Havalar soğuyor, kış kapıda. Ticari araçlar için 1 Aralık'ta kış lastiği takma zorunluluğu geliyor. Kış lastiği takmayan ticari araçlara verilecek cezalar 715 lira olacak. Peki kış lastiği nedir? Kış lastiği ne işe yarar? Kış lastiği ve yaz lastiği arasındaki farklar nelerdir? Soruların yanıtları haberimizde...
KIŞ LASTİĞİNİN AVANTAJLARI
Daha az suda kayma riski yaşama.
Yüksek yola tutunma ve yolu kavrama gücü ile daha az kaza yapma riski ve çok daha güvenli bir sürüş sağlanır.
Islak yollar üzerinde daha kısa fren mesafeleri.
Kar, buz, su üzerinde veya çamurlu yüzeylerde araba kullanırken üst düzey güvenlik. Bununla beraber, kış lastikleri kullanmanın sağladığı bu avantajlar bütününden belirli koşullar ve durumlarda faydalanılır:
Dağdan geçildiğinde ya da düzenli olarak kayak pistlerine gidiliyorsa.
Kışın ortalama sıcaklığı yedi derecenin altında olan yerlerde araba kullanıldığı sürece. Kış lastiklerinin bu sıcaklıktan itibaren geleneksel lastiklere göre daha iyi performans gösterdiği ortaya konmuştur.
İkamet yeri, sadece ara sıra kar yağmasına karşın sık sık yağmurun ve buzlanmaların olduğu bir şehirse.
Kış lastikleri ortalama yüzde 10 oranında daha pahalıdır, fakat sürücü sürekli olarak bahsedilen durumlardan biriyle karşı karşıya kalıyorsa karlı olabilir, çünkü güvenliği arttırıp kazaları aza indirgeyince, oto sigortası daha ucuza gelebilir ve sonuçta oluşan tasarrufla, örneğin frenlerin yıpranması daha az olur.
KIŞ LASTİĞİNİN YAZ LASTİĞİNDEN FARKI NEDİR?
Yaz lastiklerinin malzemesi 7 °C 'ın altındaki sıcaklıklarda sertleştiği için yola tutunması azalmaktadır.Kış lastiklerinin ise ,özel profillerinin yanısıra, üretildikleri Silica esaslı malzeme daha yumuşaktır ve 7 °C 'ın altındaki soğuk hava şartlarında kuru asfalt, kar ve buzda tutunmayı artırmaktadır.
BİR LASTİĞİN KIŞ LASTİĞİ OLUP OLMADIĞI NASIL ANLAŞILIR?
Kış lastiği ile ilgili RMA (Rubber Manufacturers Association) ve ASTM şartlarını sağlayan lastikler sol taraftaki sembolü kullanabilirler. "Bu sembolü taşıyan lastikler kış lastiğidir" diyebiliriz.
M+S KIŞ LASTİĞİ NEDİR?
"Kar Lastiği" diye adlandırılan lastik FREN özelliğinin yanında ÇEKİŞ özelliği de artırılmış Kış Lastiği ’dir. RMA (Rubber Manufacturers Association)’un tanımlamasına ve ASTM ’nin test metoduna göre kış şartlarını temsil eden kaygan bir yolda yapılan çekiş kuvveti testinde "referans lastiğin" çekiş kuvvetinden en az %10 daha fazla çekiş kuvveti sağlayan lastikler Kış Lastiği sembolünün yanında M+S veya M S veya M/S işaretleri taşıyabilmektedirler. Aşağıdaki sembolleri birarada taşıyan lastiklere "M+S Kış Lastiği" veya "Kar Lastiği" diyebiliriz:
KAR LASTİĞİ VAR MIDIR?
Her ne kadar İngilizce konuşulan ülkelerde, örneğin ABS’de, isim olarak kullanılsa da “Kar Lastiği” diye ayrı bir Lastik sınıfı yoktur. Kış Lastiği yerine “Kar Lastiği” denilmesi doğru değildir. Kış Lastiğine Kar Lastiği yakıştırması “sadece kar üzerinde kullanılabilen” veya “kar üzerinde Kar Zinciri kullanılmasını gerektirmeyen” gibi yanlış anlamalara neden olmaktadır.Öte yandan bazı Kış Lastiği markalarının kar üzerindeki sonuçlarının diğer rakip markalardan daha iyi,fakat kuru ve ıslak yolda kötü olması,bu zayıflığı olan lastiklerin “Kar Lastiği” olarak satılması bir Pazarlama Stratejisidir.
M+S "DÖRT MEVSİM LASTİĞİ" NEDİR?
“Dört Mevsim Lastiği“ olarak da bilinen M+S lastikleri ( M = Mud = Çamur S = Snow = Kar ) Çamur ve Kar üzerinde daha iyi sonuç almak için üretilmiş,ancak bu ek özelliklerinin standardı olmayan lastiklerdir. Bu harfleri taşıyan lastiklerin hangi şartları sağladığı belli değildir. Yolüstü ve Yoldışı şartlarda gitmesi beklenen 4x4 SUV araçların fabrika çıkışı lastikleri genellikle M+S lastikleridir.
M+S "DÖRT MEVSİM LASTİKLERİ" KIŞ LASTİĞİ SAYILIR MI?
