geliştirme çalıştayları düzenlenmektedir. Eğitim teknolojilerinde dünyada öncü bir isim olan ve uygulamalı dilbilim dalında doktora derecesine sahip Caroline Fell Kurban, alanlarında uzman kişilerden oluşan CELT Ekibimiz ile yükseköğretimde tekoloji ile harmanlanmış inovasyon çalışmalarımız hızla devam edecek” dedi.
Kitapta neler var?
MEF Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Muhammed Şahin ve Rektör Danışmanı Dr. Caroline Fell Kurban tarafından hazırlanan "The Impact of ChatGPT on Higher Education: Exploring the AI Revolution" (ChatGPT’nin Yükseköğretime Etkisi: Yapay Zeka Devrimini Keşfetmek) adlı kitap ile ilgili 3 soru için özet bilgi:
• Yapay Zeka Öğrencilerin Rollerini Nasıl Değiştirecek?
• Yapay Zeka Eğitmenlerin Rollerini Nasıl Değiştirecek?
• Yapay Zeka Üniversitelerin Rollerini Nasıl Değiştirecek?
Yapay zeka öğrencilerin rollerini nasıl değiştirecek?
1. Kişiselleştirilmiş öğrenme: Her öğrencinin, kişiselleştirilmiş bir öğrenme deneyimi sunan özel bir yapay zeka (YZ) asistanı olacak. Öğrenciler bu asistanla beraber çalışacak ve öğrenecek. Bu YZ asistanı, öğrencilere sürekli geri bildirim vererek kendi hızlarında ilerlemelerini ve ihtiyaçlarına uygun eğitim almalarını sağlayacak. Öğrencilere sosyal aktiviteler ve kariyer gelişimleri hakkında dahi öneriler verebilecek.
2. Öğrenmeye odaklanma: Öğrenciler, YZ araçlarını kullanırken kendilerine veren öğrenme aktivitesini/ödevi tamamlamaya değil, öğrenmeye odaklanmayı öğrenmek zorunda kalacak. YZ'yı etkili kullanan, sunduğu bilgileri sorgulayan, geliştiren ve kendine özgü fikirler geliştiren öğrenciler öne çıkacak.
3. Öğrencilerden beklentiler artacak: YZ gibi güçlü bir araçla donatılmış öğrencilerden daha zorlayıcı projeler ve tamamlanmış ürünler üretmeleri beklenecek.
4. Verimlilik artışı: YZ araçları, öğrencilerin rutin işlerini otomatikleştirerek zamandan tasarruf sağlayacak. Bu da öğrencilerin analitik ve yaratıcı çalışmalara daha fazla vakit ayırmalarını sağlayarak verimliliği artıracak.
5. Yeni etkileşim şekilleri: Öğrencilerden ders içerisinde de YZ ile etkileşim kurarak verilen problemlere değişik açılardan daha kapsamlı bakmaları beklenecek.
6. Teknoloji etiği ve dijital vatandaşlık: Öğrenciler, yapay zekanın sınırlılıklarını ve önyargılarını anlayarak YZ bağlamında eleştirel düşünmeyi öğrenmek ve bunları çalışmalarında dikkate almayı alışkanlık haline getirmek zorunda kalacaklar.
7. Erişilebilirlik: Yapay zeka, farklı yeteneklere veya engelleri olan öğrencilere uygun çözümler sunarak eğitim materyallerine erişimi kolaylaştıracak. Aynı zamanda güçlü çeviri becerisiyle bilgiye erişimde eşitlik sağlayacak.
8. Yaşam boyu öğrenme: Yapay zeka alanındaki gelişmeleri takip etmek ve yeni teknolojilere uyum sağlamak için öğrencilerin yaşam boyu öğrenme becerileri giderek daha önemli hale gelecek.
9. Duygusal zeka ve sosyal becerilerin önemi: Yapay zeka çağında, teknolojik becerilerin yanında duygusal zeka ve sosyal beceriler de büyük önem kazanacak. Makinelerin yerine getiremediği, insanlar arası etkileşimi gerektiren rollerde bu beceriler kritik hale gelecektir.
