Jared Kushner’dan Miriam Adelson’a Trump'ın yanındaki Yahudi lobisi

ABD'de 5 Kasım'da yapılan başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump, kazanması için gereken 270 delege sınırını aşarak ikinci kez başkan seçildi. Trump'ı buraya taşıyan en önemli kesimlerden biri de Yahudi lobisi olarak biliniyor. Kimisi milyoner kimisinin de ciddi bağlantıları bulunuyor. Peki hep duyduğumuz ama isimlerini bilmediğimiz Yahudi lobisi kimlerden oluşuyor? Hangi görevlerde yer alıyorlar? Trump, onları hangi makamlara getirmeyi planlıyor? Çoğunun Yahudi olmalarının dışında bir ortak özellikleri bulunuyor.

Zeynep Karçığa
Kimisi milyarder kimisinin ise bağlantıları kuvvetli. İşte Trump'ı saran Yahudi lobisi

Aşırı sağcı komplo teorisyenlerinden uzun süreli siyasi danışmanlara kadar, Trump kendisini birçok sesli Yahudi destekçisiyle çevrelemiş durumda.

Stephen Miller

Stephen Miller

Trump’ın ilk döneminde en sert danışmanlardan biri olarak görev yapan şu anda Yeni Özel Kalem Müdür Yardımcısı olarak atanan Stephen Miller önceki görevinde savunduğu sert göçmenlik politikalarına odaklanması bekleniyor.

Miller, Trump’ın göçmenlik konusundaki en tartışmalı eylemlerini şekillendirmede yardımcı oldu. Bunlar arasında yedi Müslüman çoğunluklu ülkeye uygulanan seyahat yasağı ve belgesiz göçmenlerin çocuklarını ebeveynlerinden ayıran bir politika yer alıyordu.

ABD’ye 8 dolar ile geldi

Politico'nın yer aldığı makalede, Miller’ın büyük-büyükbabası Wolf-Leib Glosser’ın 1903’te Belarus’taki Antopol shtetlisinden (Yahudi köyü) kaçıp ABD’ye 8 dolar ile geldiğini ve zaman içinde ailenin nasıl fakir bir ülkeden çıkıp zengin, eğitimli bir tüccar, bilim insanı, profesyonel ve en önemlisi Amerikan vatandaşı bir aileye dönüştüğünü anlattı.

Aynı yıl, 17 Yahudi grubu, Miller’ı göçmenlik politikaları nedeniyle işten çıkarılmasını talep ederek, onu "aşırı görüşler ve ırkçı politikaları savunmakla" suçladılar.

Miller, 2016 yılındaki seçimleri kazanıp göreve gelen Trump'ın o dönem başdanışmanlığı yapmış ve sınır güvenliği konusunda oldukça katı politikaların savunucusu olmuştu.

Jared Kushner ve eşi Ivanka Trump

Jared Kushner ve Ivanka Trump

Trump’ın en büyük kızı Ivanka, Hristiyan olarak yetişmiş ancak 2009’da Yahudi işadamı Jared Kushner ile evlenmek için Ortodoks Yahudi olmuştu. Ivanka, 2024 kampanyasında babasından oldukça uzak kalmış durumda. Ivanka, Trump’ın önceki başkanlık seçimlerinde, mitinglerde ve ulusal kongrelerde öne çıkarken, bu kez o ve eşi kampanyadan "siyasi arenanın dışında" destek vererek geri çekildiler.

Kushner, New York Times’a yaptığı açıklamada, eşi adına konuşarak, Ivanka’nın Washington’dan ayrıldığında "hayatının bu bölümünü kapatmaya karar verdiğini ve bu kararı tutarlı bir şekilde sürdürdüğünü" belirtti.

