Küresel ekonomide düşük faiz dönemi

Ticaret savaşları ve küresel riskler nedeniyle dünya ekonomisi düşük faiz dönemine girdi. Önümüzdeki yıllarda yeni bir finansal krizin doğabileceği beklentisiyle 2019 başından bugüne 47 ülkenin merkez bankası faiz düşürdü. ABD Merkez Bankası’nın (FED) önceki gün politika faizini 25 baz puan indirmesi bunun son örneği oldu.

Orhan Orhun Ünal
Fotoğraf: Arşiv

Ticaret savaşlarının ekonomileri daraltması, Ortadoğu ve Hong Kong gibi coğrafyalardaki belirsizlikler, küresel sistemdeki resesyon tehlikesini artırıyor. İran ve Çin’e yeni yaptırım mesajı veren Trumpizm politikalarının önümüzdeki birkaç yıl içinde finansal piyasaları yeni bir krize sokacağı endişesi kuvvetleniyor. Söz konusu karamsarlık, reel yatırım ve tüketici güvenini olumsuz etkiliyor. Büyümeyi yavaşlatan hatta gerileten bu duruma karşı devletler şimdiden önlem almaya başladı.

https://image.piri.net/resim/imagecrop/2019/09/19/11/21/resized_ee770-2ec409a7screenshot_2.jpg

FED İNDİRİMİ SÜRDÜREBİLİR

Bu amaçla 47 ülkenin merkez bankası faiz indirimi silahını çekmiş durumda. Yılbaşından bugüne süren revizyon yarışına önceki gün Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) 25 baz puanlık indirimle katılması, ‘Dünya düşük faiz dönemine giriyor’ söylemini güçlendirdi. Yüksel faizin yatırımların önünde ne denli büyük bir engel olduğunu gören ekonomi yönetimleri, ticaret savaşlarının oluşturduğu daralmanın etkilerini kırmaya çalışıyor. Önceki gün, FED Başkanı Jerome Powell’in “Eğer ekonomi terse dönerse daha geniş çaplı bir faiz indirim dizisi uygun olabilir” şeklindeki sözleri piyasalardaki bu algıyı güçlendirmeye yetti bile.

DÜNYA EKONOMİSİ BÜYÜMÜYOR

https://image.piri.net/resim/imagecrop/2019/09/19/11/19/resized_cb5fc-a7c8f3d4anametinkellesadiuzunoglu.jpg

Küresel sistemdeki büyüyememe sorununa dikkat çeken Ekonomist Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, risk artışına bağlı olarak faizlerin düşmeye başladığını söyledi. Avrupa’nın faiz düşürdüğünü ve 0,25 ile negatif olan oranların 0,50’ye çekilerek daha da aşağıya indirildiğini belirten Uzunoğlu, “Büyüyemeyen bir dünya ekonomisi görüyoruz. Sıfır faize, eksi faize rağmen ekonomiler büyüyemiyor. Bu da işlerin kötüye gittiğini gösteriyor" dedi.

AZERBAYCAN 5 KEZ MÜDAHALE ETTİ

Farklı ülkelerde faizlerde revizyon peşi sıra geliyor. Azerbaycan sene başından bugüne 5 kez faiz indirimine giderek bu yola en fazla başvuran merkez bankası oldu. Politika faizini yüzde 24'ten yüzde 16,50'ye kadar düşüren TCMB ise 750 baz puan ile en fazla faiz indiren kurum oldu.

Ocakta Angola, Gana, Ermenistan, Gürcistan ve Malavi gibi ülkeler rakamları yenilerken, Şubat ayında onları Azerbaycan, Hindistan, Mısır, Jamaika, Paraguay ve Kırgızistan'da takip etti. Mart ayında Gürcistan ve Nijerya; Nisanda ise piyasalarda Ukrayna 0,50 baz puanlık indirime gitti.

EKONOMİ
Faiz düştü satışlar arttı