Bu hafta, Birinci Dünya Savaşı'nın en acı olaylarından olan Sarıkamış Harekatı'nın 102. yıldönümü. Felakate dönüşen harekâtta binlerce Osmanlı askeri yaşamını yitirdi. 22 Aralık 1914'te başlayan harekattaki amaç Rusları kuşatmaktı ama 9 Ocak'a kadar 18 gün süren bu savaşta Osmanlı ordusu 60 bin askerini soğuktan ya da hastalıktan kaybetti.
Rusların Azap köyü civarına geldiği haberini alan 3. Ordu birlikleri bu bilgi sonrasında gerekli hazırlıklarını tamamlayarak Ruslara karşı taarruza başladı. Taarruz devam ederken Ordu Karargahı Köprüköy'ün doğusundaki Haran köyüne vardı. Ruslarla yaşanan bu muharebede 3. Ordu birlikleri bütün kuvveti ile Horasan'ın Azap-Sanamer köyü hattından taarruza girişti.
Osmanlı Devleti'nin, doğuyu korumakla görevli 3. Ordus birlikleri, 7-17 Kasım tarihleri arasında Köprüköy ve Azap muharebelerinde yaptığı cephe saldırılarıyla Rusları geri püskürtmeyi başardı ancak bu sonuç İstanbul'da olumlu karşılansa da yeterli görülmedi. Rusları kesin yenilgiye uğratacak planlar üzerine çalışılmaya başlandı. Başkomutan Vekili Enver Paşa, geniş bir kuşatma harekâtı ile Rus birliklerini imhaya karar verdi.
Enver Paşa, 12 Aralık'ta Erzurum'a geldi. Burada plana son şekli verildi. 3. Ordu Komutanı Hasan İzzet Paşa, harekâtta başarı şansı görmediği için görevinden ayrıldı. Enver Paşa 22 Aralık'ta başlayacak kuşatma harekâtı için 19 Aralık'ta genel taarruz emrini yayınladı. Emir şu sözlerle bitiyordu: “Saadet, şan ve şeref ileride; alçaklık, sefalet ve ölüm geridedir."
Sarıkamış Harekatı, yıllardır bir çok açıdan tartışılır. Enver Paşa'nın hain ya da büyük bir kahraman olup olmadığı, harekatın gerçekçi sebeplerle ve zoraki olarak mı yoksa bir macera hevesiyle mi başladığı vb. sorular peşinden hep sonuçsuz tartışmaları getirdi. Ancak yıllardır gerek filmlerde olsun gerek romanlarda yahut tarih kitaplarında hep Sarıkamış'ta 90 bin şehit verdiğimiz anlatıldı. Son yıllarda bu konuyla alakalı çalışmalar yapan Mehmed Niyazi ise Genelkurmay Arşivlerine göre şehit sayısının 23 bin olduğunu, Rusların propaganda amaçlı sayıyı yüksek gösterdiğini ve içeridede Enver Paşa'yı itibarsızlaştırmak isteyenlerin bu propagandayı hemen kabul ettiğini anlatıyor.
