Son dönemlerde sanayi üretiminde yerlileştirme sıklıkla dile getirilmekte. Sanayi üretiminde yerlileştirme özellikle de ekonomi büyürken artan dış açığın “ekonomik büyümede zorunlu fedakârlık olmaması” açısından çok önemli.
Üretimin yerlileştirmesi ithal ikamesi değildir. Yerlileştirme ile Türkiye daha önce ithal ettiği ürünleri üretmeye başlarken yerli olarak ürettiği malların da ihracatını yapacak.
İhracat içindeki yüzde 93.7’lik payı ile ekonomik büyümenin en önemli belirleyicilerinden olan imalat sanayinin yerlileşmesi hem GSYH ‘de artışa hem de Türkiye’nin orta gelir grubundan yüksek gelirli ekonomiler grubuna geçmesi için önemli bir fırsat olacaktır.
Türkiye son yıllarda orta düşük gelir teknoloji grubundan orta yüksek teknoloji grubuna geçti. Dolayısıyla bu aşamada yüksek teknoloji üreten ülkeler grubuna geçmesi için yerlileştirme önemli bir adım olacak.
Öte yandan Türkiye teknolojide orta yüksek teknoloji grubuna ait iken, kişi başı gelirde de orta gelirli ekonomiler grubunda yer almakta. Bu nedenle, yeni dönemde yerlileştirme ve resmi olarak adlandırılmayan Sanayi 4.0 ya da Dijital Atılım Dönemi Türkiye’nin yüksek teknoloji grubuna geçişini ya da yüzde 4 seviyesinde olan yüksek teknolojik ürünlerin ihracat içindeki payının artırılması için tek çıkar yol olacaktır.
Türkiye’nin sahip olduğu üretim kapasitesini kullanması, yıllarca ticarette dışarıya olan bağımlılığını azaltması ve en önemlisi de ekonomiye yönelik dışarda oluşturulan manipülasyonların etkisiz hale getirilmesi için yerlileştirme hayati derecede önemli.
Sanayide teknolojik dönüşüm ve planlanan bu sürecin başarılı olması için Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı önemli çalışmalar gerçekleştiriyor.
Aslında, çok önemli mikro analizler yapılıyor.
İmalat sanayi ihracat içerisinde yüzde 93.7 gibi bir paya sahip olması nedeniyle, ekonomik büyümenin temel itici gücü. Dolayısıyla, önümüzdeki 10 yıllık dönemde sanayi katma değerini iki katına çıkartacak belli sektörler, öncellikli sektörler haline getirilerek ve bu sektörlerde üretilecek mallar kalem kalem belirlenmiş.
Bu kalemler incelendiğinde bir yandan bu kalemlerin Türkiye’nin yıllarca kaynak ayırdığı ve ithalatını sürekli artırdığı görülürken diğer yandan bu kalemlerin bir kısmının Türkiye’de üretildiği ama farklı sebeplerden dolayı üreticilerin bu malları yeterli miktarda üretemedikleri dikkat çekmektedir.
Peki bu sektörler hangileri? Bu sektörler; kimya ve ilaç sanayi, gıda sanayi, yarı iletken elektronik ürünler, makine ve teçhizat ve motorlu karar taşıtları.
Tabi bu sektörler belirlenirken, ekonomideki büyüme potansiyellerine, ülke katma değerine ve istihdama katkısına, ithalatın azaltılmasına ve ihracatın artırılmasına ve üretilecek malların küresel talebinin ne kadar olduğu en önemli kriter olarak alınıyor.
Ayrıca bu sektörler seçilirken geçmişte başarılı ülke deneyimleri yanında ekonomisinde doğal kaynak ağırlığı az olan, bizim gibi orta gelir bölgesinde olup ve bölgeyi aşan ve yüksek gelirli ekonomiler içerisine giren ve şu anda kişi başı geliri Türkiye’ye yakın yani Türkiye ile kişi başı geliri karşılaştırtabilir olan ülkeler baz alınıyor.
Süper teşvikler bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanıyor. Süper teşvikler olması gereken şekilde yani proje bazlı olarak öne çıkıyor. Bu teşvikler Türkiye’de hem dışa bağımlılığı azaltacak hem de cari açığın azaltılmasına katkı yapacak şekilde dizayn edildi.
Türkiye’nin en çok dış açık verdiği sektörler olan sektörlere verilecek bu teşviklerle son dönemde gündemde olan yerlileştirmede de daha hızlı yol alınacaktır.
