Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar eylülde tarımsal ürünlerin üretici ve market fiyatlarındaki değişimine ilişkin basın toplantısı düzenledi.
Et, yağlı tohumlar, mısır, çeltik, pamuk gibi bazı ürünlerde üretimin ihtiyacın altında kaldığına işaret eden Bayraktar, quot;Tarımda bir üretim patlaması yapmamız, açık verdiğimiz ürünlerde daha fazla üretmenin yollarını bulmamız gerekiyor.quot; ifadesini kullandı.
Bayraktar, halkın yeterli hayvansal proteine ulaşması için et üretiminin artması gerektiğinin altını çizerek, "Hayvancılık desteklerinin artarak devam etmesi çok önemlidir. 2010 yılından bu yana kasaplık, besilik, damızlık canlı hayvan ve et ithalatına 5 milyar dolara yakın bir döviz harcanması yapılmasını ve buna devam edilmesini doğru bulmuyoruz. En kısa zamanda ithalata son verecek politikaların oluşturulması ve uygulanması gerekiyor" diye konuştu.
Üretici ve market fiyat farkı en çok kuru kayısıda
Eylülde, markette 33 ürünün 16'sında fiyat artışı, 13'ünde fiyat azalışı, üreticide ise 29 ürünün 14'ünde fiyat artışı, 9'unda ise fiyat düşüşü olduğunu dile getiren Bayraktar, "Eylül ayında markette fiyat düşüşü yüzde 16,14 ile en fazla limonda görüldü. Bunu yüzde 12,47 ile yeşil soğan, yüzde 11,14 ile kuru fasulye takip etti. Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 47,61 ile sivri biberde olurken, bu ürünü yüzde 14,71 ile salatalık, yüzde 11,60 ile kuru incir izledi" şeklinde konuştu.
Bayraktar, üretici fiyatlarında da yeşil soğan yüzde 28,85 düşüşle fiyatı en fazla düşen ürün olurken, en fazla fiyat artışının yüzde 59,7 ile elmada görüldüğünü belirtti.
Bayraktar, bugün üreticide 8 lira olan kuru kayısının markette 32,3 liraya, 66 kuruş olan domatesin 2,6 liraya, 1,16 lira olan sivri biberin 4,28 liraya satıldığına işaret etti.
Eylülde kuzu eti üretici fiyatının yüzde 3,75 düşüşle 33,6 liraya indiğini ifade eden Bayraktar, quot;Markette yüzde 2,98 artışla 53,7 liraya çıkmasının bir açıklaması olamaz.quot; dedi.
"Kadın çiftçilere pozitif ayrımcılık yapılması gerekiyor"
Basın mensuplarının sorularını da yanıtlayan Bayraktar, genç çiftçilere 30 bin liralık destek projesinin çok önemli olduğunu, ancak şu ana kadar amacına ulaştığını düşünmediğini belirtti.
Bayraktar, sektörde 2 milyon 400 bine yakın kadın çiftçi olduğunu vurguladı.
Sütte sanayici üreticiyi korumalı
Bayraktar, kuzu ve koyun etinde üretim açığı olduğunu ve bunun da fiyatlara yansıdığını belirterek, kırmızı et fiyatlarını indirmek için yem girdileri gibi üretici maliyetlerinin düşürülmesi, hastalıklarla mücadele edilmesi ve tesis şartlarının iyileşmesi gerektiğini ifade etti. Bayraktar, "Süt hayvancılığında gelişme durduysa, ette ithalatçı olmanız kaçınılmaz. Materyal oradan geliyor. 'Ana varsa dana vardır' dediğimiz budur" diye konuştu.
Bayraktar, süt fiyatlarının üreticiyi kurtaracak seviyede olmadığına işaret ederek, "Süt fiyatları 1,14 lira, olması gerekense 1,56 lira. Sanayiciye de görev düşüyor. Perakende fiyatları artmaya devam ediyor ama benim fiyatım artmıyor. Sanayici üreticiyi koruyup kollamalı. Onlar her türlü fiyatı koyarken, ben kaybediyorum" değerlendirmesinde bulundu.
Yaş meyve ve sebzedeki ambalaj zorunluluğunu desteklediklerini dile getiren Bayraktar, soğuk hava depolarının kapasitesinin artırılmasını ve nakliyedeki bazı problemlerin çözülmesi gerektiğini söyledi. Üretici birliklerinin piyasaya girmesini istediklerini anlatan Bayraktar, bu birliklerin, idari ve mali yönden güçlenerek, üreticinin hassas zamanında malını alması gerektiğini kaydetti.
Bayraktar, torba yasa tasarısında yer alan kıyılmış tütün satışına ilişkin düzenleme sonrası Adıyaman'daki üreticinin tepki gösterdiğini belirterek, quot;Şimdi zannediyorum büyük bir ihtimalle hükümet onunla ilgili düzenlemeyi değiştirecek. Doğrusu da bu.quot; dedi.
"TÜİK'in rakamı bizi bağlamaz"
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) Tüketici Fiyat Endeksi'ne göre eylül ayında zam şampiyonu olan yeşil soğanın, TZOB araştırmasında fiyatı en çok düşen ürünler arasında yer almasına yönelik soru üzerine ise Bayraktar şu değerlendirmede bulundu:
"Zaman zaman TÜİK'i uyardığımız oluyor. Üretim rakamlarıyla ilgili bir kaç kez uyardık. Bunların revize edilmesini istedik. 'Bize gelen rakamlar sizin verdiğiniz rakamları teyid etmiyor' dedik. Biz bu rakamları alandan, üreticiden ve 800'e yakın odadan alıyoruz. Rakamlarımız hep doğru çıkıyor. TÜİK'in böyle bir rakam vermesi bizi bağlamaz. Biz rakamı veriyoruz, onlar oranı açıklıyor."