Yarın 'Sigarasız Bir Dünya Günü'

“Sigarasız Bir Dünya Günü” yarın kutlanıyor. “Sigarasız Bir Dünya Günü” sigara salgını ile oluşan önlenebilir hastalık ve ölümlere dikkati çekebilmek için etkinlik günü olarak belirlendi. Dünya Sağlık Örgütüne üye devletler tarafından 1987 yılından beri kutlanan “Sigarasız Bir Dünya Günü” nedeniyle sigaranın zararlarına dikkat çekilen çeşitli etkinlikler düzenleniyor.

ANKA'nın derlediği bilgiye göre, sigara kullanımı, halk sağlığı için ciddi sonuçları olan küresel bir sorun. Sigara tüketiminin ve sigara dumanına maruz kalmanın, ölüme, hastalıklara ve sakatlıklara neden olduğu bilimsel bir gerçek. Dünyada 1.3 milyar kişi sigara içiyor. Başlıca tetikleyicisi sigara kullanımı olan kanserden ölen kişi sayısı yılda 7 milyon, yeni vaka sayısı 11 milyon. 25 milyon insan ise kanserle yaşıyor.

Türkiye'de 20 milyon kişi sigara içiyor. Yılda yaklaşık 100 milyon kişi sigaraya bağlı hastalıklardan hayatını kaybediyor. Türkiye'de sigara satın almak için harcanan para günde 70 milyon TL olarak hesaplanıyor.

1960-2000 yılları arasında gelişmiş ülkelerde sigara kullanımı yüzde 23 azalırken, gelişmekte olan ülkelerde her yıl yüzde 3.4 oranında artıyor. Türkiye sigara tüketiminde Avrupa ülkeleri arasında 3 üncü, dünya ülkeleri arasında da 7 nci sırada yer alıyor.

Pasif içicilik sonucu dünyada 1 milyar, Türkiye'de 21 milyon çocuk evde, işyerlerinde, halka açık yerlerde tütün dumanına maruz kalıyor. Küresel Gençlik Tütün Araştırması verileri, 132 ülkede yaşayan 13-15 yaş arası çocukların yüzde 43,9'unun evde, yüzde 55,8'inin de halka açık yerlerde tütün dumanı soluduğunu biliniyor.

Verilere göre, Türkiye'de sigara kullanımı dolayısıyla yılda 110 bin kişinin öldüğü biliniyor.

Türkiye'de tütün kontrolü konusunda son yıllarda önemli gelişmeler kaydedildi. 3 Ocak 2008 tarihinde kabul edilen 5727 Sayılı Kanun ile, 4207 Sayılı “Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun” maddeleri önemli ölçüde değiştirilmiş ve tütün ürünlerinin zararlarından korunma adına önemli bir adım atıldı.

Tütün dumanında boya sökücü aseton, akü yapımında kullanılan kadmiyum, roket yakıtında bulunan metanol, çakmak gazı bütan, temizlik maddesi amonyak, fare zehiri arsenik ve öldürücü zehirler siyanür ve naftalin bulunuyor.

Boğaz, yemek borusu, mide, böbrek, mesane, ağız, ses telleri, akciğer, kan, pankreas ve rahim ağzı kanserlerine yol açan sigara, 65 yaş öncesindeki kalp damarı tıkanıklığı nedeniyle ölümlerin yarısından sorumlu. Kanserden ölümlerin yüzde 30'una neden olan sigara, akciğer kanseri ölümlerinin yüzde 90'ından, bronşitten ölümlerin yüzde 75'inden, kalp krizinden ölümlerin ise yüzde 25'inden sorumlu.

Bilimsel verilere göre, içilen her sigara, insan yaşamını 5 dakika kısaltır. Erken yaşta sigaraya başlayanların ömrü ortalama 20-25 yıl azalıyor. Sigarayı bırakanlarda kalp krizi geçirme tehlikesinin bir yıl içinde yüzde 50 azalıyor.

Bilimsel araştırmalara göre, “sigaraya hayır” demek için geçerli olan nedenler şöyle:

-Kanser yapıyor,

-Akciğeri, kalbi ve bütün vücudu harap ediyor,

-Gelişmiş ülkelerde gençler sigara içmiyor,

-Sigara nefesin, saçın ve elbiselerin kötü kokmasına neden oluyor,

-Parmakları ve dişleri sarartıyor,

-Çevredekilerin özellikle de çocukların sağlığını bozuyor,

-Spor yapmaya engel oluyor,

-Sigara tüketimine ve bundan kaynaklanan hastalıkların tedavisine çok para harcanıyor.

Bilimsel araştırmalara göre sigara bırakılınca ortaya şu sonuçlar çıkıyor:

20. dakika: Kan basıncı ve kalp hızı normale döner.

8. saat : Kanda oksijen düzeyi normale döner.

24. saat : Karbonmonoksit vücuttan atılır. Akciğerler temizlenmeye başlar.

48. saat : Nikotin vücutta saptanamaz.

72. saat : Nefes almak kolaylaşır.

2-12 hafta: Dolaşım düzelir.

9-12. ay : Nefes darlığı ve öksürük azalır.

5. yıl : Kalp krizi riski yarıya iner.

10. yıl : Kalp krizi riski sigara içmeyenlerle eşitlenir. Akciğer kanseri riski yarıya iner.

Sigaranın olumsuz etkilediği organlar ise şöyle:

-Akciğerler: Kanser, öksürük, balgam, nefes darlığı,

-Kalp: Damarlarda tıkanma, kalp krizi,

-Ağız-Boğaz: Tat almama, ağız kokusu, dişlerde sararma, boğaz kanseri, boğaz iltihabı,

-Burun: Koku almada azalma,

-Sindirim sistemi: Mide kanseri, mide ülseri,

-Kemikler: Erime,

-Damarlar: Tıkanma,

-Cilt: Kırışıklıklar,

-Eller: Parmaklarda sararma,

-Üreme sistemi: Kanser, çocuk sahibi olamama, düşük, sağlıksız bebek dünyaya getirme ve cinsel güç kaybı.