Albayrak Medya’nın İstanbul Finans Merkezi’nde gerçekleştirdiği Yatırım ve Finansta Türkiye Yüzyılı Zirvesi, Türkiye’nin ticaret rotasını belirleyen karar vericilerle iş dünyasının önde gelen aktörlerini aynı platformda buluşturdu.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, zirve kapsamında Yeni Şafak Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hüseyin Likoğlu, TVNET Genel Müdür Yardımcısı Serhat İbrahimoğlu ve TVNET Ekonomi Şefi ve Z Raporu Yayın Müdürü Semra Karabaş'ın sorularını yönelttiği özel oturumda konuştu.
Your browser doesn't support HTML5 video.
Cevdet Yılmaz'ın açıklamaları şu şekilde;
İstanbul finans merkezi deyince bizim aklımıza bu lokasyon değil daha geniş bir vizyon geliyor.
İyi ki zamanında yapılmış buralar. Şimdi yapılmaya kalkılsa daha büyük maliyetleri olurdu. Malum tüm dünyada maliyetlet yükseldi. Burası iyi maliyetle tamamlandı. Şimdi önemli markalarımıza ev sahipliği yapıyor. Kanunlarla farklı özelliklerde tanındı, teşvikler kolaylıklar sağlandı. Giderek daha canlı bir hale dönüşüyor.
Bizim asıl vizyonumuz bu binaların ötesinde yeni bir finansal mimari.
Semra Karabaş:
Cevdet Yılmaz: Pandemi döneminde reel sektörü diri tuttuk. Dünyanın 2 katı daha hızlı büyüdük son 5 yılda. Bir çok boyutuyla dünya zor bir 5 yıl yaşadı. Bu zorluklar içerisinde dahi Türkiye kapasitesini genişleten ender ülkelerden biri oldu. Temel önceliğimiz fiannsal istikarar ve enflasyonun düşrüülmesi. Bu konuda da başarılı bir programı adım adım hayata geçiriyoruz. Bütüncül bir program bu.
Şunun unutmamamak lazım bir deprem yaşadık. Son 3 yılda 90 milyar dolar ekstra bir harcaması oldu kamunun.
Türkiye maliye politikalarıyla bu sürece destek oluyor. Esnek olduğumuz bütün kalemlerde tasarruf anlayışıyla gidiyoruz. Olabildiğince tasarruflara riayet ediyoruz. Enflasyonla mücadeleye destek oluyoruz destek olmaya devam ediyoruz.
"2026 yılı ciddi bir kırılma yılı olacak"
Yapısal dönüşümlerde de enerji alanında önemli adımlar attık. Tarımdaki bütün destekleme sistemimizi destekleyen kararlar aldık. 2026 yılı ciddi bir kırılma yılı olacak. Dönüşüm yılı olacak inşallah. Daha güçlü bir desteği programda görmüş olacak. Enflasyonun aşağıya doğru indiğini görüyoruz. Son geldiğimiz nokta yüzde 31 seviyelerinde.
Tarımda yüzde 13'e yakın daralma yaşadık. Don vs olmasaydı 20'li rakamları görebilirdik. Enflasyondaki bu gerileme ile birlikte genel olarak finansal koşulların iyileşeceği bir dönemdeyiz. Merkez Bankası'nın faiz indirim döngüsüne girdiği dönemdeyiz. 2026 çok daha olumlu koşulların olduğu bir yıl olacak.
Bunun ötesinde önem verdiğimiz alanlarda selektif enstürmanlar uyguluyoruz. İhracatımız da artmaya devam ediyor. Esnaf kredinin yüzde 50'sini biz hükümet olarak biz finanse ediyoruz. Çiftçimizi kredi faizini yüzde 70'ini biz finanse ediyoruz. Nitelikli büyüme için finansal koşulları dönüştürmeye devam edeceğiz.
Hüseyin Likoğlu:
Cevdet Yılmaz: Niyetimiz bu artışları yeniden değerleme oranının altında tutmak. Ayrıca enflasyonla mücadlee arz yönlü politikaları çok önemli görüyoruz. İki konu çok ön plana çıkıyor. Sosyal konur ve gıda. Çünkü dar gelirli vatandaşlarımızın harcamasındaki en ağırlık iki kalem bunlar.
Dolayısıyla bir taraftan sayın Cumhurbaşklanımız ilan etti. 500 bin sosyal konut. 100 bini İstanbul'a ayrıldı. Çok da güzel bir rağbet gördü. Milyonlarca insan başvuru yaptı.
Gıdada bu sene şansız bir olumsuz etki yaşadık. Gelecek yıl bunu aşmamız halinde enflasyona çok önemli katkısı olacak. Gıdada kayıp kaçak çok önemli üretildiği yer ile tüketildiği yer arasında yolda telef olan bir çok ürüno luyor bu da fiyatlara yansıyor. Birçok tedbirler gıda konusunu ele alıyoruz.
