Türkiye, son 6 yılda 373 bin tarihi eserin yurt dışına kaçırılmasını önledi. Türkiye’de kaçak yollarla yapılan kazılarda bulunan tarihi eserleri yurt dışına kaçırmak isteyenlere güvenlik güçleri göz açtırmıyor.
Meclis Araştırma Komisyonuna sunulan emniyet raporunda tarihi eser kaçakçılarının en çok Akdeniz ve Ege Bölgelerinde izinsiz kazı yaptıkları ortaya çıktı. Buna göre yüzde 7 ile Antalya başta olmak üzere sırasıyla İzmir, Konya, Muğla, Afyonkarahisar, Manisa, Mersin, Çanakkale, Rize ve Aydın kaçak kazılarda başı çekti. Bu illerde yapılan operasyonların yüzde 61’i ‘izinsiz’ kazı çıkarken yüzde 19’u ‘sit koşullarına aykırı hareket suçları’ ve yüzde 20’si diğer olarak belirlendi.
373 BİN KAÇAK ESER YAKALANDI
Yakalanan eserlerin büyük bir bölümünü detektörlerle kolay tespit edilebilen sikke ve heykellerin oluşturduğu dikkat çekildi. Buna sebep olarak da hacim olarak fazla yer kaplamaması sebebiyle kolay kaçırılabilen ve yurt içi ve dışında alıcısının çok olmasından kaynaklandığı bildirildi. Buna göre; Emniyet Genel Müdürlüğü 6 yılda toplan 2 bin 533 operasyonda 229 bin 377, Jandarma Genel Komutanlığı ise 9 bin 551 operasyonda 143 bin 624 eser olmak üzere toplamda 12 bin 84 operasyonda 373 bin tarihi eserin yakalandığı bildirildi. Kültür varlıkları açısından oldukça zengin olması dolayısıyla Türkiye’nin “kaynak” konumunda olduğu belirtilen raporda, Türkiye’nin bu nedenle Batılı ülkelerin hedefi konumunda olduğuna dikkat çekildi.
Tarihi eserlerin genellikle Almanya, İsviçre, Fransa ve Amerika gibi ülkelere kaçırıldığı belirtildi. Kaçırılan eserlerin ise bu ülkelerde ya müzayede evlerinde açık artırmayla yüksek meblağlara satıldığı ya da müzelere konulduğu kaydedildi. Tarihi eserlerin genellikle karayolu üzerinden Balkan ülkelerine oradan da Avrupa ve Amerika’ya kaçırıldıkları bildirildi. Ayrıca deniz ve hava yolunun da kaçakçılıkta kullanıldığı bunun dışında kargo gönderimi yönteminin de denendiği ifade edildi.
