Depremin vurduğu iller arasında en yüksek ekonomik potansiyele sahip Gaziantep, Türkiye’nin de sayılı sanayi merkezlerinden biri olarak öne çıkıyor. Nurdağı ve İslahiye ilçelerindeki büyük yıkıma karşın Gaziantep kent merkezinin sarsıntıyı daha az hasarla atlatması, civar illerin toparlanması için de büyük bir şans. Kahramanmaraş merkezli deprem, birçok Avrupa ülkesinin topraklarından daha büyük bir alanı sarstı. En büyük yarayı alan Adıyaman, Kahramanmaraş ve Hatay üçlüsünün ortasında kalan Gaziantep’in hem iş yükünün hem de nüfusunun artması bekleniyor.
BÖLGENİN TİCARET KAPISI
Kentin 5 Organize Sanayi Bölgesi’ndeki fabrikaların yaptığı üretim; hem Güneydoğu hem Doğu Anadolu’daki yüzbinlerce esnafın ürün ihtiyacını karşılıyor. Üretim kabiliyeti bakımından “Bölgesinin İstanbul’u” olarak bilinen Gaziantep, sahip olduğu imkanları depremin ilk gününden itibaren çevre illerle paylaşıyor. Depremin kent ekonomisine etkisini konuşmak üzere Gaziantep OSB Başkanı Cengiz Şimşek ve Ticaret Odası Başkanı Mehmet Tuncay Yıldırım ile bir araya geldik. Ağır yıkıma uğrayan Nurdağı ve İslahiye esnafını dinlemeden Gaziantep haberini yapmak olmazdı. Bu nedenle Hatay’a geçmeden önce İslahiye Ticaret Odası Başkanı Selahattin Türkmen ile Nurdağı Esnaf Sanatkarları Odası Başkanı Mehmet Şentürk’e depremden çok büyük zarar gören iki ilçenin durumunu sorduk.
YARALARI SARMAK İÇİN GEREKLİ POTANSİYELE SAHİBİZ
SADECE 3-5 TESİSTE HASAR VAR
Başkan Cengiz Şimşek’in anlattığına göre; Gaziantep OSB’lerde makinesiyle, arsasıyla ve binasıyla 80-100 milyar dolarlık bir yatırım söz konusu. Bu nedenle, gerekli emniyet tedbirleri alındıktan sonra fabrikalar devreye sokulmuş. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı inceleme ekipleri, buradaki fabrikaların yüzde 95’nin hasar tespit çalışmalarını tamamlamış. 3-5 fabrikada sorun olsa da bu tesisler tamamen yıkılmamış.
ALTYAPIDA SORUN YOK
Güçlü ve modern bir altyapıya sahip bölgenin; elektrik, doğal gaz ve su şebekelerinin yer altında olmasına rağmen depremden zarar görmemeleri dikkat çekiyor. Ancak fabrikalardan bazıları hasar almaktan kurtulamamış. Hassas üretim yapılan tezgahların ayağa kaldırılması zaman alacak. Kentteki fabrikalar, şimdilik yüzde 60-70 kapasiteyle çalışıyor.
Nurdağı esnafı ağır darbe aldı
Depremin vurduğu Gaziantep’in Nurdağı ilçesinde binaların altında bulunan dükkanların birçoğu yıkılmış. Ticaret siciline kayıtlı 1.200 kadar işletmenin yaklaşık 900’ü depremden önce faal durumdaydı. 30 bin nüfuslu ilçede esnaf, hem evini hem de dükkanını kaybetmiş. Oto sanayi sitesinde yalnızca 50 kadar dükkan ayakta kalabilmiş. Gıda, tekstil ve oto galericiliği gibi iş kollarının ilçe halkının geçim kaynağı olduğunu belirten Nurdağı Esnaf Sanatkarlar Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Mehmet Şentürk, ilçede banka şubelerinin bulunduğu binaların ağır hasar aldığını ve sistemlerin çalışamaz hale geldiğini vurguladı.
300-400 bin kişiyi OSB’lerde ağırladık
Gaziantep OSB Başkanı Cengiz Şimşek, depremin ardından yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Gaziantep’te trafik kitlendi. Can havliyle önce fabrikayı, çalışanları aradım. Kimsenin burnu kanasın istemem. Sonra akrabama, eşime dostuma ulaştım. İlk bir iki gün insanların yiyecek ve içecek sorunu vardı, sonrasında ise bu çözüldü. Diğer depremzede illerimize de başlangıçta battaniye, halı, gıda malzemesi ve ısıtıcı gönderdik. Ayrıca, buradaki bütün sanayicilerimiz fabrikalarında yemek yapıp işçilerine dağıttılar. Depremin yaşandığı ilk gün ailesiyle beraber OSB’lere gelen kişi sayısı 300-400 bini buldu. Fabrikalar adeta sığınakları oldu. Deprem sonrası önlem amaçlı OSB’nin doğal gaz şebekesinin vanası hemen kapatıldı. Ama OSB içi şebekede kalan doğal gaz, 5-6 gün boyunca ısınma ve yemek yapma amaçlı kullanımımız için yetti.”