'Ekipte Jared'in sahip olduğu şeye sahip olan hiç kimse yok'

Ancak, Trump’ın eski başkan yardımcısı olarak Kushner, Abraham Anlaşmaları’na dahil olmuş ve şu anda Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar hükümetleri tarafından finanse edilen milyar dolarlık bir özel sermaye fonunu yönetiyor. Bazıları, çiftin etkisinin özellikle Kushner’in Trump’ın bir sonraki başkanlık döneminde de devam edeceğini ve özellikle Orta Doğu’daki girişimleri konusunda etkili olacağını ifade ediyor.

Trump'ın ilk başkanlığı sırasında Kushner ile çalışan bir bölgesel diplomat CNN'e "Gelen ekipte Jared'in sahip olduğu şeye sahip olan hiç kimse yok ve bu da ayrı bir güvendir. Jared bunu kazandı, başlangıçta sahip değildi. Kazandı. Bunu inşa etmek zaman alır" dedi.

David Friedman ve Donald Trump

David Friedman

İflas avukatı olarak kariyerini sürdüren David Friedman, Trump’ın ilk döneminde İsrail Büyükelçisi olarak atanmıştı.

İsrail Büyükelçisi olarak, Friedman, Abraham Anlaşmaları’nın müzakerelerinde ve ABD büyükelçiliğinin Kudüs’e taşınmasında önemli bir rol oynadı. Ancak ataması tartışmalarla doluydu. Filistinliler, Amerikalı Yahudiler ve İsrailliler de dahil olmak üzere çok sayıda kişi ve savunucu grup, Friedman'ın Batı Şeria yerleşimlerini ilhak etme konusundaki katı görüşlerinin aşırılığa ve barış sürecinin bozulmasına yol açacağını savundu.

'Batı Şeria ilhakını destekliyor

CNN’e göre, Friedman Batı Şeria’daki İsrail yerleşimlerinin yasa dışı olmadığını ve İsrail’in Batı Şeria’nın bazı bölgelerini ilhakını desteklediğini ifade etti. Bu düşünce, Trump’ın ilk döneminde hayata geçirilmemiş olsa da, birçok kişi, yeni yönetimle birlikte İsrail’in bunu gerçekleştirme çabasında olacağına inanıyor. Friedman’ın bunu gerçekleştirmede yardımcı olacağı öngörülüyor.

The Jerusalem Post tarafından 2019'un en etkili 50 Yahudisi arasında gösterilen Friedman, Trump'ın Ortadoğu politikaları üzerinde nüfuzunu sürdürdü. Mike Huckabee'ye İsrail büyükelçisi görevi verilmesine rağmen yeni yönetimin İsrail politikasında öncü rol oynamaya devam etmesi bekleniyor.

Steve Witkoff

Steve Witkoff

Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi olarak seçtiği 67 yaşındaki gayrimenkul yatırımcısı Steve Witkoff, Cumhuriyetçi Ulusal Kongresi'nde yer alıyor.

Witkoff'un siyasette hiçbir deneyimi olmadığı Amerika siyasetinde konuşulan konular arasında.

Trump, Witkoff'un adaylığını duyururken "Steve, dahil olduğu her projeyi ve topluluğu daha güçlü ve daha müreffeh hale getirdi. Steve, barış için amansız bir ses olacak" ifadelerini kullandı.

Will Scharf

Will Scharf

Trump, kişisel avukatlarından biri olan Will Scharf’ı Beyaz Saray personel sekreteri olarak atadı. Trump, Scharf'i bilgi akışını yönetmek ve kıdemli personel arasında materyalin dolaşımını sağlamakla görevlendirdi.

38 yaşındaki Scharf, 6 Ocak 2021’deki ABD Kongresi baskınıyla ilgili federal suç davasında Trump’ın hukuk ekibinin önemli bir parçasıydı.

Daha önce Missouri eski Valisi Eric Greitens’ın kıdemli danışmanı olan Scharf, geçen yıl “Soros’a Karşı Yahudiler” adlı muhafazakar bir grubu kurarak, liberal milyarder ve Holokost gazisi George Soros’un "kötücül" gündemine karşı mücadele eden ve onu eleştirmenin antisemitizm olduğu görüşünü reddeden bir hareket başlattı.