Yapay zeka eğitmenlerin rollerini nasıl değiştirecek?
1. Eğitmen rolünün dönüşümü: YZ eğitim alanında giderek artan kullanımı, eğitmenlerin geleneksel bilgi aktarıcısı rolünden öğrenmeyi kolaylaştıran bir rehberliğe evrilmesine ivme kazandıracak. Flipped Learning gibi aktif öğrenme yaklaşımlarını herkes kullanmak zorunda kalacak.
2. İş Dünyası ile eğitim İlişkileri: YZ, iş dünyasının beklentilerini değiştirdi. Eğitmenler, öğrencileri iş dünyasının talep ettiği YZ becerileriyle donatmak için müfredatlarını güncellemek zorunda kalacaklar.
3. Müfredat Tasarımında Yenilik: Eğitmenler, YZ'nın yeteneklerini ve sınırlarını göz önünde bulundurarak müfredatlarını yeniden tasarlayacak. YZ'nın sağladığı imkanları en iyi şekilde kullanmak için öğrenme hedeflerini, değerlendirme ve ders yöntemlerini güncellemeleri gerekecek.
4. Eğitimde Etkileşim Odaklı Otomasyon: YZ teknolojileri, eğitimcilerin rutin ve zaman alıcı görevlerde yükünü hafifletecek otomasyonlar sağlayarak, eğitmenler zamanlarını öğrencilerle daha anlamlı ve derinlemesine etkileşimlere ayırmalarına olanak tanıyacak.
5. YZ Entegrasyonu: Eğitmenler, YZ teknolojilerini sınıf ortamına etkili bir şekilde entegre etmek için yeni stratejiler geliştirecekler. Teknik becerilerin yanı sıra öğretim yöntemi yaklaşımlarında güncellemeler gerekecek. Örneğin eğitmenler, sınıf içi aktivitelere Öğrenci-Bot etkileşimi ekleyecekler ve öğretme stratejileri konusunda daha yaratıcı ve sınıf yönetimi konusunda daha becerikli hale gelmek durumunda kalacaklar.
6. Rehberlik ve Derin Öğrenme: Eğitmenler, öğrencilere YZ araçlarını etkili bir şekilde kullanma, eleştirel düşünme ve özgün fikirler geliştirme konularında rehberlik edecekler. Öğrencilerin sadece verilen görevleri tamamlamaya değil, daha derin öğrenmeye odaklanmalarını teşvik edecekler.
7. Zorlayıcı Proje Tasarımı: Eğitmenler, YZ'nın sunduğu imkanları göz önünde bulundurarak öğrencilere daha zorlayıcı ve kapsamlı projeler verecekler. Bu projeler, öğrencilerin yaratıcılıklarını ve problem çözme becerilerini en üst düzeye çıkarmalarını amaçlayacak.
8. Dijital Becerilerin Geliştirilmesi: Eğitmenler, derslerinde YZ ile ilgili dijital becerilerin geliştirilmesini hedef olarak belirleyecekler. Öğrencilere, YZ'nın sınırlılıklarını ve önyargılarını anlamaları ve bunları çalışmalarında dikkate almaları konusunda yardımcı olacaklar.
9. Sosyal ve Duygusal Becerilerin Geliştirilmesi: Eğitmenler, yapay zeka çağında önemi artan duygusal zeka ve sosyal becerilerin geliştirilmesine yardımcı olmak için daha fazla ekip çalışması ve grup etkinlikleri organize edecekler. Burada yine Flipped Learning gibi beraber öğrenmeye vurgu yapan aktif öğrenme yaklaşımları rol oynayacak.
10. Mesleki Gelişim: Eğitmenler, YZ alanındaki gelişmeleri takip etmek ve bu teknolojileri etkili bir şekilde kullanmak için sürekli mesleki gelişim faaliyetlerine katılacaklar.