İŞÇİLERİN %70’İ ŞEHİRDE
Bu hafta çarşamba günü itibarıyla 200 bin çalışanın işinin başında olduğu bilgisini veren Cengiz Şimşek, işçilerin yüzde 70’inin şehirde olduğunu söylerken, Gaziantep’e civar illerden üretim ve iş talebinin artmasını öngördüklerini dile getirdi. Gaziantep’in gelen talebi karşılayabilecek potansiyele sahip olduğunu vurgulayan Şimşek, şehrin elektrik tüketimi, ihracat ve istihdam bakımından büyük olduğunu söyledi. Şimşek, “Şehrimizde Sanko, Erdemoğlu, Ziylan ve Şireci gibi firmalar var” dedi.
İslahiye’nin pul biber fabrikaları kapalı
Gaziantep’in İslahiye ilçesi diğer birçok yerleşim yeri gibi adeta küçük kıyameti yaşamış. Binaların yüzde 40’ı yerle bir olmuş. Ticaret odasına 700’ü aktif 900 civarında kayıtlı üyenin bulunduğu ilçede, binaların altında konumlandırılan iş yerleri kullanılamaz halde. Minibüs ticaretinin yoğun olarak yapıldığı galericiler çarşısı da büyük zarar görmüş. Organize Sanayi Bölgesi ise fay hattı üzerinde olmadığı için 2-3 fabrika hariç ayakta kalabilmiş. OSB’deki işletmeler ağırlıklı olarak tekstil, tıbbi pamuk ve pul biber alanlarında faaliyet gösteriyor. 19 firma biber üretimiyle ülke ihtiyacının yüzde 80’ini karşılıyor. Üretime ara verilen fabrikalar, önümüzdeki hafta kapılarını açabilir.
Ağabeylik değil kardeşlik yapacağız
Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Mehmet Tuncay Yıldırım, mevcut ekonomik durumu ve bölgenin ayağa kalkması için yapılması gerekenleri Yeni Şafak’a anlattı. Ticaret odası üyelerinin yüzde 98’nin KOBİ’lerden oluştuğunu belirten Yıldırım, Gaziantep’in bölge illerle ticari ilişkileri olduğuna değindi. Hatay, İslahiye, Nurdağı, Kahramanmaraş, Adana, Adıyaman ve Malatya’daki yıkımdan etkilendiklerini söyleyen Yıldırım, Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın da bir kısmında oluşan sıkıntıların da ticari hayatı sekteye uğratacağını belirtti.
BİR AN ÖNCE TOPARLANIP ÜRETİME GEÇMELİYİZ
DAYANIŞMA İÇERİSİNDE ALTINDAN KALKARIZ
Yıldırım, meclis toplantısında gündemlerinin deprem olduğuna değinerek, şunları kaydetti: “Neler yaptık, Neler yapmayı planlıyoruz? Bunları ele alıyoruz. Şanslıyız ki şehir merkezimiz bir nebze sağlam. Dayanışma içinde bunun altından kalkmaya çalıştık. Şu anda öneri listesi hazırlıyoruz. Önümüzdeki hafta tamamı bitmiş olur. Bu, minimum 4 yıla yayılacak bir süreç. Her şeyden önce çocukların yaralarını sarmak lazım. Evi, binayı yaparsınız ama binlerce çocuk kimsesiz kaldı. En önemli etkenlerden birisi bu.”
Torunu ve eşiyle birlikte kurtuldu
Esnafın depremden büyük darbe aldığını anlatan Mehmet Şentürk, esnafın eşyalarının dışarıda kaldığını ve depremin saatinden dolayı insanların iş yerlerinde değil evlerinde depreme yakalandığını hatırlattı. Şentürk, kendisinin de deprem anında 6’ncı kattan kurtularak çıktığını vurgularken, süreci şöyle anlattı: “Deprem olduğunda torunuma sarıldım. Kucağıma alarak aşağıya saatler sonra inebildim. Eşim yatalak olduğu için onu itfaiyenin yardımıyla, vinçle akşam saat 8’de ancak çıkarabildik.”