Hamas Hareketi yöneticilerinden Isam ed-Dalis, Birleşmiş Milletler (BM) ile Türkiye, Katar ve Mısır'ın da aralarında bulunduğu ülkelerin, İsrail ile ateşkes sağlama çalışmaları kapsamında Gazze Şeridi'ndeki krizi hafifletmek için çaba sarf ettiğini söyledi.
Gazze'de yaşanan kriz ve uluslararası toplumun bu konudaki çabalarının yanı sıra Filistinli gruplar arasındaki uzlaşı sürecini değerlendiren Dalis, "Gazze'deki sorumluluklarını yerine getirmeyen Filistin yönetiminden kaynaklanan boşluğu Türkiye, İran, Katar, Mısır ve Fas doldurmaya çalışıyor." dedi.
Dalis, Filistin yönetiminin abluka altındaki Gazze'ye karşı sorumluluğunu yerine getirmediğini ancak dünyada özgürlükten yana tavır alanların, siyasi bir amaç gütmeden gösterilerde şehit olan ve yaralananlara vefa borçlarını ödemek için bu boşluğu doldurmaya çalıştığını belirtti.
Ramallah'taki Filistin hükümeti, Büyük Dönüş Yürüyüşü gösterilerinde yaralananlar ve yurt dışındaki yaralıların tedavisi için gereken maddi desteği sağlamayı durdurduğuna işaret eden Dalis, "Ramallah yönetimi, Büyük Dönüş Yürüyüşü'nde yaralananları tedavi etmezken Türkiye, bu yaralıları kendi ülkesine kabul etti ve hastanelerinde tedavi etti. İşte bu Filistin yönetiminin açtığı boşluğu doldurmaktır." diye konuştu.
Filistin yönetiminin Gazze'de elektrik krizine çözüm bulma konusunda ihmalkar davrandığına işaret eden Dalis, Katar'ın Gazze'deki tek elektrik santralinin çalışması için gerekli yakıtın tedarik ettiğini söyledi.
Mısır'ın aracılığıyla Filistinli gruplar ve İsrail arasında 2014'te sağlanan ateşkese işaret eden Dalis, "Türkiye, Katar, Mısır, Fas ve BM'nin Gazze'deki krizin hafifletilmesindeki rollerinin 2014'teki ateşkesin sağlanması bağlamında gerçekleşiyor." ifadesini kullandı.
Dalis, Filistinli grupların, BM Ortadoğu Barış Süreci Özel Koordinatörü Nikolay Mladenov, Mısır ve Katar'la gerçekleştirdikleri görüşmelerde ateşkes karşılığında, Filistinli grupların İsrail'den taleplerinin belirlendiğini aktardı.
Bu çabaların Filistin yönetimi tarafından engellendiğini ancak elektrik santrali için Katar'ın gönderdiği yakıtın Gazze'ye girişi konusunda uluslararası toplumun Filistin yönetiminin yaptırımlarını aşmayı başardığına değinen Dalis, bunun olumlu olduğunu ancak yeterli olmadığını, Gazze'nin sorunlarının çözümü için çabaların sürmesi gerektiğini vurguladı.
Dalis, Hamas'ın İsrail'le ateşkesi sağlaması, Gazze'deki krizlerin hafifletilmesi ve ablukanın kaldırılmasını beklediğini dile getirdi.
Filistin uzlaşısının, halihazırda Devlet Başkanı Mahmud Abbas anlaşmaya tam ve olduğu gibi uymayı reddeden Fetih Hareketi'nin kararıyla devre dışı bırakıldığına dikkati çeken Dalis, Hamas'ın "siyasi ortaklık, önceki anlaşmalara uygulanması, ulusal birlik hükümeti kurulması, Filistin Kurtuluş Örgütü için yeni bir ulusal konsey kurulması, Gazze'ye uygulanan yaptırımların kaldırılması ve genel seçimlere gidilmesine" dayanan bir uzlaşıya hazır olduğunu belirtti.
Filistin'deki uzlaşı çabaları
Hamas'ın Gazze'de iktidara geldiği 2007'den bu yana Batı Şeria ve Gazze Şeridi, 2 farklı idare tarafından yönetiliyor.
Hamas ile Fetih arasındaki anlaşmazlıkların sonlandırılması için Mayıs 2011'de Mısır, Şubat 2012'de ise Katar ara buluculuğunda uzlaşı görüşmeleri yapılmasına rağmen üzerinde mutabakata varılan konular uygulanamadı.
Daha sonra iki grup 23 Nisan 2014'te "uzlaşı hükümeti kurulması, başkanlık ve meclis seçimlerinin yapılması" konularını kapsayan bir uzlaşı anlaşması metnini imzaladı.
Gazze ile Batı Şeria arasındaki bölünmüşlüğü ortadan kaldırmak için 2 Haziran 2014'te Uzlaşı Hükümeti kuruldu. Ancak iki taraf arasındaki siyasi ayrılıklar nedeniyle hükümet, İsrail ablukası altındaki Gazze'de görevlerini yerine getiremedi.
Son olarak bu bağlamda Mısır'ın başkenti Kahire'de yapılan müzakereler neticesinde 12 Ekim 2017'de Filistin'deki bölünmüşlüğü bitirmeyi amaçlayan "Uzlaşı Anlaşması" imzalandı. Ancak Fetih ile Hamas hareketleri arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle bu anlaşmanın da uygulanmasında zorluklar yaşanıyor.