11. Metalaşma Endişelerinin Ele Alınması: Eğitimciler, eğitimde yapay zekanın risklerini ele almalıdır; bunlar arasında öğrenmeyi kişisel ve sosyal olmaktan çıkararak sadece işlemsel bir hale getirme riski bulunmaktadır. Yapay zeka ne kadar gelişmiş olursa olsun, öğrenmenin ciddi bir duygusal boyutu vardır ve bu yüzden eğitmenlerin rolü hala çok önemli olacaktır.
Yapay Zeka Üniversitelerin Rollerini Nasıl Değiştirecek?
1. Araştırma ve İnovasyon Merkezi Olma: Üniversiteler, yapay zeka alanında öncü araştırmalar yürüten ve yenilikçi uygulamalar geliştiren kurumlar haline gelecekler. Disiplinler arası YZ araştırma merkezleri kurarak sektörle iş birlikleri geliştirecekler.
2. Müfredat Güncellemeleri: Üniversiteler, YZ teknolojilerindeki hızlı gelişmelere ayak uydurmak için müfredatlarını sürekli güncellemek zorunda kalacaklar. YZ odaklı yeni programlar, dersler ve sertifikalar sunacaklar. Farklı disiplinlerde YZ uygulamalarına yer verecekler. Dijital beceriler ve YZ becerileri daha çok önem kazanacak.
3. Yaşam Boyu Öğrenme Destekçisi: Üniversiteler sadece geleneksel öğrencilere değil, yaşam boyu öğrenenlere de daha çok hitap eden kurumlar olacaklar. Mezunlar ve profesyoneller için YZ alanında sürekli eğitim ve gelişim fırsatları sunacaklar.
4. Teknoloji Altyapısının Güçlendirilmesi: Üniversiteler, güçlü YZ uygulamaları için gerekli teknoloji altyapısını sağlamaya odaklanacaklar.
5. Etik ve Sosyal Etki Öncüsü: Üniversiteler, YZ'nın etik, yasal ve sosyal etkilerini araştıran ve bu konuda toplumu yönlendiren kurumlar olacaklar. YZ etiği dersleri verecek, ilgili politikalar geliştirecek ve kamuoyunu bilinçlendirecekler.
6. İş Dünyası ile Yakın İş Birliği: Üniversiteler, YZ alanındaki araştırma ve eğitim faaliyetlerini iş dünyasının ihtiyaçlarıyla uyumlu hale getirecekler. Sektör liderleriyle ortak projeler yürütecek, danışmanlık hizmetleri verecekler.
7. Erişilebilirlik ve Kapsayıcılık: Üniversiteler, yapay zeka teknolojileriyle engelli veya özel ihtiyaçları olan öğrencilere daha erişilebilir ve kapsayıcı eğitim imkanları sunacaklar. Görme, işitme, fiziksel veya öğrenme güçlüğü çeken öğrencilere uyarlanabilir öğrenme araçları ve destek hizmetleri sağlayacaklar.
8. Akademik Araştırmalarda YZ Desteği: Üniversiteler, akademik araştırmalarda yapay zeka araçlarından daha fazla yararlanacaklar. Büyük veri analizi, doğal dil işleme, görüntü ve ses tanıma gibi YZ teknikleri araştırmacıların işini kolaylaştıracak ve yeni keşiflerin önünü açacak.
9. Kariyer Hizmetleri ve İşe Yerleştirme: Üniversiteler, yapay zeka destekli kariyer rehberlik hizmetleri sunarak öğrencilerin yeteneklerine ve ilgi alanlarına uygun kariyer fırsatlarını belirlemelerine yardımcı olacaklar. Mezunların iş bulma süreçlerinde de YZ tabanlı eşleştirme ve öneri sistemleri kullanacaklar.
10. Mezun İlişkileri Yönetimi: Üniversiteler, mezunlarıyla etkileşimlerini güçlendirmek için yapay zeka tabanlı iletişim ve ilişki yönetimi araçlarını kullanacaklar. Mezunların kariyer gelişimlerini takip edecek, networking fırsatları sunacak ve yaşam boyu öğrenme destekleri sağlayacaklar.