M+S lastikleri ancak Kış Lastiği sembolünü taşıyorsa M+S Kış Lastiği olarak değerlendirilebilir. Kış lastiği sembolünü taşımayan M+S lastiklerinin kar üzerinde fren mesafelerinin yaz lastiklerinden daha kısa,ancak kış lastiklerinden daha uzun olduğu saptanmıştır. “Kış Lastiği”sembolünü taşımayan M+S “Dört Mevsim Lastikleri” nin kışın iyi bir Kış Lastiği , yazın da iyi bir Yaz Lastiği olamıyacağı mutlaka bilinmelidir.
KAR YAĞMIYORSA KIŞ LASTİĞİNE NEDEN İHTİYAÇ OLSUN? KAR YAĞINCA YAZ LASTİKLERİNE ZİNCİR TAKARIM. YANLIŞ MI?
RİSK YÖNETİMİ AÇISINDAN YANLIŞ !
Kış Lastiği Risk Yönetimi, Kar Zinciri Kriz Yönetimi dir. Ne kadar çok Risk Yönetimi, o kadar az Kriz Yönetimi.
Kış Lastiği, kışın kar yağsın yağmasın düşük sıcaklıklarda aracın yola tutunmasını artırmakta , aşırı buzlanma olmadığı sürece aracın kar üzerinde gitmesine ve durmasına olanak vermektedir. Özellikle kuru yoldan kaygan yollara (Köprü ve Viyadük üstünde buzlanma veya siyah buz vs) ani girişlerde aracı yolda tutabilmektedir. Yani Kış Lastiği riskleri azaltmaktadır.
Yaz Lastiği ise aynı şartlarda ve özellikle ani zemin değişikliklerinde aracı yolda tutamamaktadır. Kış Lastiğine göre çok daha erken ve sık kar zinciri takma ihtiyacı duymakta, zincir takıldığında yavaş gitmek ve kuru zeminde ise çıkarılmak zorundadır.
KIŞ LASTİĞİNİN SADECE ÇEKİŞİN OLDUĞU TEKERLEKLERE TAKILMASI YETERLİ MİDİR?
HAYIR !
Kış lastikleri dört tekerleğe de takılmalıdır, çünkü aracın en kısa mesafede durması hareket edebilmesinden daha önemlidir. İyi bir fren performansı ve kararlılık için 4 tekerlekte de Kış Lastiği şarttır.
KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNDA "KIŞ LASTİĞİ" TANIMI VAR MIDIR?
Karayolları Trafik Kanunu’nda “Kış Lastiği” yer almamaktadır, ancak 30.maddede yeralan ;
“Araçların, esasları yönetmelikte belirtilen şekilde ve tarzda teknik şartlara uygun durumda bulundurulması zorunludur” cümlesi ilgili Yönetmelikte yeterli bilgi olmadığı için Trafik Polisi ve Trafik Jandarmasına;“kışın bazı kaygan yollarda kış lastiği yeterlidir,zincir istenmeyebilir ” şeklinde yorum yapma sorumluluğu yüklemektedir.
HANGİ RESMİ VEYA ÖZEL ARAÇLAR ÖNCELİKLE KIŞ LASTİĞİ TAKMALIDIR?
Kışın sıcaklığın 7 °C’ın altında geçtiği yerlerde Ambulans, İtfaiye, Belediye araçları, Polis ,Jandarma, Okul servisi, Taksi gibi görev araçlarına ve tabii ki Şehiriçi- ve Şehirlerarası Yolcu Otobüslerine kar yağmadan, yollar buz tutmadan, henüz kışın başında iken Kış Lastiği takılmalıdır.
KIŞ LASTİĞİ TAKILI ARAÇLARIN KAR ZİNCİRİ BULUNDURMALARI GEREKLİ MİDİR ?
Karayolu Trafik Kanunu ve ilgili Karayolu Trafik Yönetmeliği gereği Karlı ve buzlu yollarda “bir takım Kar Zinciri bulundurulması” zorunludur. Bu zorunluluk Yaz veya Kış Lastiği takmış tüm araçlar için geçerlidir.
KIŞ LASTİĞİ TAKILI BİR ARACA ZİNCİR TAKILIR MI? TAKILIRSA HANGİ DURUMLARDA TAKILMALIDIR?
TAKILABİLİR!
1) Trafik yetkililerinin talebi durumunda,
2) Kış lastiğinin yetersiz kaldığı karlı veya buzlu yollarda özellikle yokuş aşağı inişlerde aşağıdaki deneme yapıldığında sonuç olumsuzsa;
- aracın hızı ve vitesi o şekilde seçilmelidir ki, gaz pedalı bırakıldığında araç blokajsız yavaşlamalı, gaza basıldığında patinajsız hızlanmalıdır.
3) Aracın hızının düşürülmesine karşın aşağıdaki durumlar devam ediyorsa;
- Fren sırasında ABS’nin ,
- Gaza basıldığında ASR’nin ve
- Dönemeçlerde ESP’in kendiliğinden çok sık devreye girmesi sınır değerlere de çok sık ulaşıldığı anlamına gelir.
Tehlikeli durum oluşmadan araç üreticisinin tanımladığı tekerleklere kar zinciri takılmalıdır.
KIŞ LASTİĞİ TAKAN BİR SÜRÜCÜ TRAFİK DENETİMİ SIRASINDA KIŞ LASTİĞİ TAKTIĞININ DAHA KOLAY ANLAŞILMASI İÇİN NE YAPABİLİR?
Kolay teşhis için Kış Lastiği sembolü çıkmaz beyaz kalem ile boyanabilir.