Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen Malatya'daydı.
Malatya 1. Organize Sanayi Bölgesi'ni ziyaret eden Bakanlar, burada basın açıklamasında bulundu.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, zarar gören sanayi bölgeleri ve fabrikaların yeniden inşasından bölgedeki yatırımları korumaya, KOBİ'lere özel desteklerden bölgesel kalkınmaya kadar bir dizi acil eylem planını devreye aldıklarını belirterek, "İşletmede oluşan hasara ve işletmenin büyüklüğüne göre, 1 milyon liraya kadar faizsiz ve ilk yılı geri ödemesiz Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) kredisi vereceğiz." dedi.
Bakan Varank, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Dışişleri Bakanlığı Mevlüt Çavuşoğlu ile Malatya 1. Organize Sanayi Bölgesinde (OSB) düzenlenen sanayiciler ile istişare toplantısının ardından, basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.
Yıkılan veya hasarlı durumdaki sanayi sitelerini, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile beraber Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın (AFAD) koordinasyonunda, yeniden inşa sürecini başlatacaklarını bildiren Varank, OSB ve Sanayi Sitelerinin hasar gören altyapılarını onardıklarını, bu sanayi bölgelerinin borçlarını 1 yıl süreyle ertelediklerini söyledi.
"Sanayicilerimizin yanı sıra, afete maruz bölgedeki KOBİ'lerimizin de yanındayız. Zarar gören sanayi bölgeleri ve fabrikaların yeniden inşasından bölgedeki yatırımları korumaya, KOBİ’lerimize özel desteklerden bölgesel kalkınmaya kadar bir dizi eylem planını devreye alıyoruz. Bu kapsamda depremden zarar gören imalat sanayisi işletmelerimize yönelik, KOSGEB Acil Destek Kredisi'ni devreye alıyoruz. İşletmede oluşan hasara ve işletmenin büyüklüğüne göre, 1 milyon liraya kadar faizsiz ve ilk yılı geri ödemesiz KOSGEB kredisi vereceğiz. Ayrıca az, orta ya da ağır hasar fark etmeksizin, bölgedeki işletmelerin KOSGEB'e olan 2023 yılı borçlarını siliyoruz."
"Yeni yatırımların önünü açacak adımlar attık"
Varank, bölgedeki mevcut yatırımların devamını sağlarken, yeni yatırımların da önünü açacak adımlar attıklarına dikkati çekerek, bu çerçevede depremlerin yıkıma yol açtığı ilçeleri "Cazibe Merkezleri Programı"na dahil ettiklerini açıkladı. Böylece buralara yapılacak tüm yatırımları, en üst teşvik olan 6. Bölge teşviklerinden faydalandıracaklarının altını çizen Varank, depremden etkilenen bölgelerdeki yatırımlar için düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin süresini 3 yıl uzattıklarını kaydetti.
Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerindeki gelir vergisi stopaj teşvikini ve SGK İşveren hisse desteğini de yüzde 100'e çıkardıklarını aktaran Varank, "26 Kalkınma Ajansımızın tüm kaynaklarını afet bölgesindeki şehirlerimize yönlendirerek, Bölgesel Kalkınma Odaklı Acil Eylem Planı'nı uygulamaya alıyoruz. Ajanslarımızın deprem bölgelerindeki tüm projelerinde eş-finansman modelini kaldırıyor, projelerin finansmanının tamamını devlet olarak biz üstleniyoruz." ifadesini kullandı.
"Sosyal girişimcilik seferberliği"
Varank, Sosyal Girişimcilik, Güçlendirme ve Uyum Projesi (SEECO) kapsamında çadır ve konteyner kentlerde özellikle kadınlar ve gençlerin üretim yapabilecekleri atölyeler kuracaklarını vurgulayarak, burada üretilen ürünleri şirketlerin satın alma garantili olarak alacaklarını belirtti.
Bugün gün boyunca Malatya'da, şehrin sorunlarıyla ilgili sanayicilerle ve esnafla bir araya geldiklerini dile getiren Varank, "Geçici iş yerleri kurulması ile ilgili talebi biz zaten gündemimizi almıştık. Malatya genelinde, AFAD'ın koordinasyonunda, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği'nin (TESKOMB) ve diğer kurumlarımızın katkılarıyla, 2 bine yakın geçici iş yerini biz kurmaya başlayacağız. Böylece buralarda, ekonominin tekrar canlanmasında önünü açmış olacağız." şeklinde konuştu.
