Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin 2030 yılına kadar görevde kalmasının önünü açacak Anayasa değişikliği referandumu için yurt içinde oy verme işlemi başladı.
Cumhurbaşkanı Sisi de Kahire'nin doğusunda bulunan bir seçim merkezinde oyunu kullandı.
Yurt dışındaki seçmenler için oy kullanma işlemi dün başlarken, yurt içi ve yurt dışında oy verme işlemleri üç gün sürecek.
Mısır muhalefeti "hayır" oyu kullanacak
Mısır'daki farklı siyasi gruplar tarafından daha önce referanduma ilişkin yapılan açıklamada, referanduma katılıp "hayır" oyu kullanılacağı belirtilmişti.
Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) ise referandumu boykot edeceğini duyurmuştu.
Referandumda neler var
Referandumla Anayasa'da 13 madde değiştirilerek ve 9 yeni madde eklenerek mevcut Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin 2030 yılına kadar iktidarda kalmasının önü açılıyor.
Yeni eklenen önemli maddelerden biri cumhurbaşkanı yardımcılığı makamının tekrar ihdas edilmesini içeriyor. Cumhurbaşkanına bir veya daha fazla yardımcı tayin etme, yetkilerini belirleme, görevden alma ve istifalarını kabul etme yetkisi tanıyor.
Askeri müdahaleleri meşru hale getirecek yorumları
Mısır Silahlı Kuvvetleri ile ilgili 200. maddede de "Mısır Silahlı Kuvvetlerinin sahibi halkın kendisidir. Görevi ülke güvenlik ve huzurunu korumaktır." ifadelerine, "Mısır Silahlı Kuvvetleri ülkenin Anayasasını, demokrasisini, sivilliğini, halkın kazanımlarını, hak ve özgürlüklerini korur" cümlesinin eklenmesi muhalifler tarafından "askeri müdahaleleri meşru hale getireceği" şeklinde yorumlanıyor.
Yeni düzenlemeye cumhurbaşkanının görevini yerine getirmesine engel olan durumların oluşması halinde yardımcısı veya başbakanın geçici olarak vekaleten görevi sürdürebilmesi maddesi eklendi.
Eklenen maddelerde vekaleten cumhurbaşkanı görevini üstlenecek kişinin anayasada değişiklik yapması, parlamentoyu feshetmesi, hükümeti görevden alması ve gelecek seçimlerde cumhurbaşkanlığı makamı için aday olma olasılığı yasaklandı.
Değişiklikler kapsamında 25 Ocak Devrimi'nden sonra lağvedilen Senato (Şura Meclisi) tekrar ihdas ediliyor. Buna göre, üçte ikisi seçimlerle, kalan üçte biri de cumhurbaşkanının atamasıyla (180 üyeden az olamayan) bir senato oluşturulacak.
Parlamento ve Senato üyelerinin yüzde 25'inin kadınlardan oluşması şartı getirildi.
Cumhurbaşkanına verilen yetkiler arasında, aday üyelerden yargı organlarının başkanları ile başsavcı atamasını 4 yıllığına veya emekliliğe kadar tayin edebilmesi yer alıyor.
Siviller askeri mahkemelerde yargılanacak
Değişikliklerle askeri bölgelere ve silahlı kuvvetlere saldırı suçundan siviller askeri mahkemelerde yargılanacak.
Cumhurbaşkanı, Silahlı Kuvvetler Yüksek Konseyinin onay vermesinin ardından Savunma Bakanını atayabilecek.