Marc Rowan

Marc Rowan

Marc Rowan, Hazine Bakanı rolü için değerlendirilen iki Yahudi milyarderden biri olarak görülüyor.

Bir Wall Street tutkunu (ABD'de, New York'ta, Manhattan'ın güneyinde, ülkenin önde gelen bazı finans kuruluşlarının toplandığı sokak) olan Rowan ve eşi, Trump'ın kampanyasına 1 milyon dolarlık bağışta bulunduğu biliniyor.

Filistin'i destekleyen üniversiteye bağış yapmama kampanyası yürüttü

Rowan, Apollo Global Management adlı varlıkların yönetim şirketinin kurucu ortağı ve şu anda şirketin CEO'su olarak görev yapıyor. Forbes'a göre şu anda 6 milyar dolardan fazla bir servete sahip.

7 Ekim saldırısının ardından Rowan, Filistin'i destekleyen eski okulu olan Pennsylvania Üniversitesi'ne bağış yapanları, bağış yapmamaya çağıran bir kamu kampanyası yürüttü. Rowan, Penn Üniversitesi eski başkanı Liz Magill'i, üniversitelerdeki antisemitizm iddialarına yönelik kongre duruşmalarının ardından istifa eden ve sesli eleştirilerde bulundu.

Howard Lutnick (Ortada)

Howard Lutnick

Trump'ın Ticaret Bakanlığı için yakın zamanda seçtiği kişi olarak duyurulan Howard Lutnick, Wall Street'in bir diğer emektarı ve finans firması Cantor Fitzgerald'ın CEO'su. Trump'ın geçiş ekibinin eş başkanı olan Lutnick, başkanlık yönetimini oluşturan binlerce federal rol için potansiyel adayları bulmaktan sorumlu.

Philadelphia Inquirer'a göre Trump, Lutnick'in Hamptons'daki evinde düzenlenen bir bağış toplama etkinliğine katıldıktan sonra Ağustos ayında geçiş ekibinin eş başkanlığını yapacağını duyurdu. Lutnick'in Trump'ın kampanyasına 10 milyon dolardan fazla bağışta bulunduğu bildirildi.

Kampanyaya katılmaya 7 Ekim'den sonra karar vermiş

Geçtiğimiz ay Philadelphia Inquirer'a Trump'ın yeniden seçilme kampanyasına daha fazla dahil olma kararının 7 Ekim'den sonra şekillendiğini söyledi.

Ancak The New York Times'a göre, George Soros'un eski para yöneticisinin son zamanlarda "Trump'ın sinirlerine dokunduğu" ve "geçiş sürecini kendi çıkarları doğrultusunda manipüle ettiği" bildiriliyor.

Miriam Adelson

Miriam Adelson

İsrailli-Amerikalı iş kadını ve doktor Miriam Adelson, Trump'ın siyasi kampanyalarına büyük bağışlarda bulundu. Trump, 2018'de kendisine 'Özgürlük Başkanlık Madalyası' verdi. Las Vegas Sands kumarhane şirketinin sahibi ve 2021'de ölen kumarhane kralı Sheldon Adelson'ın eşi olarak dünyanın en zengin İsraillisi olduğuna inanılıyor.

Tel Aviv'de doğan Adelson, İsrail'in sadık bir destekçisi. 2019'da eski başkanın Yahudi Devleti'ne devam eden desteği için İncil'de bir "Trump Kitabı" olması gerektiğini söyledi.

Zamanının çoğunu İsrail'de geçiriyor

Adelson, 2021'de "İsrailliler, Amerikalılar ve gururlu Yahudiler olarak ona minnettarız" ifadelerini kullandı.

Adelson'ın zamanının çoğunu İsrail'de geçirdiği ve kocasının kurduğu ülkenin en büyük basılı gazetesi Israel Hayom'un yayıncısı olduğu biliniyor.

