Hayalim şudur: Yeryüzü Doktorları’na Türkiye’nin dört bir yanından yüzlerce doktor iştirak etsin. İzmir’de, Ankara’da, Samsun’da, Diyarbakır’da, Antep’de, Adana’da hemen her yerde şubeleri açılsın. Her şubenin bir ambulansı olsun, bir de ona sponsorluk yapacak bir hastanesi, bir ilaç deposu. Dikkat çekmek için “Yeryüzü Doktorları” adlı bir TV dizisi bile yapılabilir.
(...)
Bu teşkilat umuyorum ki çok kısa sürede büyür ve güçlenir. Belki müstakil binaları, arabaları, idarecileri olur. Bu merhamet, bu şefkat, bu hizmet, bu fedakarlık karşılıksız kalmaz. Yoksulları duası elbette kabul edilir.
Ben o zaman gözlerimi hafifçe yumduğumda ıssız dağ başlarına, yalnız ihtiyarlara, yolsuz köylere veya kalabalık izbe varoş sokaklarına, gözyaşlarını dindirmek için gökten meleklerin saf saf indiğini göreceğim.
Cenab-ı Hak yolunuzu, bahtınızı açık etsin; sizi iki cihanda aziz etsin.”
Bu satırlar Mustafa Kutlu’nun 13 yıl önce, 16 Kasım 2005’de Yeni Şafak gazetesinde yayımlanan yazısının bir bölümünden alındı. Kutlu, bu yazıya imza attığında Yeryüzü Doktorları henüz genç bir dernek sayılırdı. Bugün ise 47 ülkede beyaz önlükleriyle şifa dağıtan bir gönüllü organizasyonu. Yani bu güzel temenniler gerçeğe dönmüş durumda. Sudan, Inguşetya, Kongo, Filistin, Sierra Leone, Hindistan, Kenya, Bangladeş, Nijer, Sri Lanka, Bosna, Irak, Kosova, Guatemala gibi dünyanın kırılgan bölgelerine tıbbî ve insanî yardım ulaştıran Yeryüzü Doktorları 2000 yılında kuruldu. Aradan geçen yıllar boyunca da büyüdü ve faaliyetleri de aynı oranda gelişti.
Son rakamlara göre Yeryüzü Doktorları, 782 bin 835 muayene, binlerce ameliyat ve tıbbî yardım gerçekleştirdi. Yeryüzü Doktorları Derneği’nin Yönetim Kurulu başkanlığını yapan Uzm. Dr. Yahyahan Güney, derneğin kurulduğu günden bu yana dünyaya sevgi ve kardeşlik bıraktığını söyleyerek ekliyor: “Merhamet, iyi niyet ve ahlakınızla bir bölgeye gittiğinizde başarıya da illa ulaşıyorsunuz.”
Güney, derneklerinin kurulduğu dönemi STK’ların özgürleştiği bir dönem olarak tanımlayıp şunları anlatıyor: “Her zamanın bir ruhu var. 1999 depreminde bir arkadaş grubumuz İzmit’e yardım için gitmişti. O günün şartlarında bu yardımlara devlet engel olmuştu, şartlar maalesef böyleydi. Bizim derneğimizin faaliyetlerine başladığı dönem ise adeta baharın geldiği bir sürecin içinde gerçekleşti. İnsani yardımın yükseldiği, STK’ların özgürleştiği dönemlere denk geldik. Bu ortak paydada vizyonumuz ortaya çıktı. Bu vizyon çok güçlüydü.”
Yeryüzü Doktorları’nın bir tıp merkezinin, küçük bir odasında kurulduğunu hatırlatan Güney, “Yeryüzü Doktorları dünyanın en büyük insani yardım derneği değil. Ama bugün bu derneği konuşmamızın nedeni iyi bir şey yapma çabamızın fark edilmesi” diyor.
Güney, “Biz rotayı devamlı düzelterek, o zamanı o zamanın ruhuna uydurarak bugünlere geldik. Bizim için en önemli dönüşüm fedakar gönüllülerin çabalarıyla başlamış bir hareketi, sürdürülebilir bir noktaya taşımak oldu” ifadelerini kullanıyor.
Şu an yürütmekte oldukları Doğmak En Temel Haktır kampanyası ise Güney’in kişisel olarak çok önemsediği bir çalışma. Güney, eşinin kadın doğum uzmanı olduğunu ve bu nedenle daha önce de Yeryüzü Doktorları’yla birlikte Afrika’da fistül hastalığına karşı çalışmalar yürüttüklerini söylüyor. Bölgede doğum öncesi ve sonrasında yaşanan sıkıntıları yakından gözlemlediklerini ifade ederek şunların altını çiziyor: “Çalışmalarımızı gerçekleştirdiğimiz ülkelerde sağlık alanında gördüğümüz en büyük eksiklerden biri de doğum sağlığı. Nijer’de bulunduğumuz bir dönemde, yeni doğum yapmış kadınların ve bebeklerinin, hastane koridorunda yere serdikleri bir bezin üstünde yattıklarını gördük. Ve biliyorduk ki onlar en azından hastaneye gelmeye bir şekilde imkân bulanlardı. Doğum sırasında ya da doğuma bağlı sebeplerle oluşan komplikasyonlar yeterli müdahale yapılmazsa maalesef ölümler ile sonuçlanabiliyor. Somali’de bin çocuktan 140’ı hayatını kaybediyor. Doğmanın en temel hak olduğuna inanıyor ve bu doğrultuda doğum sağlığına yönelik çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. İçinde temiz suyun olduğu, hijyenik bir odada, bir ebe yardımıyla doğum yapmak zaten buradaki sorunu çözme noktasında önemli bir adım olabiliyor.”
Güney, “Türkiye’de insani yardım anlayışımızı yukarıya çekmeliyiz” diyor ve Yeryüzü Doktorları olarak süreç yönetimine odaklanmaya çalıştıklarını söylüyor. Güney, kalıcı olanın bu tür çalışamlar olduğunu belirterek şunları ifade ediyor: “Kırılgan bölgelere sürekli ve sadece malzeme götürerek sorunlarını çözemeyiz. Hatta oradaki hayatın akışını bozarız. Geçtiğimiz yıllarda Kenya’da mülteci kamplarındaki insanlar, orada büyük arazileri ekmişlerdi. Tam hasat alacakları zaman BM gıda yardımı başlatmış ve getirilen gıda malzemeleri halka ücretsiz dağıtılmış. Mülteci kardeşlerimizin ektikleri ürünler ise maalesef tarlada kalmış. Burada kimseyi suçlamıyorum. Demek istediğim yardım yaparken o bölgenin şartlarını çok iyi düşünmeliyiz. Günlük çözümler değil, genel çözümler üretmemiz gerekiyor.
Güney, gönüllü sağlık ekiplerinin bulundukları bölgenin adeta fotoğrafını çekerek sorunları tespit etmeye çalıştığını ve kendi çalışmalarını sosyal olarak dengeleyici projeler yürüttüklerini söylüyor. Güney, “Çünkü eninde sonunda her bölgeden çıkıyorsunuz. Gereken de bu zaten. Bunun tek istisnası Gazze. O bölgede kalıcı olarak varlığımızı sürdürmek istiyoruz” diyor ve yakın zamanda Gazze'deki birimleri gibi Batı Şeria ve Kudüs’te de kalıcı olarak bulunacaklarının müjdesini veriyor.
