Cari açık üzerinde enerji ile birlikte en etkili kalemlerden olan altın ithalatı, kota uygulamasının devreye girmesinin ardından hızla geriliyor. hayata geçen söz konusu uygulama, ağustos 2023 yılında devreye girdi.
Bu tarihten önce, Türkiyenin altın ithalatı 2022 yılında 20,4 milyar dolar iken 2023 yılında yüzde 46,9luk artışla 30 milyar doların üzerine çıkmıştı.
Kota uygulaması ise işlenmemiş altın ithalatını sınırlayarak cari işlemler dengesini olumlu etkilemeye başladı.
Buna göre, ağustos 2023'te 3,3 milyar dolarlık aylık ithalat, 2024'ün aynı ayında yüzde 61'lik azalışla 1,3 milyar dolara geldi.
Kota sayesinde son yılların en iyi seviyesi
Mevcut durumda aylık 12 ton işlenmemiş altın ithalatı kotası bulunuyor. Kotanın yüzde 25'i mücevher ihracatçılarına, yüzde 38'i kuyum işletmelerine satış için sağlanıyor. Yüzde 33'ü ise kota uygulaması kapsamına giren kuruluşlar için tahsis edilmiş durumda. Kota sayesinde 2024 yılında cari açığın son yılların en iyi seviyelere gelmesi de sağlandı.
Yüzde 55 azalmış oldu
Altın ithalatına kota uygulamasının devreye girmesiyle son bir senede Türkiye'nin altın ithalatı da yıllık bazda yüzde 55 azalmış oldu. 2023 yılı ocak-ağustos döneminde 22,6 milyar dolar işlenmemiş altın ithal eden Türkiye, 2024 yılı ocak-ağustos döneminde bu alımını 10 milyar dolara kadar düşürdü.
İyileşme sürecek
Önümüzdeki dönemde cari dengede iyileşmenin sürmesi beklenirken, altın dengesinin de bu görünüme olumlu katkı vermeye devam edeceği değerlendiriliyor. Bu çerçevede, kota uygulamasının işlenmemiş altın ithalatını sınırlayarak cari işlemler dengesine olumlu etkilerinin süreceği öngörülüyor.