Paranın sınırsızdan sınırlıya geçişine hazırlık yapmak gerek.Rusya ve Çin bu hazırlıkları mükemmel şekilde yapıyor. Sürekli dünya piyasasından ucuz fiyatlardan altın alıyorlar. Türkiye de bunu yapıyor. Hatta son dönemde yurt dışında duran altınlarımızın önemli kısmını da Türkiye’ye getirdik. Rusya ve Çin bugün kullanılan kağıt paraların bir sonraki krizden sonra altına bağlanmasına hazırlanıyor. Trump bile seçim dönemi konuşmalarında tekrar altın standardına dönmenin ne güzel olacağını söylemişti.
1971 ÖNCESİNE DÖNÜŞ
Çin bu konuda bir önemli adım daha attı. 2018 Mart ayında yeni bir petrol kontratı oluşturdu. Buna göre dünyanın en büyük petrol ithalatçısı Çin başka ülkeden petrol aldığında ödemeyi kendi para birimi Yuan ile yapacak. Fakat Yuanı alan petrol satıcısı bu parayı Şangay’da yeni kurulan altın borsasında satıp altına da dönüştürebilecek. Yani Çin aslında 1971 öncesine geri döndü. Kendi parasını belirsiz bir oranla tekrar altına bağlamış oldu. Paranızı altın gibi sınırlı bir metaya bağlamak sizi FED ve sınırsız dolar sisteminden bir nebze bağımsız kılacaktır.
Paranın merkez bankası gibi bir şirket yerine doğrudan Hazine tarafından basılması da bir yöntemdir. ABD 1913 öncesi 2 merkez bankası kapatmış ve yaklaşık 80 yıl hiç merkez bankası olmadan yaşamış bir ülkedir. Üstelik en düşük enflasyon ve en hızlı ekonomik büyümeler de bu dönemde yaşanmıştır.
Yine Rusya ve Çin önderliğinde Şangay İşbirliği Örgütü ve BRICS gibi oluşumlar IMF alternatifi banka ve SWIFT alternatifi sistem kurma çalışmalarını hızla sürdürüyor. Türkiye bu çalışmalara katılıyor fakat daha da aktif yer alabilir.
BITCOIN ALTERNATİFİ
Yeni gelişen kripto para sektörünün sunduğu fırsatlar da değerlendirilmelidir. Bu sektörün öncüsü konumunda olan Bitcoin de tıpkı altın ve gümüş gibi sınırlı yani sağlam bir paradır. 21 milyon adetten fazla Bitcoin üretilemeyecek bu miktara da ancak 10 yıllar sonra ulaşılabilecektir. Miktarı sınırlı ve piyasası çok yeni olduğu için değeri sürekli artmaktadır. 20 bin dolar düzeyinden görülen büyük düşüşe rağmen 18 aydır Bitcoin tutanlar hala 6-7 kat kardadır.
Dolar ile en büyük sorunları yaşayan Venezuela ve İran gibi ülkeler bitcoin konusunda önemli dersler içeriyor. Venezuela’nın parası Bolivar çökünce halk Bitcoin vb paralara büyük ilgi gösterdi. Devlet önce kripto paraları yasakladı. Ama teknik olarak bunun mümkün olmadığını görünce bu defa kendi kripto parasını yapmaya kalktı. Fakat ‘Petro’ isimli bu para da başarıya ulaşamadı. Oysa Venezuela en başta halkına güvenip Bitcoini kabul etse ve tıpkı altın alır gibi merkez bankası ile Bitcoin alsa bugün büyük avantaj elde edecekti. Çünkü son 3-4 yıl içinde Bitcoin muazzam değer artışı yaşadı. Zira İran bu olaylardan ders çıkardı ve geçtiğimiz günlerde ülkede Bitcoin madenciliğini yasal faaliyet olarak tanıdı. Milli merkez bankaları sağlam para dönemine hazırlık olarak tıpkı altın ve gümüş aldıkları gibi (Putin gümüş de topluyor) Bitcoin vb sınırlı-sağlam düzgün projesi ve güçlü networkü olan kripto paralarla da rezerv çeşitlendirmesi yapabilir. Yine kripto para sektörünün önemli bir eksiği mevzuat sorunudur. Sektöre altyapı sağlayacak kanuni düzenlemeleri sağlayan bazı küçük ülkeler şimdiden milyarlarca dolar yatırım çekmeye başlamıştır. İstanbul’u bir dünya finans merkezi haline getirmek için kripto paralar sektörüne sağlanacak eksiksiz bir kanuni altyapı ciddi fırsatlar içermektedir.
