Konut veya işyeri projelerinin gayrimenkul sertifikalarıyla finansmanı başlıyor. TOKİ öncülüğünde ilk gayrimenkul sertifikası bugün görücüye çıkıyor. Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli'nin de katılımıyla yapılacak toplantıda İstanbul Başakşehir'de nisanda inşaatına başlanacak Park Mavera 3 projesi tanıtılacak. Sabah'ta yer alan habere göre projenin yüzde 30'u gayrimenkul sertifikası yoluyla satılacak.
Sistemin nasıl işleyeceği ve sertifika yatırımcılarının nasıl korunacağına yönelik detaylar dün Resmi gazete'de yayımlanan tebliğle belirlendi. Buna göre, inşaat tamamlanma raporları yapı denetim kuruluşlarınca hazırlanacak. Sertifika ihracından toplanan fonlar, yapı denetim kuruluşları tarafından hazırlanan inşaat ilerleme raporları dikkate alınarak inşaatın tamamlanma yüzdesi çerçevesinde müteahhide verilecek. Böylece projenin yarım kalma ihtimali önlenecek.
Yüzde 10'u verilecek
İlk etapta ihraçtan elde edilen fonun yüzde 10'luk kısmı ihraççıya verilecek. Yüzde 80'lik kısmı ise inşaat ilerleme raporlarında belirlenen oranlar ölçüsünde inşaat şirketine aktarılacak. Kalan yüzde 10'luk kısmı ise vade sonunda ihraççıya ödenecek. Vadenin sonunda konut yerine sertifikasını nakde dönüştürmek isteyenlere, ihraççı tarafından vade tarihinden önceki üç aylık borsa fiyatlarının ortalaması üzerinden geri alma sistemi getirildi. Borsa fiyatının bulunmaması ya da fiyatın sağlıklı olmadığı yönünde SPK veya Borsa'nın tespitiyle geri ödemenin gayrimenkulün piyasa fiyatından yapılması düzenlendi.
Sertifika sahipleri de toplanacak
Yeni düzenlemeyle sertifika sahipleri de projenin geleceğiyle ilgili karar verici konumda olacak. Gayrimenkul sertifikalarını elinde bulunduran yatırımcılar Türk Ticaret Kanunu'ndaki genel kurul toplantılarına benzer şekilde "gayrimenkul sertifikası sahipleri toplantısı" yapabilecekler. Bu yolla yatırımcılara yatırımın devamına karar vermeleri ya da projeyi satarak ihraççıya henüz ödenmeyen paralarla birlikte satıştan elde edilen paraların sertifika sahiplerine ödenmesi yönünde karar alma imkânı getirildi.
Kentsel dönüşüm için İller Bankası da sistemde
Kentsel dönüşüm projelerinin gayrimenkul sertifikasıyla finansmanında, TOKİ'nin yanı sıra İller Bankası da sisteme dâhil edildi. TOKİ ve İller Bankası'nın taraf olduğu ihraçlarda, ihraççı özel bir şirket olsa dahi, buradan sağlanan fonun tamamı TOKİ ve İller Bankası'na aktarılacak. Dolayısıyla kentsel dönüşüm projeleri devlet kurumlarının denetimiyle gerçekleştirilecek.