Amerika’nın keşfiyle hayatımıza giren domates, artık yemeklerimizin olmazsa olmazı. Tabi ki kışlık hazırlığının içinde oldukça büyük bir yer kaplıyor. Eski zamanlarda domatesin kırmızı halini pek bilmeyen Anadolu insanı, yeşil domatesten yemekler yapmış. Bugün Anadolu’da yeşil domates turşular için bir vazgeçilmezken, kırmızı domates hayatımızın ortasında salça olarak duruyor. Salça kelimesi İtalyanca sos anlamına gelen 'Salsa'dan dilimize geçmiş olsa da domatesten önce de yemeklere salça şeklinde hazırlanan bazı püreler ilave ediliyordu.
Dünyanın en zengin ve gelişmiş mutfağında tabi ki domates ve biberden önce yemeğe ekşilik katan püreler olmadığı düşünülemez. Yabani erikler, kayısılar, yeşil aromatik otların ceviz ve yağ ile ezilerek sosa dönüştürülürdü. Soğan ve sarımsak ilave edilerek yapılan bazı soslar, yemeklere lezzet katmak için kullanılıyor. Hatta başlıbaşına birer yemek malzemesi olabiliyordu. Zamanla bu yabani erik, yabani kayısı püreleri yerini bol, ucuz ve ekşi olan domatese bıraktı. Salçanın dışında ezilerek yapılan turşular, reçeller, kurutmalıklar ve severek tükettiğimiz menemenin konserveleri için bu mevsimde bolca domates alıyoruz. İsterseniz bugün bu kışlıklardan bahsedelim ve sözü çok uzatmadan tariflere geçelim.
Uygun büyüklükteki bir cam kavanoz ya da yüksek kenarlı, geniş bir tepsi hazırlayalım. Domatesleri yıkayıp bıçakla çizdikten sonra, tuz ilave edip karıştıralım. Üzerini tülbentle örtüp güneşe bırakalım. Günde iki defa karıştırarak erimesini bekleyelim. Dibine su birikecektir, onu dökmemiz gerekiyor. Ardından ince bir süzgeç yardımıyla süzüp çekirdeklerini ve kabuğunu ayıralım. Bir bez torbaya doldurup kalan suyunu alalım. Elde ettiğimiz domates püresini kıvamı sıvı gelirse biraz ocakta kaynatabiliriz.
5 kg domates 500 gram yeşil sivri biber
1 çay bardağı sıvı yağ 2 tatlı kaşığı tuz
5 kg domates 1 kg sivri yeşil biber
5 baş sarımsak 1 bağ maydonoz
2 tatlı kaşığı tuz 1.5 su bardağı sirke