Bitcoin’in devletleri yokedeceği iddiası doğru değildir. Devletler nasıl altın ile çalışıp güçlenebiliyorsa Bitcoin ile de doğru biçimde çalışıp güçlenebilirler. Devlet ve paranın ayrılmaz olduğu tarihimizde hükümdarlık emaresi olarak para basıldığı doğrudur. Ama güçlü hükümdarlarımızın parası hep sınırlı-sağlam para olmuştur. Bu okutulan hutbelerin çoğu altın ve gümüş ya da onlara dayalı paralar için okutulmuştur.
FAİZ KISIR DÖNGÜSÜ
Yine önemli bir konu faiz tartışmasıdır. Sınırsız para sisteminde faizi kaldırmak hayaldir. Çünkü sınırsız para arzı daima ekonominin kendisinden daha hızlı büyüdüğü için sürekli enflasyon yaratır. Enflasyon varken de faizi sıfırlamak imkansızdır. Halkın gerçek alım gücü sürekli düşer.
Sınırsız para sisteminde faizi düşürmeye çalışmak da anlamlı değildir. Çünkü sınırsız paranın üretiminde faiz vardır. En basit haliyle para bugün şöyle üretilir: Hazine örneğin 100 dolarlık borç senedi (bono-tahvil) hazırlar ve bunu merkez bankasına verir. Merkez Bankası da 100 dolar basar ve bunu Hazine’ye verir böylece para piyasaya çıkarılmış, basılmış olur. Hazine parayı harcar para ekonomiye girer. Fakat günü gelince hazine merkez bankasına bu borcu faizi ile ödeyecektir. Örneğin bu borç senedinin %1 de faizi olsun. Hazine 101 dolar geri ödemelidir. Ama piyasaya sadece 100 dolar çıkmıştır? O 1 dolar nereden bulunacaktır? Bu 1 dolar da tekrar faizle merkez bankasından borç alınmak zorundadır! Yani 1971’den beri tam olarak içinde olduğumuz bu sınırsız kalp para sisteminin temelinde borcun sürekli arttığı faizli bir sistem vardır. Bunca eleştirilen Bitcoin’in üretiminde tıpkı altın ve gümüş gibi faiz yoktur.
Sınırsız-kalp para sistemlerinin aksine sınırlı-sağlam para düzenlerinde faiz şart değildir. Burada ekonomi genelde sınırlı para arzından daha hızlı büyüyeceğinden para daima değer kazanır. Böylece bu sınırlı para karşılığı çalışanın alım gücü de düşmez. Tasarruf etmek mantıklı hale gelir. Tasarruf fazla olunca sürekli yatırım ve ekonomik büyüme de mümkün olur. Yatırımlar borçla değil tasarruflarla finanse edilir. Halkın alım gücü düşmeyip herkes yatırım ortaklıkları ile zenginleştikçe gelir dağılımı da daha adaletli olur. Bizim dinimizde faiz haramdır. Ama unutmamak gerek Hz. Muhammed devrinde de İslamın en parlak dönemlerinde de hep sınırlı para olan altın ve gümüş kullanılmıştır. Faizsiz bir düzen ancak böyle mümkün olabilmiştir.
Doların yani sınırsız-kalp paranın alternatifi sınırlı-sağlam para düzenidir. Dünya tarihi sınırsız paradan sınırlı paraya geçiş döngüleri üzerinde ilerler. Yeni sınırlı sağlam para düzenine geçiş artık çok yakınımızdadır. Buna hazırlıklı olmalıyız.