"Gölge etmeyin başka ihsan istemiyoruz"
Varank, dün Kahramanmaraş'ı bilim insanları ile birlikte ziyaret ettiklerini, sanayiciler, iş insanları ve sanayi esnafıyla bir araya geldiklerini ve onların sıkıntılarını nasıl giderebileceklerine dair toplantılar gerçekleştirdiklerini hatırlatarak, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Biliyorsunuz şu anda bölgede bir siyasi partinin de lideri var. Bir siyaset yapmadan, tamamen işimize odaklı bir şekilde bu depremin yaralarını nasıl sararız diye uğraşırken, o siyasi partinin genel başkanı bu akşam üzeri şöyle bir ifade kullanabiliyor, 'Ben bugün sanayicilerimizi gezdim, onlara sordum size kimse gelip bir şey sordu mu? Hayır kimse gelip onlara bir şey sormamış, sanayicinin dertlerini dinleyen kimse yok.'
Biz burada Organize Sanayi Bölgesi'nde toplantı yapıyoruz, günlerdir iş insanlarımızla, sanayicilerimizle bir aradayız. Bu gerçekten kabul edilebilir bir tavır değil. Biz diyoruz ki, gölge etmeyin başka ihsan istemiyoruz. Malatyalı kardeşlerimizle bölgedeki bütün şehirlerimizde el ele vereceğiz, tekrar bu afetin etkilediği bölgeleri ayağa kaldıracağız. Bunun için devletimiz bütün imkanlarını şu anda sunmuş vaziyette. El ele verdiğimizde de biz tekrar bu şehirdeki bütün üretimi ayağa kaldırmış olacağız. Bu akşam bizimle beraber olan bütün iş insanlarımıza ve sanayicilerimize çok teşekkür ediyorum, onların hizmetinde olduğumuzu da tekrar belirtiyorum."
EYT'ye ilişkin önemli karar
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin iş dünyası üzerindeki yükünü hafifletmek için daha önce açıkladıkları Hazine destekli KGF paketinde bu kapsamdaki kıdem tazminatı kefalet hacmini 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkardıklarını açıkladı.
Nebati, eşi benzeri bulunmayan bu felaket karşısında devlet ve milletin tüm kurumları, insan kaynağı ve imkanlarıyla seferber olduğunu, depremzede vatandaşların yaralarını hızla sarmak, maddi kayıplarını çok daha iyileriyle telafi etmek için canla başla çalıştıklarını ifade etti.
EYT kapsamındaki kıdem tazminatı kefalet hacmi 50 milyar liraya çıkarıldı
Bu büyük felaketin can kayıplarına yol açmasının yanı sıra bütçeye de ek bir maliyet getireceğini ancak attıkları adımlar sayesinde ekonominin bu felaketin üstesinden gelecek güce sahip olduğunu aktaran Nebati, "Türkiye 2022 yılında elde ettiğimiz yüzde 5,6'lık büyüme oranıyla dünyada en yüksek büyüme gerçekleştirmeyi başaran ülkelerden biri konumundadır. Bu güçlü büyüme performansımızın oluşturduğu mali imkanlar sayesinde vatandaşlarımıza daha önce sözünü verdiğimiz EYT'yi uygulamaya koyduk. Tüm emeklilerimize tekrar hayırlı olsun. Deprem felaketinden kaynaklanan hasarları da telafi edecek güçlü bir mali yapıya sahibiz. EYT'nin iş dünyası üzerindeki yükünü hafifletmek için daha önce açıkladığımız Hazine destekli KGF paketinde EYT kapsamındaki kıdem tazminatı kefalet hacmini 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkarıyoruz. Bu dönemde dahi EYT’yi uygulamaya koymamız, hükümet olarak, verdiğimiz sözlerin her daim arkasında durduğumuzun en güncel örneklerinden biridir." diye konuştu.
Nebati, bütçe imkanlarına ilave olarak söz konusu şehirleri hızla ayağa kaldırmak amacıyla Afet Yeniden İmar Fonu'nu kurduklarını dile getirdi.
Bu fonla imara yönelik kaynakları artıracak ve depremin ekonomi üzerindeki negatif etkilerini en asgari düzeyde tutacaklarını işaret eden Nebati, "Depremler nedeniyle bu yılın ilk çeyreğinde büyümemizin sınırlı miktarda olumsuz etkilenme ihtimali olsa da yılın kalanında kademeli olarak toparlanmasını bekliyoruz. Devreye alacağımız ek önlemlerle depremin 2023 yılı GSYH büyümesindeki olumsuz etkilerini de telafi edeceğiz. Ülkemizin yaralarını hızla sarıp, güçlenerek yolumuza devam edeceğiz." ifadelerini kullandı.
Hafif hasarlı konutlar için ödemeler
Nebati, hükümet olarak vatandaş, sanayici, esnaf, girişimci, ihracatçı ve çiftçileri her bakımdan desteklemeyi sürdüreceklerini söyledi.
"Bu kapsamdaki ödemelerimiz, tarım sigortacılığına göre kat ve kat daha fazla olup mevcut durum itibarıyla 3 milyar liradır. Şimdi ise tarafımıza gelen ihbarların yaklaşık yüzde 80'ini oluşturan hafif hasarlı konutlarımızın ödemelerini hızlandırmak için DASK tarihinde bir ilk olarak yeni uygulama başlatıyoruz. Bu uygulamayla e-devlet üzerinden kolayca alabilecekleri hasar belgelerini DASK'a web sitesi üzerinden ileten sigortalılarımıza 72 saat içinde hasar ödemeleri gerçekleştirilecektir.
Deprem sürecinde iş kaybına uğrayan vatandaşlarımızın da haklarını gözetiyoruz. Sigortalılarımızın çalışma hayatından uzak kalabileceği bu geçici dönemde, bölgesel kriz sebepli Kısa Çalışma Ödeneği başvurularının kabulüne başladık ve iş akdi feshini yasakladık. Ayrıca olağanüstü hal ilan edilen illerde Kısa Çalışma Ödeneği şartlarını sağlayamayan kişilere ise nakdi ücret desteği vereceğiz."
Nebati, esnaf ve kadın kooperatiflerine önemli destekler sağladıklarını, prefabrik yapı ve konteynerlerdeki KDV'yi ise yüzde 1'e düşürdüklerini hatırlattı.
"Bugün de yine milletimizin menfaatlerini hiç düşünmeden, enerjisini masaların etrafında siyasi ikbal hesapları ve hırsları için harcıyor, türlü çarpıtmalardan medet ummakta hala ısrar ediyorlar. Yakında muhalefetten emekliye ayrılacak olanlar, neler yaptığımızı takip bile etmeden, sanki hiçbir adım atılmamış gibi 'vergisel kolaylıklar sağlayın' diye demeçler veriyor. Kamerayı her gördüklerinde doğruyu eğri, eğriyi de doğruymuş gibi göstermek için adeta yarış içindeler. Ancak tamamen boşuna uğraşıyorlar. Bizim milletimiz kimin ne olduğunu, nerede durduğunu, neyin peşinde olduğunu çok iyi bilir. Bizim anlayışımızda halka hizmet hakka hizmettir. Bizim için her koşulda öncelik milletimizin çıkarları ve ihtiyaçlarıdır."
Uluslararası Bağışçılar Konferansı düzenlenecek
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından afetzedeler için Uluslararası Bağışçılar Konferansı'nın düzenleneceğini belirterek, "Avrupa Birliğinin ve dönem başkanı İsveç'in ortak girişimi ile 20 Mart Pazartesi günü bu konferans gerçekleşecek." dedi.
Çavuşoğlu, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile Malatya OSB'de ortak basın toplantısında bir konuşma yaptı.
Çavuşoğlu, depremlerin ardından yurt dışından gelen yardımların, desteklerin koordinasyonu ve dayanışma diplomasisinden fırsat buldukça sahadaki çalışmaları desteklemek için deprem bölgesine ziyaretler gerçekleştirdiklerini söyledi.
