Özellikle mobil cihazlara yönelik giderek artan taleple doğru orantılı olarak son dönemde kullanımı iyiden iyiye yaygınlaşmaya başlayan
konusuna bir açıklık getirmekte fayda olacağını düşündüğümüzden konuya yönelik bir haber hazırlamanın isabetli olacağı kanısına vardık.
Her şeyden önce ilk olarak sıvı metalin ne olmadığını söyleyelim ki pek çoğumuzun kafasında oluşan hayal gücünün şekillendirdiği görüntüden mütevellit fantazik yanılgıdan kurtulalım.
Dahası
firması tarafından pazarlanan bu alaşım 2003 yılından beri de ticari ürünlerde kullanılıyor. Tabii her yeni teknolojide olduğu gibi kendisine ilk olarak askeri ürünlerde ve akabinde de tıp ürünlerinde yer bulduğu için son kullanıcının durumdan haberdar olması epey bir vakit aldı.
Her ne kadar ismi 'halk arasında' pek duyulmuş olmasa da küresel çaptaki en önemli beyinlerimizden birisi olan
'in Boğaziçi Üniversitesi mezuniyetinin ertesinde
doktorası esnasında bulduğu sıvı metal, ilk olarak zirkonyum (zr), berilyum (be), titanyum (ti), bakır (cu), ve nikel (ni) elementlerinin belirli oranlarda karışımı ile elde edilirken, ilerleyen aşamalarda bu karışıma alüminyum (al) ve niobyum (nb) elementleri de eklenerek -ve bileşime göre bazıları da çıkarılarak- daha geniş bir kullanım sahasına yayıldı.
Keza alaşım olması hasebiyle üzerinde halen çalışmaların sürdürüldüğün de altını çizelim. Yani farklı elementlerin eklenmesi, mevcut elementlerin kullanım yüzdelerinin düşürülüp, arttırılması vb. gibi değişiklikler doğrultusunda kendisine hem yeni kullanım alanları açacak hem de mevcut ürünlerde iyileştirmelerin yapılması sağlanabilecek.
Anlaşılabilirliğe sekte vurmamak için çok da teknik detaya girmek istemiyoruz ama bir nebze de olsa bahsetmeden geçmemek gerek:
İsminin çağrıştırdığının aksine oda sıcaklığında sıvı değil katı formda bulunan alaşımın en temel özelliklerine baktığımızda karşımıza son derece
seviyesi,
gücü,
oluşu, yüksek sıcaklık değerlerinde
, yine elastikliğinin getirisi olarak
gibi özelliklerini sayabiliriz. Keza yine depoladığı enerjiyi
geri vermesi sebebiyle örneğin
olduğunun da altını çizelim. İlk görüşte tipik bir metale benzese de yapısal itibarı ile paslanmaz çeliğe kayan alaşımın rengi ise gümüş grisi. Tabii farklı elementler kullanıldığı için renginde de biraz daha açığa yahut koyuya doğru ufak sapmalar olabiliyor. Keza nihai üründe firmalar kendi istekleri doğrultusunda parlak yüzey, fırçalı metal vb. gibi kozmetik değişiklikler yapabiliyorlar.
Gerek bilim olsun gerekse de teknoloji olsun bu tür alanlarda ürünler, bileşenler ya da bu örnekte olduğu gibi alaşımlar arasında sıklıkla karşılaştırmalar yapıldığını ve bir 'galip' belirlenmeye çalışıldığını görürüz. Bu aslında sadece son kullanıcının kafasında daha kolay imgelemler oluşturabilmek için başvurulan bir yol. Yoksa hiçbir bilim adamı da oturup 'x>y' türü bir ayrıma gitmez. Çünkü
.
İşte sıvı metal de bu bağlamda metalden yahut plastikten veya camdan daha iyi/kötü değil. Her materyalin kendisine has avantajı veya handikapı var. Örneğin plastik yeterince güçlü olmasa da hem farklı şekiller verilebilmesine en müsait olan hem de tüm rakiplerinden(!) daha ucuza mal edilebilen bir malzeme iken, metaller güçlü olsalar da elastikiyet açısından zayıf kalıyorlar. Yahut cam içlerinde en estetiği olsa da kolaylıkla kırılabiliyor. İşte sıvı metal de tüm hepsini optimum bir zeminde buluşturabilse de hepsinin içerisinde en pahalı çözüm olması gibi son derece önemli bir handikaba sahip.
Evet; konu aslında çok daha uzun ve detaylı ama bu kadar bilgi muhtemelen pek çoğumuza kafi gelecektir. Özellikle Türkçe kaynak arayanlarda gerekli merakı uyandırabilirsek ne mutlu bize.
Atakan Peker ile yapılan röportajı aktararak sonlandıralım haberimizi.
