Ticaret savaşları ve İran’a yönelik baskılar nedeniyle birkaç yıl aradan sonra 80 dolara dayanan ham petrolün varil fiyatı, arzın artışı ve ABD-Rusya yakınlaşmasına bağlı olarak 72 dolar seviyesinin altına geriledi. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC) ham petrol üretimi haziranda bir önceki aya göre günlük 180 bin varil artarak 31 milyon 870 bin varile ulaştı. 18 Nisan'da gördüğü 73 dolar seviyesinin ardından Mayıs sonunda 79,8 doları gören Brent petrolün varili fiyatı, uluslararası piyasalarda 71,8 dolara kadar geriledi. Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili ise 67 dolardan alıcı buluyor.
GÖRÜŞMEYLE SAKİNLEŞTİ
Son üç ayın en düşük seviyelerinin görülmesinde Trump-Putin görüşmesinin de etkisi olduğu belirtiliyor. ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in önceki günkü görüşmesinin ardından yaklaşık 2 dolar düşen petrol fiyatları 72 dolar seviyesinin altına sarktı. Uzmanlar petrol fiyatlarında siyasi etmenlerin anlık dalga oluşturduğunu belirterek, arz ve talep dengesinin fiyatları artırdığını söylüyor. Norveç'teki petrol işçilerinin fazla mesai ve emeklilik haklarına yönelik anlaşmazlığın ardından greve gitmeleri, normal şartlarda düşüş eğilimde olan petrol fiyatları üzerinde yükseliş yönlü baskı oluşturuyor. ABD Enerji Enformasyon İdaresince önceki gün ülkedeki yedi önemli sahada petrol üretiminin ağustosta günlük 143 bin varil artarak 7 milyon 470 bin varile yükseleceğinin beklendiği bildirildi. Öte yandan Çinli rafineri şirketi Dongming de ABD'den ham petrol ithalatını durdurarak İran'dan ithalata başlayacağını duyurdu. Firmanın, yılda 15 milyon ton petrol işleme kapasitesi bulunuyor.
FAZLA ARZ FİYATLARI DÜŞÜRDÜ
Konuyla ilgili Yeni Şafak'a değerlendirmelerde bulunan Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener, şu an dünyada arz fazlası nedeniyle petrol fiyatlarının düştüğünü belirtti ve artış trendinin azaldığına dikkat çekti ve şu andaki seviyenin normal olduğunu dile getirdi.
70-80 DOLARDA KALIR
Bu dengenin kısa vadeli hareketlilik ile birlikte böyle devam edeceğini ifade eden Akyener, "2018 sonuna kadar hatta 2019'un ilk yarısına kadar fiyatların 70-80 dolar bandında olacağını düşünüyorum ama farklı dalgalanmalar da olacaktır. Mesela şu an Venezuela'da teknik ve ekonomik sebeplerden kaynaklı arz sıkıntısı var. Kanada'da yine teknik sebeplerden kaynaklı arz sıkıntısı var. Bu düzeldiğinde piyasalarda yine tekrar arz sıkıntısı olacak. Bu olduğunda tekrar biraz daha düşecek. Libya'da arz kısmen tekrar arttı. Bu da fiyatları etkiledi. Petrol fiyatları ile ABD dolar paritesi ters orantılıdır. Bunun da son günlerde kısmi etkisini görüyoruz. ABD bu sayede de petrol fiyatları ile oynayabilir” dedi.
- Riskli unsurlar azalmadı
- Petrolün yukarı yönlü çıkmasına sebep olan etmenlerin azalmadığını vurgulayan Oğuzhan Akyener, şunları kaydetti: “Petrol fiyatlarını birçok şey etkiliyor. Siyasi riskler anlık oynatır. İran ile ilgili ABD’nin yapmış olduğu açıklama neticesinde 1,5 dolar artış göstermişti. 3 dolara k adar devam etti. Sonra kendini toparladı. Bu gibi küçük hareketliliklere takılmamak gerekir. Siyasi etmenler küçük dalgalar oluşturur. Arz talep dengeleri petrol fiyatları üzerinde daha etkin daha uzun vadeli neticeler meydana getirir.”
Bekledikleri gibi olmadı
İran’a ambargo konusu gündeme geldiğinde Türkiye’de özellikle bazı muhalif kesimler; petrol fiyatlarının çok yükseleceğini ve bu gelişmenin Türkiye’yi çok kötü etkileyeceğini seslendiriliyordu. Bu beklentinin boşa çıktığını anlatan Oğuzhan Akyener, “Biz de o zaman ABD zaten böyle bir ambargo kararını alırken, BAE, Suudi Arabistan gibi ülkelerin, arzlarını artırması noktasında onların desteğini aldığını söylemiştik. Bu sebeple zannedilen etki oluşmadı. Çünkü Diğer üreticiler büyük bir zevkle açığı kapatmak isteyecektir” dedi.