"Sahada ziyaretlerde bulunan bazı siyasetçilerin özellikle koordinasyon merkezlerine hiç uğramadığını, devletin valileriyle ve bürokratlarıyla sahada çalışan belediye başkanları dahil onlarla hiç görüşmediğini gördük" ifadelerini kullanan Çavuşoğlu, siyasetçilerin koordinasyon merkezlerini ziyaretlerinde yapılanlar hakkında bilgi sahibi olabileceklerini kaydetti.
"En zengin ve en az gelişmiş ülkeler Türkiye'ye destek veriyor"
Bakan Çavuşoğlu, konteyner kentlere yerleşen insan sayısının arttığını gördüklerini, konteynerlerdeki eksiklerin tamamlanması için çalışmaların devam ettiğini aktardı.
Depremzedelere yönelik yapılan çalışmalara değinen Çavuşoğlu, arazisine dönmek isteyenlere de bireysel olarak çadır ve konteynerlerin verilmeye başladığını söyledi.
Çavuşoğlu, geçen hafta G20 Dışişleri Bakanları toplantısının ardından Doha'da En Az Gelişmiş Ülkeler toplantısına katıldığını hatırlatarak, şöyle devam etti:
"Hem en zengin ülkelerin, hem de en az gelişmiş ülkelerin bu dönemde Türkiye'ye büyük destek verdiğini görüyoruz. Özellikle deprem afetinin büyüklüğünün herkes farkında. Türkiye, yıllardır nerde bir afet varsa, nerde yardıma ihtiyaç bir ülke, toplum varsa ilk koşan ülke oldu. Ve şimdi herkes Türkiye'ye bu anlamda da destek vermeye çalışıyor."
Depremlerin ardından Türkiye'ye yurt dışından ziyaretlere gelenlerin depremle ilgili koordinasyondan etkilendiğini belirten Çavuşoğlu, "Alman Dışişleri Bakanı'nın G20 toplantısında Türkiye'deki bu koordinasyondan övgüyle bahsetmesi elbette bizim de hoşumuza gitti. Eksiğimiz olabilir, yanlışımız olabilir. Ama gerçekten böyle büyük bir afet karşısında tüm kurumlarımızın bu kadar gayretli çalışması, Cumhurbaşkanımızın liderliğinde arkadaşlarımızın sahada elinden geleni yapması da takdire şayandır. Bunu da özellikle yurt dışından gelenler de görüyor." ifadelerini kullandı.
Yurt dışından Türkiye'ye yapılan yardımlar
Bakan Çavuşoğlu, depremlerin ardından yurt dışından Türkiye'ye gelen arama kurtarma ekiplerinin tamamının ülkelerine döndüğünü, bazı ülkelerin sahra hastanesi kurduğunu, şu an 12'sinin sahra hastanesinin çalışmalarına devam ettiğini ve bazılarının da sahra hastanesi kuracağını söyledi.
Yurt dışından bugüne kadar 211 bine yakın çadır getirdiklerini belirten Çavuşoğlu, "Şu ana kadar 4 bin 160 konteyner yurt dışından geldi. 4 bin civarında konteyner daha gemilere binmek üzere. Diğer taraftan tabii NATO'nun da Antakya'da ve İskenderun'da 4 bin kişilik bir yaşam kenti kurduğunu biliyorsunuz. İkinci 4 bin kişilik yaşam kenti için de düğmeye bastık, çalışmaları sürdürüyoruz." dedi.
Bakan Çavuşoğlu, afetzedeler için Uluslararası Bağışçılar Konferansı'nın düzenleneceğini belirterek, "Avrupa Birliğinin ve dönem başkanı İsveç'in ortak girişimi ile 20 Mart Pazartesi günü bu konferans gerçekleşecek. Sayın Cumhurbaşkanımız lütfettiler, video konferansa katılacaklar." ifadelerini kullandı.
Konferansa sadece AB üyesi ülkelerin değil farklı ülke ve uluslararası kuruluşların da davet edileceğini belirten Çavuşoğlu, kendisinin de konferansta gerekli bilgilendirmeleri yapacağını kaydetti.
Toplantıya Malatya Valisi Hulusi Şahin, Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, AK Parti Malatya Milletvekilleri Öznur Çalık, Bülent Tüfenkci ve Ahmet Çakır da katıldı.