Rusya’nın Ukrayna sınırındaki askeri faaliyetlerini artırması ve Batı’nın Ukrayna’ya silah sevkiyatına hız vermesiyle bölgede tansiyon giderek yükseliyor. Batı, küresel çapta yaşanan enerji krizini derinden hissederken, Rus gazına yüzde 40 oranında bağımlı Avrupa’da endişe giderek arıyor.
Ukrayna’nın işgal edilmesi halinde Avrupa’nın Moskova’ya yaptırımlar uygulayacak olması ve Rusya’nın da gaz akışında yapacağı kesintilerle yaptırımlara cevap vermesi, Avrupalı devletleri alternatif yollar aramaya itiyor. Krizin eşiğindeki Avrupa, en kötü senaryoya karşılık gözünü ABD, Norveç, Mısır, Cezayir, Azerbaycan ve Katar kaynaklarına çevirdi.
GAZIN YÜZDE 40’I RUSYA’DAN
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu yetkilileri üye ülkelerin söz konusu dönemde gaz ithalatının yüzde 40’ına tekabül eden 175 milyar metreküpünü Rusya’nın, yüzde 38-39’unu Norveç’in karşıladığını belirtiyor.
Brüksel merkezli düşünce kuruluşu Bruegel verilere göre, AB’nin 2021 yılında gaz ihtiyacının yüzde 38,2’si Rusya’dan, yüzde 21,9’u Norveç’ten, yüzde 18,4’ü sıvılaştırılmış doğal gazdan (LNG), yüzde 9,4’ü Cezayir’den sağlandı. LNG’nin AB için önemine vurgu yapan yetkililer, 2021’de toplam 80 milyar metreküplük LNG tedarikinde ABD’nin yüzde 20, Katar’ın yüzde 20, Rusya’nın yüzde 18, Nijerya’nın yüzde 17, Cezayir’in yüzde 14, Norveç’in yüzde 2 pay aldığını ifade ediyor.
MASADA BİRKAÇ SEÇENEK VAR
Veriler, AB’nin ana doğal gaz tedarikçisinin Rusya olduğunu ortaya koyuyor. Ukrayna’yı işgal etme tehdidi artan Rusya’nın gaz arzını daha da azaltması veya durdurmasına karşılık oluşabilecek krizler için alternatif arz güzergahları belirleyen AB, gözünü ABD, Norveç, Mısır, Cezayir, Azerbaycan ve Katar ile olası swap anlaşmaları için Asya ülkelerine çevirdi. Fakat yaşanabilecek kesintinin yerini tutacak bir seçenek bulunabilmiş değil.
MÜZAKERELER DEVAM EDİYOR
AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Josep Borrell Pazar günü yaptığı açıklamada, Rusya’nın gaz dağıtımını durdurması durumunda Brüksel’in ABD, Katar ve Azerbaycan ile olası gaz arzını müzakere ettiğini belirtti. Kendi bloğundan kaleme aldığı yazıda krize hazırlıklı olmaları gerektiğini vurgulayan Yüksek Temsilci, “ABD, Katar ve Azerbaycan gibi ortaklarla gaz arzı konusunda çalışmak da dahil olmak üzere tüm seçenekleri ve senaryoları değerlendiriyoruz” ifadelerini kullandı.