Boris Epshteyn

Boris Epshteyn

Trump’ın uzun süreli danışmanı, siyasi stratejist ve avukat Boris Epshteyn, başkanlık seçimlerini kazanan Trump’ın bir sonraki dönemde de iç çemberinde yer alacağı tahmin ediliyor.

Yahudi topluluğuna yönelik çalışmalarını yönetti

Trump’ın 2020 kampanyasında stratejik danışman olarak görev yapan Epshteyn, Moskova doğumlu olup 11 yaşında Amerika’ya göç etti. Kendi Yahudi kimliğini vurgulayarak, Jewish Voices for Trump Danışma Kurulu’nu eş başkanlık etti ve kampanyanın Yahudi topluluğuna yönelik çalışmalarını yönetti.

2008’de John McCain’in başkanlık kampanyasında iletişim danışmanı olarak çalışan Epshteyn, bu yılın Nisan ayında, Arizona’daki seçim müdahalesi planına karıştığı iddiasıyla suçlandı.

The New York Times, Epshteyn, Trump’ın gelecek yönetimi için Rusya-Ukrayna çatışmasıyla ilgili özel elçi olmak üzere başvuruda bulunduğunu, ancak dış politika konusunda hiçbir deneyimi bulunmadığını yazdı. Bu teklif, Epshteyn’in Elon Musk ile çatışmaya girdiği bir döneme denk geliyor. Musk, Epshteyn’in Trump’ın Kabinesi için önerdiği adayları sorgulamıştı.

Elizabeth Pipko

Elizabeth Pipko

Cumhuriyetçi Parti'nin sözcüsü, aktivist ve eski model Elizabeth Pipko, Trump'ın en güçlü genç savunucularından biri olarak görülüyor. 2016 seçim kampanyasında bir çalışan olarak başladığı kariyerini, son bir yıl içinde sağcı haber kanallarında düzenli olarak İsrail yanlısı bir yorumcu olarak devam ettiriyor.

Rusya kökenli göçmen bir ailede doğan Pipko, 29 yaşında New York City'de büyüdü ve bir Yahudi okuluna gitti. 2019 yılında, Trump'ın 2020 seçim kampanyasında sosyal medya stratejisi direktörü olan Darren Centinello ile evlendi. Düğünleri, Trump'ın Mar-a-Lago tatil köyünde gerçekleşti.

2019'da Pipko, gençlerin Demokrat Parti'den ayrılmalarını teşvik eden Yahudi pro-Trump Exodus Hareketi'nin sözcüsüydü. 2023'te, Holokost'u gençlere öğretmek amacıyla "Lest People Forget Project" adlı sanal bir Holokost müzesi kurdu.

Son zamanlarda Pipko, ABD'deki üniversitelerdeki antisemitizme karşı sesini yükselten isimlerin başında geliyor.

Laura Loomer

Laura Loomer

Aşırı sağcı siyasi aktivist ve komplo teorisyeni Laura Loomer, Trump 2020'de Florida'daki ABD Temsilciler Meclisi kampanyasını destekledi.

Kendisini "gururlu bir İslamofobik" olarak tanımladı

Kamala Harris'in siyahi olmadığını ve 11 Eylül'ün "içeriden bir iş" olduğu iddiaları da dahil olmak üzere çok sayıda komplo teorisi sunan Laura Loomer, Facebook ve Instagram hesaplarının yasaklanmasına yol açtı. Loomer, kendisini "gururlu bir İslamofobik" olarak tanımlaması dikkatlerden kaçmadı.

'Trump için çalışan herkes onun bir yük olduğunu düşünüyor'

Önyargılı yorumlar yaptığı için kınanan aşırı sağcı siyasetçi ve Trump destekçisi Marjorie Taylor Greene bile Loomer'ı Harris hakkında "korkunç ve aşırı ırkçı yorumlar" yaptığı için eleştirdi.

Bir Trump yardımcısı, NBC News'e verdiği bir röportajda Loomer için "Trump için çalışan herkes onun bir yük olduğunu düşünüyor" açıklamasında bulundu.