Başta Brezilya olmak üzere dünyanın önde gelen kahve üreticisi Güney Amerika ülkelerinde yaşanan don ve olumsuz iklim koşulları, kahve fiyatlarını kötü etkiledi. Pandemide navlun maliyetleri ve nakliye konteyneri kıtlığının küresel tedarik zincirlerini sarsması da, kahve fiyatlarını artıran bir başka etken olarak görülüyor. Döviz kurlarının da yükselmesi, kahve ithalatında yaşanan sıkıntıya adeta tuz biber olurken, sene başında kilogramı 30 TL’den satılan kahve, 150 TL’yi gördü. Eskişehir’deki kahve satıcıları, kilogram fiyatının 200 TL’ye çıkabileceğini söyledi.
"Küresel çapta üretim azlığı ve ağaçların don görmesi fiyatları arttırdı"
Eskişehir’de baharatçılık yapan Koray Özkılıç, kahve fiyatlarının artmasına neden olan etkenleri anlattı. Kahve fiyatlarının daha da artacağını tahmin eden Özkılıç, “Kahve fiyatları, ne dolar ne euro, ne de altın, misliyle hepsini geçti. Bunun sebebi de küresel çapta üretim azlığı ve ağaçların don görmesi. Pandemi bunun üzerine tuz, biber ekti. Çünkü koronavirüsten dolayı kahve çekirdeklerini toplayacak insanlar azaldı. Hepsi üst üste binince fiyatlar otomatikman tırmanışa geçti. Bunların da yanında piyasadaki istikrarsızlıktan kaynaklanan navlun fiyatları arttı.
Önceden bir konteyner ürün yurt dışından istenilen bir ülkeye 3-5 bin dolar arasında taşınırken, şu an bunun fiyatı 20 bin dolara kadar çıkmaya başladı. En alt kademeden en üst kademeye kadar dört tane hiç beklemediğimiz olay meydana gelince fiyatlar uçtu. Yılbaşında kahve fiyatı 30 lirayken şu an 150 liraya kadar dayandı. Daha da yükseleceği söyleniyor. Çünkü üretim dünya çapında az olunca fiyatlar otomatik olarak etkilendi” diye konuştu.
“Türkiye’nin en büyük kahve üreticilerinde 2-3 aylık stok olduğu söyleniyor”
Fiyatların yükselmesinde kahve tüketiminin artmasının da etkili olduğunu vurgulayan Koray Özkılıç, kilogram fiyatının 200 TL’ye kadar çıkabileceğini söyledi. Büyük kahve üreticilerinde 2-3 aylık stok olduğunu aktaran Özkılıç, şu şekilde konuştu:
“Şunun da bir etkisi var; kahvede tüketim gittikçe artmaya başladı. Yeni neslin hepsi siyah çayı tüketmekten yavaş yavaş uzaklaşıyor. Kafein miktarı yüksek olduğu için, sabah kalktıklarında kahve içiyorlar. Tüketim arttıkça da fiyatlar attı. Yüzde 300 fiyatlar arttı. Kahveler, Endonezya, Brezilya gibi ülkelerden geliyor. Türkiye’nin en büyük kahve üreticilerinde 2-3 aylık stok olduğu söyleniyor. Sonrasında ne olacağı belli değil ve eğer navlun nakliye fiyatları bu kadar artmaya devam ederse daha da çıkacak gibi görünüyor. Şu an için geçici olarak 150 liraya satıyor piyasa, ama 200 lira diye duyarsanız şaşırmayın. Bir ağız tadımız vardı, 40 yıl hatırımız vardı. Maalesef 40 yıl hatır yavaş yavaş ortadan kaybolmaya başladı diyebiliriz.”
“Yarın bollaştığı zaman fiyat inecek”
Eskişehir’de başka bir baharatçı dükkânı işleten Burhan Öngül, fiyatları artmasına rağmen vatandaşın kahveden vazgeçmediğini söyledi. Fiyat artışlarından kendilerinin de memnun olmadığını belirten Öngül, “Benzine zam geliyor, insanlar arabaya binmekten vazgeçiyor mu? Hayır. Bu bir zevktir. Dünyada petrolden sonra en büyük ticaret kahve ticaretidir. Fiyatı ne olursa olsun insanlar bu kahveyi içmek zorunda. Çünkü onun bir özel zevki o. Yarın bollaştığı zaman fiyat inecek. Fiyat artışından biz de memnun değiliz. Ben isterim ki, 50 lira olsun, insanlar günde 3-4 fincan kahve içsin. Vatandaşlar 250 gram alacağına 100 gram almaya başladı. Aynı Eskişehirspor gibi bu sevdadan vazgeçmiyorlar. Bu sevda bitmez” dedi.