"Emeğin payı tarihi seviyede"
Emeğin milli gelirdeki payı 2022 yılında bu oranda oldukça düşük seviyelere gelmişti. Yüzde 22'ler gibi. Bugün geldiğimiz noktada 3 çeyrek milli gelir içide emeğin payına baktığımız zaman tarihi yüksek seviyelerde. Ciddi bir toparlanma söz konusu.
Bu yıl emek yoğun sektöründe istihdamını koruyana 2 bin 500 TL destek verdik. Bu da başarılı bir program oldu. Cumhurbaşkanımız da ifade etti gelecek sene 2 bin 500 desteği 3 bin 500 liraya çıkaracağız. Sadece KOBİ'lere değil büyük şirketlere de bunu sağlayacağız.
"Asgari ücrette dengeyi korumak önemli"
Asgari ücrete gelirsek esas iki muhatap işveren ve işçi. Kamu burada hakem gibi bir konumda. Emek tarafı daha fazla ücret almak istiyor haklı olarak. İşletmeler se istihdamını sürdürmek istiyor. Orada bir denge noktası bulmak önemli. Aşırılıklar bence her zaman kötüdür. Hem çalışan tarafını hemde işletmeyi korumak gerek. İşletmeler kapanırsa çalışan kesime en büyük zararı vermiş oluruz. Bu dengeler içinde bir rakam ortaya çıkacaktır.
Muhalefe diyor ki toplumun yarısı asgari ücretli. Bu böyle değil. Kayıt dışılık diye bir şey var. Asgari ücret çok yüksek olduğu zaman kayıt dışılığa kayış oluyor. Bazı işletmeler daha fazla ücret verselerde asgari ücretten gösterip daha az prim ödüyorlar. Gerçekte asgari ücretli sayısı o kadar değil.
Bu işletmelerin vereceği bir ücret. Ağanın eli tutulmaz. İsteyen işletmesinin şartlarına göre ne kadar çok verirse bundan memnuniyet duyarız. Yeter ki işletmeler sürdürülebilir olsun.
Türkiye-ABD ilişkileri
Serhat İbrahimoğlu:
Cevdet Yılmaz: Cumhurbaşkanımızın ABD ziyareti bambaşka bir atmosfer oluşturdu. Bir önceki başkan döneminde malefe olumlu bir dönem yaşadığımızı söyleyemeyiz.
Biden seçimlere giderken demişti. Trump'la birlikte bu hava değişti. Daha önceki dönemde de Trump'ın sayın Cumhurbaşkanımızla iyi bir diyaloğu vardı.
Şimdi olumlu siyasi havanın ekonomiye etkisi olumlu olacak. 100 milyar dolar ticaret hacmine dönük adımların atılması lazım. Yaptırımların kaldırılması konusunda olumlu sinyaller görüyoruz. İşlerin daha olumluya doğru yürüdüğünü söyleyebilirim.
Gazze'de ve Suriye'de bu ilişkinin olumlu etkileri görüldü.
Türkiye'ye yabancı yatırım
Semra Karabaş:
Cevdet Yılmaz: Orta uzun vadede kesinlikle bir çelişki yok. Enflasyonu düşürmemiz büyüme için sağlam bir zemin oluşturuyor. Geçiş süreçlerin büyümenin bileşenleri var. Tüketimle de yapabilirsiniz ihracatla yatırımla da yapabilirsiniz. Tüketim üzerinden büyüme yetersiz olur. Üretim ve yatırım üzerindne daha fazla büyümemiz lazım. Buna da dengeli büyüme diyoruz.
Dışardan gelecek sermaye güven ortamı ile ilgili bir şey. Bu konuda dünyanın çok iyi bir dönemde olduğunu söylememem. Bu sene ilk 9 ayda yüzde 45,5 yatırım hacmi var.
Aslolan programınızdır. Dışsal etkiler sizi bir kaç ay geciktirir sadece. İstikametinizi değiştirmez. Bizde doğru istikamette devam ediyoruz.
Amacımız Ocak enflasyonu ile birlikte 20'li rakamları görmek. Yıl sonunda 20'li rakamların altını görmek. 2027 yıl sonunda ise tek haneli rakamlara ülkemizi kavuşturmak istiyoruz.
Hüseyin Likoğlu:
Cevdet Yılmaz: Türkiye'nin pozisyonunu çok daha net bir şekilde görüyorsunuz. İki ülke ile de konuşabilen nadir liderlerden birisi sayın Cumhurbaşkanımız. Çok doğru bir politika belirlendi bu konuda.
Bunun tahıl koridorundan esir değişimine etkileri görülüyor. Sayın Putin ile Cumhurbaşkanımız Türkmenistan'da görülme yapacak. Sayın Zelenskiy ile de görüşmeler devam ediyor. Türkiye barıştan yana diyalog içerisinde olan bir güç. Barış istemeyen çatışmalar isteyen güçler var bölgemizde. Biz barış doğrultusunda çalışmaya devam edeceğiz. Artık bitsin isteniyor. Binlerce insan hayatını kaybetti. Muazzam bir yıkım söz konusu.