Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın, Cemal Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan İstanbul Başkonsolosluğu’nda öldürüldüğüne ilişkin bilgiyi günlerce, babası, Kral Selman bin Abdülaziz’den sakladığı ortaya çıktı. Reuters’in Suudi Kraliyet ailesine yakın 5 kaynağa dayandırdığı haberinde, Veliaht Prens, gelişmelerin kontrolden çıkması, ABD’den ve uluslararası kamuoyundan baskının artması sonrasında, Kral Selman’dan gelişmelere müdahale etmesini istemek zorunda kaldı. Kral Selman, Kaşıkçı’ya ilişkin bilgilendirilmesinin hemen ardından, tüm kontrolü eline aldı ve ilk iş olarak 11 Ekim tarihinde, en güvendiği isim, sağ kolu Mekke Valisi Prens Halid el-Faysal’ı, Türkiye’ye gönderdi.
HIZLA SORUŞTURMA AÇILDI
Prens Halid’in Türkiye temasları sonucu, Ankara ve Riyad Kaşıkçı’nın akıbetine ilişkin ortak çalışma grubu kurdu. Yine Kral, ülke içinde bir soruşturma açılması konusunda başsavcılığa emir verdi. Prens Halid’ın Türkiye’den Riyad’a dönüşünde, Kaşıkçı hadisesine ilişkin raporunda “bu işten kurtulmamız çok zor” ifadelerini kullandığı daha sonra medyaya yansıdı.
ERDOĞAN’LA GÖRÜŞME ETKİLİ OLDU
Kraliyet ailesine yakın Suudi Arabistanlı bir işadamı, Kral Selman’ın Cemal Kaşıkçı cinayetine ilişkin tam kontrolü almasını da Prens Halid’in Türkiye’de Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüşmesi sonrasında gerçekleştiğine işaret etti. Görüşmeye paralel Kral Selman’ın müdahalesiyle Riyad merkezli açıklamalarda değişen ton ve içerik de dikkat çekti.
VELİAHT OYALADI
Saray’a yakın iki kaynağa göre 11 Ekim tarihine kadar Kral Selman, Kaşıkçı cinayetinin ulaştığı boyut hakkında bilgi sahibi değildi. Kaynaklar bu durumda, Veliaht Prens’in yakınındaki isimlerin Kral Selman’a, Kaşıkçı’ya ilişkin gelişmeler yerine, ülkeyle ilgili pozitif haberleri sunması ve yönlendirmeye çalışmasının etkili olduğunu savundu.
UYUTMAK İSTEDİ
Saray çevresine yakın başka bir kaynağa göre, Veliaht Prens gelişmeleri saklamak istemesine rağmen, cinayet haberinin tüm Arap medyasında yer alması sonucu bu hedefinde başarısız oldu. Kral Selman ancak bundan sonra devreye girebildi ve hem Veliaht Prens’e hem de diğer ilgililere, Kaşıkçı’nın akıbetine ilişkin sorular sormaya başladı.
ABD BASKISI SON DAMLA OLDU
Reuters’e konuşan bir başka kaynağa göreyse, gelişmelerin Veliaht Prens’in kontrol edemeyeceği noktaya gelmesi ve ABD’den yükselen baskı neticesinde, Muhammed bin Selman, “bir sorunun yaşandığı ve bunla yüzleşmeleri gerektiği” konusunda Kral Selman’ı bilgilendirmek zorunda kaldı.
TAHTI SARSAN ÇIĞ
Her ne kadar Muhammed bin Selman, Kral’ın en sevdiği oğlu olsa da, bir başka kaynağa göre Kral’ın geniş kapsamlı bir bakışla yalnız oğlunu değil, kraliyet ailesi ve Kral’ın geleceğini de düşünmek zorundaydı. Söz konusu kaynak gelişmelerin, tüm kraliyet ailesini etkileyecek bir çığa dönüştüğünü işaret etti.
KONTROLSÜZ GÜÇ UYARISI
Kral’ın “yapay bir balonda” yaşadığı savunan bir başka kaynak ise, danışmanlarının pek çok kez Kral Selman’a, Veliaht Prens’in kontrolsüz gücüne ilişkin uyarılarda bulunduğunu aktardı. Kral’ın çevresinin, gelişmelere daha çok müdahil olması gerektiği konusunda da kendisine baskı yaptığı belirtildi.
Görevden azledilsin
ABD’de Cumhuriyetçi Parti’nin etkili isimlerinden senatör Rand Paul’den de kaşıkçı cinayetine ilişkin önemli bir çıkış geldi. Paul, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın, görevinden azledilmesi gerektiğini söyledi. Trump yönetimine yakın Foxnews haber kanalına konuşan Senatör Paul, Cemal Kaşıkçı cinayetine yönelik Riyad’ın açıklamalarını tatmin edici olmaktan uzak ve insanların aklıyla hakaret etmek şeklinde niteledi. “15 kişinin Veliaht Prensin onayı olmadan İstanbul’a gitmiş olabileceğini düşünemeyiz” diyen Paul, emri Veliaht Prensin verdiğinden emin olduğunu da belirtti. Rand Paul, “bu nedenle onla ilişkiye devam etmemiz düşünülemez. Görevinden azledilmesi gerekli” yorumunda bulundu.
Suudiler 1 ay süre istemiş
ABD Başkanı Donald Trump, Cemal Kaşıkçı olayı konusunda dün de açıklama yaptı. Daha önce Suudi Arabistan’ın Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesine ilişkin yaptığı açıklamayı “güvenilir” bulduğunu belirten Trump, bu defaki açıklamadan tatmin olmadığını belirtti. Trump, Suudi Arabistan’ın soruşturma için bir aylık süre istediğini belirterek, “Bu çok uzun bir süre, buna gerek yok.” değerlendirmesinde bulundu. Trump,Riyad yönetiminin ülkesindeki yatırımlarını da kaybetmek istemediğini ifade etti.
İsrail planı dondurucuda
ABD Başkanı Donald Trump’ın, Cemal Kaşıkçı cinayeti sonucu itibarı ağır darbe alan Suud Veliaht Prensi Muhammed bin Selman üzerine inşa ettiği ve Filistin’i teslim almayı hedefleyen “Barış Planı”nı dondurucuya koyabilir. The Times of Israel adlı haber sitesinin yayınladığı analize göre plana diplomatik kılıf rolünü üstlenen Muhammed bin Selman’ın Kaşıkçı cinayetiyle ilişkilendirilmesi, Başkan Trump’ın Ortadoğu stratejisini gözden geçirmesine sebep olabilir. Obama döneminde ABD’nin Tel-Aviv Büyükelçisi görevini yürüten Dan Shapiro da şartların ABD için oldukça zorlaştığı değerlendirmesinde bulundu. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas geçtiğimiz yıl iki kez Trump’ın Filistin planını kabul etmesi amacıyla Veliaht Prens tarafından Riyad’a çağrılmıştı. Trump’ın sözde Filistin Barış Planı’nın koordinasyonunu damadı ve danışmadı Jared Kushner yönetiyor.