Başkan Tayyip Erdoğan dün Ankara'da Irak Başbakanı Haydar el-İbadi'yi ağırladı. İkili, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde gerçekleşen baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Erdoğan, İbadi'yle siyasi, askeri, ekonomik, ticari, kültürel pek çok konuyu ele alma fırsatı bulduklarını anlattı. İkili ilişkileri daha da derinleştirmek, başta güvenlik ve ekonomi olmak üzere kritik alanlarda işbirliğini geliştirmek üzere kurulacak yeni hükümetle çalışmaya hazır olduklarını bildiren Erdoğan, Irak hükümetinin önce DEAŞ belasına, ardından gayrimeşru referanduma karşı başarılı bir imtihan verdiğine işaret etti.
IRAK'IN SIKINTISI BİZİM SIKINTIMIZ
Irak halkının acil ihtiyaç ve taleplerinin karşılanmasına yönelik adımların atılmasının önem arz ettiğini belirten Erdoğan, bu konuda Türkiye'nin her türlü desteği sağlamaya hazır olduğuna dikkati çekti. Erdoğan, Türkiye'nin en zor zamanlarında dil, din, mezhep ayrımı gözetmeksizin Irak halkının yanında olduğunu hatırlatarak şunları söyledi:
"Irak'ın sıkıntısı bizim de sıkıntımızdır. Ülkenin yeniden imarı konusunda da üzerimize düşeni yapmaya hazırız. Sayın İbadi ile ülkelerimiz arasında ikinci sınır kapısının önemine değindik. Açılacak sınır kapısı hem Irak'ın hem de ülkemizin faydasına olacaktır. İnşallah bu konuda gereken adımları atacağımıza inanıyorum. Ayrıca gerek Musul gerekse Basra'da başkonsolosluklarımızı da yeniden faaliyete geçirme konusunu kendileriyle görüştük."
TERÖRLE MÜCADELEYİ KONUŞTUK
Terörle mücadeleyi de ele aldıklarını vurgulayan Erdoğan, başta DEAŞ olmak üzere tüm terör örgütleriyle mücadelede Irak ile dayanışma içinde olmayı sürdüreceklerini belirterek, Türkiye'nin, PKK terör örgütüyle mücadelede Irak tarafından beklentilerini aktardığını söyledi. Erdoğan, PKK'nın Irak'tan tamamen temizlenmesi istikametinde çabaları artırma hususunda görüş birliğine varıldığını, ayrıca Türkmenlerin meselelerini de İbadi'ye ifade ettiğini aktardı.
HER DÜZEYDE TEMASLAR SÜRECEK
Erdoğan, görüşmede ikili ekonomik ilişkilerin de çıkan konu başlıklarından olduğunu bildirerek, "Türkiye ile Irak'ın kaderleri aynıdır. Irak'ın güvenlik, refah ve istikrarı, Türkiye'nin güvenlik, refah ve istikrarıdır. Bu anlayışla dost ve kardeş ülke Irak ile ilişkilerimizin daha da güçlendirilmesi için temaslarımızı her konuda, her düzeyde sürdüreceğiz" dedi. En önemli sorunlardan bir tanesinin de özellikle Irak'taki su ve enerji sorunu olduğunu anlatan Erdoğan, bu konuyu detaylandırdıklarını, ilgili bakanları bu noktada görevlendirdiklerini söyledi.
- Hem ticaret kapısı hem de boru hattı
- Irak Başbakanı Haydar el-İbadi ise Türkiye-Irak sınırının güvenliğinin sağlanmasına ilişkin, "Sınır güvenliği konusunda hemfikiriz. Hiçbir zaman Irak topraklarının Türkiye'ye karşı ve herhangi bir komşumuza karşı mekan olmasını istemeyiz. Hiçbir örgütün Irak topraklarında yuvalanmasını istemeyiz ve buna karşıyız" dedi. İbadi, Irak Ulusal Güvenlik Konseyi'nin yaptığı toplantılarda özellikle Türkiye sınırının kontrol altına alınması konusunun üzerinde durduklarını kaydederek, "Bir kez daha söylüyorum buna müsamaha etmeyeceğiz. Sınırın güvenliği konusunda Türkiye ile birlikteyiz. Türkiye'ye saldırıların önlenmesi konusunda Türkiye ile birlikteyiz" dedi. ABD yaptırımlarına ilişkin olarak, “Türk parası meselesinde Türkiye ile birlikteyiz. Şu anda yaşamış olduğu parasal sorunlarla ilgili alacağı her türlü tedbir konusunda Türkiye’yi destekliyoruz” diyen ve enerji konusunda görüşmelerin sürdüğünü dile getiren İbadi, “Kerkük’ten Fişhabur bölgesine, Irak Ovaköy petrol boru hattının açılması söz konusu. Fişhabur Irak tarafında, Ovaköy Türkiye tarafında ikinci bir gümrük kapısının açılması çok önemli. Bu konuda teknik heyetler görüşmelerini sürdürüyorlar” diye konuştu.
Kapı için ortak çalışma başlıyor
Türkiye'nin Bağdat Büyükelçisi Fatih Yıldız, Irak ile Türkiye arasında açılması planlanan Ovaköy Sınır Kapısı'na ilişkin iki ülke arasında gelinen aşamayı değerlendirdi.
10. Büyükelçiler Konferansı için Ankara'da bulunan Yıldız, Türkiye-Irak arasında yeni bir sınır kapısı açılmasının önemli konular arasında yer aldığının altını çizdi. Açılması planlanan Ovaköy Sınır Kapısı'nın karşısındaki Fişabur'un kontrolünün halen Bağdat merkezi yönetiminde değil, IKBY'de olduğunu belirten Yıldız, burada merkezi yönetimin hakimiyetinin kurulmasını desteklediklerini dile getirdi.
TEK KAPIDAN YÜRÜYEMEZ
Yıldız, "İkinci kapı IKBY'de yapılan referandumun yeniden gündemimize getirdiği bir konu. Aslında bu çok uzun yıllardan beri gündemde olan bir konu. IKBY'deki referandum herkese hatırlattı ki Irak ile Türkiye arasındaki ticaret tek kapı üzerinden yürümez. Hem ticaret açısından hem de siyaseten sağlıklı değil" dedi. Habur'daki sınır kapısının yıllar önce Dohuk ve Zaho gibi yerlerde ekonomik canlanma sağladığını hatırlatan Yıldız, Ovaköy kapısının da aynı etkiyi Musul için getireceğine inandıklarını kaydetti.
GÖRÜŞME BİR İKİ HAFTAYA
Yıldız, "Şu anda geldiğimiz nokta itibarıyla önümüzdeki bir iki hafta içinde heyetler masa başında bir araya gelecek. Ardından saha ziyaretinde bulunacağız. Böylece ilk defa başlamış olacağız" dedi. Yıldız, IKBY ile ilişkiler konusuna da değinerek şöyle konuştu:
"IKBY, birleşik, bütün Irak'ın parçası olarak hareket ettiği noktada karşısında iş birliğine yakın bir Türkiye bulabilecek."
