İSTANBUL – Türkiye’de ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde toplam 63 üniversiteden diploma alan 60 bin civarında mezunu olan iç mimarların en büyük problemi temel mesleki ve insan hakları ihlali olarak göze çarpıyor. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İç Mimarlar Odası İstanbul Şube Başkanı Hasan Alpay Gülten, kamu kurumlarında lobi kuramamış meslek mensuplarının, ülke vatandaşının da insan hakkının ve meslek haklarının korunması gerektiğini vurguladı.
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 27. Maddesinde, “Herkesin, yarattığı her türlü bilim, edebiyat ve sanat eserlerinden doğacak manevi ve maddi çıkarlarının korunması hakkı vardır” denildiğini hatırlatan Gülten, “Mevcut uygulamalarda İçmimarlar ürettikleri, sanat eseri olan projelerini, resmiyete dökebilmek için kamu yetkililerince, eser haklarının mimar meslek mensuplarına devredilmesiyle işlem yapabilmektedir. Ruhsat föylerinin, proje müellifleri bölümünde İçmimara yer verilmemektedir. Ya da proje müellifliği bölümünde yer verildiğinde, Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği nedeniyle eserin oluşturulması sırasındaki, mesleki denetim hakları engellenmektedir” dedi.
Bu davranışın ‘İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ne ve Türkiye Anayasası’na aykırı olduğunu vurgulayan İnan, şunları söyledi:
“İçmimarların eser üretme ve üretilişini denetleme hakkı İnsan hakkıdır, meslek hakkıdır. Hiçbir şekilde kısıtlanmamalıdır. Bu uygulamaya sebebiyet veren Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği derhal revize edilmelidir. Ülkemiz Avrupa Birliği Uyum anlaşmalarına imza atmıştır. Avrupa Birliği uyum anlaşmaları gereği meslek mensuplarının üye ülkelerde, mesleklerini icra etme hakkı vardır. Avrupa’da son derece geniş yetkilere sahip İçmimarlar, Ülkemizde mesleklerini icra etmek için “eser haklarını devredecek mi?”; bu durum ülkemiz açısından ciddi bir prestij kaybı oluşturmayacak mıdır?
Planlı alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin revize edilmemesinin en büyük nedeni Kamu kurumlarındaki meslek oligarşisidir. Ülkemiz Kamu Kurumlarındaki gruplaşma, kamu yararı yerine mesleki taassubu üstün tutma yaklaşımlarından dolayı, Ülkemiz ciddi bir zarar görmektedir. Ve biz İçmimarlar, diyoruz ki; Kamu Kurumlarında Lobi kuramamış meslek mensuplarının, ülkemiz Vatandaşının da İnsan hakkının ve meslek haklarının, korunması hakkı vardır. Devletimizin, her Ülke vatandaşının insan hakkına ve meslek hakkına, saygılı davranması gerekmektedir.
60.000 içmimar olarakSiyaset kurumlarına sesleniyoruz; Meslek haklarımıza, Eser haklarımıza saygılı olunmasını, bir an önce gerekli düzenlemeleri yapılmasını ve bu sorunun çözülmesini istiyor, yılmadan usanmadan konunun takipçisi olacağımızı kamuoyu önünde önemle belirtiyoruz.”
