Türkiye'de 8 bankada sahipliği ya da ortaklığı bulunan Körfez yatırımcılarının Türk bankalarına olan ilgisi Sberbank'la yeniden gündeme geldi.
Derlenen bilgilere göre, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Katar, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Umman'dan oluşan Körfez İşbirliği Konseyi (GCC) ülkelerinin Türkiye'de farklı alanlarda birçok yatırımı bulunuyor.
Finanstan perakendeye, sağlıktan savunmaya, turizmden gayrimenkule birçok sektörde milyar dolarlık yatırımlara imza atan Körfez ülkelerinin, Türk bankacılık sektörüne ilgisi de devam ediyor.
Türk bankacılık sektörü her bölgeden yabancı yatırımcıların odağında olmayı sürdürürken, Körfez bölgesinin lider bankaları da banka satın alarak ya da ortaklık kurarak Türkiye'de yaklaşık 40 yıldır faaliyet gösteriyor.
DenizBank'ın sahibi olan Rusya'nın en büyük bankası konumundaki Sberbank da önceki gün yaptığı açıklamada, DenizBank'taki hisselerinin Emirates NBD tarafından satın alınması seçeneğini de içerecek şekilde stratejik görüşmelere başlandığını duyurdu.
Körfez'in lider bankası QNB, Türkiye'de
İş adamı Hüsnü Özyeğin tarafından 1987 yılında kurulan Finansbank, Ağustos 2006'da Yunanistan'ın en büyük bankası National Bank of Greece (NBG) tarafından satın alındı. Banka, Haziran 2016'da Orta Doğu ve Afrika bölgesinin lider finansal kuruluşu olan Katar'ın en büyük bankası Qatar National Bank S.A.Q'ya (QNB Group) satıldı. Ekim 2016 itibarıyla bankanın yeni adı "QNB Finansbank" oldu.
Suudi Arabistan'ın en büyüğü Türkiye Finans'ın hakim ortağı
Türkiye Finans Katılım Bankası, Türkiye'nin yüzde 100 yerli sermayeli ilk özel finans kurumu olarak 1991'de kurulan Anadolu Finans ile 1985-2001 döneminde "Faisal Finans Kurumu" adıyla katılım bankacılığı hizmeti sunan Family Finans'ın 2005'te güçlerini birleştirmesiyle kuruldu.
Suudi Arabistan'ın ilk ve en büyük bankası The National Commercial Bank (NCB), 2008'de Türkiye Finans'ın çoğunluk hissesini satın alarak katılım bankacılığı sektörünün önemli oyuncularından biri haline geldi.
NCB, 2017 sonu itibarıyla Türkiye Finans'ın sermayesinin yüzde 67,03'üne sahip bulunuyor. NCB, 2016 sonu itibarıyla 118 milyar dolar seviyesindeki toplam aktif büyüklüğü ile Körfez bankaları arasında 3'üncü sırada yer alıyor.
Kuveytli yatırımcılar 4 Türk bankasına ortak
Türkiye'de 1977 yılında Körfez sermayeli olarak kurulan ilk banka özelliği taşıyan A&T Bank'ın (Arap Türk Bankası) halihazırda sermayesinin yüzde 1,62'sini Kuwait Investment Company elinde bulunduruyor.
Kuveyt'in en büyük bankası konumundaki National Bank Of Kuwait de (NBK) 2008'de Turkish Bank'ın yüzde 34,29 hissesini satın alarak bankaya ortak oldu. NBK, Aralık 2016 itibarıyla 79 milyar doların üzerindeki aktif toplamı ile bölgenin en büyük 6'ncı bankası konumunda bulunuyor.
Türkiye pazarına katılım bankacılığı ile 1989 yılında giren Kuwait Finance House, Kuveyt Türk hisselerinin yüzde 62,24'üne sahip. Kuwait Finance House, 54 milyar dolara yaklaşan aktif büyüklüğü ile Kuveyt'in en büyük ikinci bankası.
Burgan Bank Grubu, Aralık 2012'de Eurobank Tekfen'in yüzde 99,26 payını satın alarak Türkiye'de yatırım yapan 4'üncü Kuveytli yatırımcı oldu. Bankanın unvanı, gerekli yasal izinlerin alınmasıyla 2013 başından itibaren "Burgan Bank AŞ" olarak kullanılmaya başlandı.
Bahreynli Al Baraka 1984'ten beri Türkiye'de
ABank, 2013 yılında Katar'ın önde gelen bankalarından Commercial Bank of Qatar tarafından satın alındı.
Albaraka Türk Katılım Bankası, faizsiz bankacılığa öncülük ederek 1984'te kuruldu ve 1985'te aktif olarak hizmet vermeye başladı. Orta Doğu'nun güçlü sermaye gruplarından, merkezi Bahreyn'de olan Al Baraka Banking Group (ABG), halihazırda bankanın yüzde 54,06'sına sahip.
Körfez'in ikinci büyük bankası "Deniz"le Türkiye'ye gelmeyi planlıyor
Sberbank'ın önceki gün yaptığı DenizBank açıklaması, Körfez yatırımcılarının Türkiye'deki bankacılık yatırımlarını yeniden gündeme getirdi. BAE'nin en büyük bankası Emirates NBD, DenizBank'ı almak için Sberbank ile masaya oturdu.
Halihazırda Türkiye'de faaliyet gösteren Qatar National Bank ve National Commercial Bank'ın yanı sıra Emirates NBD'nin de gelmesiyle Körfez'in en büyük 3 bankası Türkiye'de yer almış olacak. Emirates NBD, Aralık 2017 itibarıyla yaklaşık 118 milyar dolarlık toplam aktifi ile Körfez bölgesinin en büyük ikinci bankası konumunda bulunuyor.
DenizBank'ın yüzde 99,85'i 28 Eylül 2012'de 2,79 milyar avro (6,5 milyar TL) karşılığında Sberbank'a satılmıştı. Bankanın piyasa değeri bugün 5 milyar doların üzerinde seyrediyor.
Sberbank ile Emirates NBD'nin el sıkışması halinde DenizBank, 5'inci sahibine kavuşmuş olacak.
DenizBank'ın toplam konsolide aktifleri 30 Eylül 2017 itibarıyla 151 milyar 977 milyon lira ve konsolide öz kaynakları 12 milyar 277 milyon lira düzeyinde bulunuyor. Banka, 740 şubede hizmet verirken, 14 binin üzerinde kişiye istihdam sağlıyor.
"En önemli varlık" satışta
Sberbank Üst Yöneticisi (CEO) ve İcra Kurulu Başkanı Herman Gref, Ekim 2017'de AA muhabirine yaptığı açıklamada, DenizBank'ın, şu anda yurt dışındaki tüm aktifleri içerisinde en önemli varlıkları olduğunu belirtmişti.
Gref, Türkiye'de kendilerini çok rahat hissettiklerini ve burayı ikinci vatanları olarak gördüklerini ifade ederek, "Türkiye'deki önceliklerimizi korumaya devam edecek ve altyapı projelerine desteklerimizi büyük bir istekle sürdüreceğiz. Çünkü Türkiye'nin bu konuda iddialı planlarının olduğunu biliyoruz" şeklinde konuşmuştu.
Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinin aktif büyüklük bakımından ilk 10 bankası şöyle: